Sınav kaygısı ve başa çıkma yolları

üniversite kapısında yer alan lise son sınıf öğrencileri için YGS ve LYS sınavları en ciddi stres kaynağı durumundadır. Bu durumda dışa vurumda sınav kaygısı vb. durumlara neden olmaktadır. Sınav sonucunun nasıl olacağı, hangi okulda ve hangi bölümde okuyacağı, kazanacağı okulların alt yapı ve eğitim kalitesi gibi pek çok durum hem öğrencilerde hem de ailelerinde kaygı yaşanmasına neden olur.

Sınav Kaygısının Belirtileri

Öğrenciler sınav sürecinde pek çok olumsuz etkiye maruz kalmakta ve bunu ister istemez çevrelerine de yansıtmaktadırlar. Bazen öğrencilerde bu durumun farkına varmayabiliyor. Peki, bir öğrencide sınav kaygısı olup olmadığını nasıl anlarız? Bu sorunun cevabı için aşağıdaki şu maddelerden bir kaçının öğrenci de görülmesi yeterlidir. Öğrenci;

• Sınav sırasında kendini boşlukta hissetme,
• Terleme, kalp çarpıntısı, gerginlik, bulantı vb. değişimler hissediyorsa,
• Sınavdan sonra sorular çok daha kolay cevaplayabiliyorsa,
• Gerçek performansınızı gösteremediğine inanıyorsa,
• Sınavlara konsantrasyon sağlamakta zorluk yaşıyorsa,
• Sınav ortamından uzaklaşma hissi varsa,
• Sınav öncesi ve esnasında yorgunluk belirtileri gösteriyorsa,
• Sınav esnasında istenmeyen düşünceler zihinde beliriyorsa, bu öğrencide sınav kaygısı vardır.

Sınav Kaygısının Nedenleri Neler Olabilir?

• Yeterli düzeyde çalışmama ve hazırlık yapamama,
• Bedensel ihtiyaçları arasında uyku, beslenme yeterli düzeyde karşılayamama ve aşırı çalışma, dinlenememe,
• Başarısızlık korkusu,
• Mükemmeliyetçi kişilik,
• Bir başka öğrenciyle karşılaştırmalı ebeveyn tutumları,
• Görev ve sorumluluklarından kaçınma,
• Aile ve çevrenin yüksek beklentileri,
• Ezberci, yetenekleri dikkate almayan eğitim sistemi,

Sınav Kaygısıyla Baş Etme Yolları

• Sağlıklı beslenme; Alkol ve zararlı maddelerden uzak durmak, sebze ve meyve, protein ve vitamini yükse yiyecekleri düzenli bir şekilde tüketmek
• Düzenli uyku ve iyi dinlenme,
• Başarılışız olunacağını dair gerçek olmayan düşüncelerden uzaklaşmak,
• Gevşeme egzersizleri, doğru nefes alıp-verme yöntemlerini öğrenmek,
• Stres ve kaygıyı motivasyonu arttırıcı yönde kullanmak
• Ebeveynler yeterli düzeyde onay ve takdir ederek öğrencinin güven duygusunu artırmalıdır,
• Sınavla ilgili hazırlıkları tamamlamış olmak,
• Beklentileri ulaşılabilir düzeye çekmek,
• Zaman yönetimi öğrenmek ve çalışma alışkanlıklarını düzenlemek,
• Sınavın bir son olarak değil de yeni bir başlangıç olarak düşünmek,
• Eğer kaygı duygusu var ise kabul edip profesyonel yardım almak,

Psi. Dan. Recep TURAN

Eğitim ve Sınav Koçu