10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 144-145 Sıra Sizde ve Yansıtabilme Cevapları (MEB Yayınları)

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 144 Cevapları – Sıra Sizde MEB Yayınları

1) Karekodda verilen çok modlu metne yönelik açık uçlu soruların cevaplanması

QR kod ile ulaşılan içerik Fuat Sezgin programından alınmıştır. Öğrencilerin cevapları izledikleri bölüme göre farklılık gösterebilir. Aşağıda uygun ve örnek bir cevap verilmiştir:

Cevap: Metinde Fuat Sezgin’in bilim dünyasına yaptığı katkılar anlatılmıştır. O, İslam bilim mirasının dünya tarihindeki yerini göstererek pek çok teknolojik gelişmenin temelinde Müslüman bilim insanlarının olduğunu kanıtlamıştır. Çalışkanlığı, sabrı ve araştırmacı kişiliğiyle gençlere ilham veren örnek bir bilim insanıdır.

2) Aşağıdaki dizeleri okuyunuz ve soruları cevaplayınız.

a) “Çalışmanın yaşı olur mu?” Görüşlerinizi yazınız.

Cevap: Çalışmanın yaşı yoktur. İnsan, hayatının her döneminde üretmeye ve topluma fayda sağlamaya devam edebilir. Emilmek, hayata bağlı kalmak ve kendine olan saygıyı korumak için çalışma her yaşta değerlidir. İstek, sağlık ve imkan olduğu sürece çalışmak hem ruhu hem de insanı diri tutar.

b) “Kim kazanmazsa bu dünyâda bir ekmek parası: / Dostunun yüz karası; düşmanının maskarası!”

Bu görüşe katılıp katılmadığınızı gerekçesiyle yazınız.

Cevap : Bu görüşe katılıyorum çünkü kendi emeğiyle ayakta duran insan hem toplum içinde saygı görür hem de kendine güven duyar. Üretmeyen ve başkalarının desteğiyle yaşayan biri zamanla değer kaybeder; başkalarının gözünde küçülür. Emeğin bulunmadığı yerde onur da zayıflar. Bu dizeler çalışmanın insan onuruyla doğrudan bağlantısını güçlü bir biçimde ortaya koymaktadır.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 145 Cevapları – Sıra Sizde MEB Yayınları

Soru 1 Aşağıdaki Gözlem Formu’nu, Edebî adlı metinden yaptığınız tespitlere göre doldurunuz.

Gözlem Formu – Cevap

Tespitler	Yorumlar
Sohbet türünün özelliklerine dair	Metin, samimi ve doğal bir konuşma diliyle kaleme alınmıştır; karşılıklı söyleşi havası vardır.
Divan şiirine toplumun bakış açısına dair	Halk arasında divan şiirinin sadece saraya ait olduğu yönünde yanlış bir algı bulunmaktadır.
Konuşmacı ve sunucuya dair	Konuşmacı açıklayıcı, örnekleyici ve bilgilendirici bir anlatım kullanmıştır. Sunucu ise yönlendirici sorular sormuştur.
Aruz ölçüsüne dair	Aruz ölçüsünün şiire ritim ve ahenk kattığı vurgulanmıştır.
Divan şiirine dair	Divan şiirinin hem estetik hem de kültürel bir miras olduğu belirtilmiştir.

Soru 2 “Edebî” adlı metinde dile getirilen duygu ve düşünceleri, kendi duygu ve düşüncelerinizle karşılaştırınız. Divan şiiri ile ilgili çıkarımlarınızı gerekçelendirerek bir yansıtma yazısı yazınız.

Yansıtma Yazısı – Cevap

Edebî adlı metinde divan şiirinin yalnızca saray çevresine hitap eden dar bir edebiyat olmadığı; toplumun duygu ve yaşamından beslendiği vurgulanmaktadır. Ben de bu düşünceye katılıyorum.

Divan şiiri, dilin en süslü ve estetik hâlini ortaya koyar. Şairler; aşk, tabiat, din ve insan ruhunu sembollerle, mazmunlarla derin bir anlatıma dönüştürmüştür. İlk bakışta ağır ve karmaşık görünse de çözüldükçe insanı hayran bırakan incelikler taşır.

Bu yönüyle divan şiiri, kültürel kimliğimizi ve tarihsel birikimimizi tanımamızda önemli bir yere sahiptir. Bugün modern şiirde bile aruzun ve klasik şiir anlayışının etkilerini görmek mümkündür. Bu nedenle divan edebiyatı hem geçmişi hem bugünü anlamamız için önemli bir köprüdür.