Dânişmendnâme Hakkında Bilgi

DÂNİŞMENDNÂME

Dânişmendnâme, Battal Gâzi‘nin soyundan geldiğine inanılan Melik Dânişmend Ahmet Gâzi’nin Anadolu’da Müslüman olmayan topluluklarla yaptığı destansı savaşların anlatıldığı hikâyelerin toplandığı eserdir. Dânişmendnâme de Battalnâme gibi sözlü gelenek içinde oluşmuş, daha sonra yazıya geçirilmiştir.

Malatya civarında bir beylik kuran Dânişmendlilerin Anadolu’nun fethi ve Müslümanlaştırılması sürecinde önemli bir rol oynadıkları bilinmektedir. Bu beyliğin hükümdarlarından olan Melik Dânişmend Ahmet Gâzi, giriştiği mücadelelerle Anadolu’da Battal Gâzi gibi efsanevi bir kişiliğe dönüştürülmüş, onunla ilgili anlatılan hikâyeler, onu bir destan kahramanına dönüştürmüştür. Bu hikâyeler zaman içinde bir araya getirilerek “Dânişmendnâme’ler yazılmıştır. Melik Dânişmend Ahmet Gâzi’nin kahramanlıkları temasında gelişen “Dânişmendnâme” önce Selçuklu Sultanı İkinci İzzeddin Keykâvus’un emriyle onun yazıcılarından Mevlânâ İbni Alâ tarafından H 642 (M 1244-1245) tarihinde mensur olarak kaleme alınmıştır. Bugün elimizde bulunan Dânişmendnâme nüshaları Tokat Dizdarı Ârif Ali tarafından H 762 (M 1360) tarihinde Mevlânâ İbni Âlâ nın eserinin -içine nazım parçaları da katılarak- yeniden yazılması suretiyle oluşturulmuştur. Eser, daha sonra Gelibolulu Mustafa Âli tarafından Mirkatü’l-Cihâd ismiyle bir kez daha kaleme alınmıştır.