12. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 217 Cevapları Meb Yayınları

4.2. ARA DEĞERLENDİRME

1. Her yıl yaklaşık olarak 12 milyon ton plastik atık okyanuslara karışmaktadır. Çevre örgütlerinin baskısı sonucunda başta İngiltere olmak üzere birçok devlet, plastik atık kaynağı olan ve kişisel bakım ürünlerinde kullanılan mikro boncuk üretimini sınırlandırmak ya da yasaklamak zorunda kalmıştır. Bu tür düzenlemeler; plastik atıkların su ekosistemlerine, oradan besin zincirine, nihayetinde de sofralara ulaşana kadar azaltılmasında diğer devletlere rehberlik edecektir.
Bu örnekten yola çıkarak çevresel örgütlerin sürdürülebilir çevre politikalarına etkilerini açıklayınız.
Cevap: Çevresel örgütler, kamuoyu bilincini artırarak ve politika yapıcıları üzerinde baskı oluşturarak plastik atıklar gibi çevresel sorunların önlenmesinde kritik bir rol oynamaktadır. Bu tür örgütlerin çabaları, sürdürülebilir çevre politikalarının oluşturulması ve uygulanmasında devletlere yol gösterici bir fonksiyon üstlenir ve genellikle yasal düzenlemelerin hayata geçirilmesini hızlandırır.

2. Küresel ısınma ve iklim değişikliği sonucunda oluşabilecek olumsuz gelişmeler dünyanın her yerini etkileyebilmektedir. Bu durum, söz konusu olumsuzlukların asgariye indirilmesine yönelik ülkelerin iş birliği içinde hareket etme ve uluslararası kararlar alma zorunluluğunu ortaya koymaktadır. Buna karşılık doğal çevre üzerinde daha fazla baskı oluşturan bazı sanayileşmiş devletler, karar alma sürecine katılmamakta ve çevre ile ilgili sözleşme ve anlaşmalara taraf olmamaktadır. Sergilenen bu tutum, çevrenin korunmasına yönelik karar alma sürecini zorlaştırmakta veya söz konusu belgelerin etkinliğini azaltmaktadır.

Buna göre;

a) Uluslararası çevresel sözleşme ve anlaşmalara taraf olmayan ülkelerin gerekçeleri neler olabilir?
Cevap: Uluslararası çevresel anlaşmalara taraf olmayan ülkeler, genellikle kısa vadeli ekonomik çıkarları ve endüstriyel gelişmeyi önceliklendirdikleri için bu anlaşmalardan kaçınabilirler. Ayrıca, egemenlik kaygıları ve ulusal politikaların kısıtlanacağı endişeleri de bu ülkelerin anlaşmalara katılmama gerekçeleri arasında yer alabilir.

b) Doğal çevrenin korunmasını amaçlayan bu tür sözleşme ve anlaşmalara daha fazla devletin taraf olması için neler yapılabilir? Düşüncelerinizi örnek vererek açıklayınız.
Cevap: Devletleri uluslararası çevre anlaşmalarına katılmaya teşvik etmek için, bu anlaşmaların uzun vadeli ekonomik faydalarını vurgulayan somut veriler ve başarılı örnek vakalar sunulabilir. Ayrıca, esnek katılım şartları ve teknik destek gibi teşviklerin sunulması, daha fazla ülkenin bu tür anlaşmalara katılımını artırabilir.