Tanzimat Döneminde Çıkarılan Gazetelerin Adları ve Özellikleri

Tercüman-ı Ahval: Bu gazete ilk özel gazete olarak bilinmektedir. 22 Ekim 1860’ta Türk sermayesiyle kurulan ilk gazete olan Tercüman-ı Ahval’in başında Şinasi Bey ve Agah Efendi bulunmaktaydı. Genel olarak Osmanlı Devleti’ni eleştiren bir tutum takınan gazete zaman zaman eleştirildi. Başlarda Osmanlı halkının Batıya göre geri kalmasının nedenlerine fazlasıyla değinen gazete daha sonra yayın anlayışını birazcık da olsa değiştirerek gazeteyi genişletti. Şinasi’nin Şair Evlenmesi gibi yazı dizileri de gazeteye katılmış oldu. Osmanlı Devleti’ni eleştirmekten vazgeçmeyen gazetede eğitim sistemini eleştiren ifadelerin yer almasından sonra gazete iki hafta süreyle kapatılarak tarihe ilk kapatılan gazete olarak da geçti. Tam olarak kapanması ise 11 Mart 1866’da gerçekleşti.

Tasvir-i Efkar: Tercüman-ı Ahval gazetesinin kurucularından olan İbrahim Şinasi, 2 sene sonra Tercüman-ı Ahval’den ayrılarak 28 Haziran 1862’de Tasvir-i Efkar adındaki bu gazeteyi çıkarmaya başladı. Noktalama işaretlerini ilk defa kullanan gazete haber, bilgi, kültür gibi alanlar üzerine haber yapmasının yanında iktidar ile ilgili yergilerde de bulundu. Kısa sayılabilecek bir süre içinde gazete severek okunmaya başlandı ve zamanının en çok satılan gazetesi olmayı başardı. Gazetenin başındaki Şinasi 1865 yılında ülkeden ayrılarak Fransa’ya gidince Namık Kemal gazeteyi devraldı ve o yönetmeye başladı. Ancak gazetede ayrılıklar bitmedi ve Namık Kemal de ülkeden ayrılınca gazeteye Yeni Tasvir- i Efkar olarak isim veren Ebüzziya Tevfik başa geçti. Gazete Birinci Dünya Savaşı sırasında pek çok riskler almış ancak yayıncılık anlayışından taviz vermemiştir. Savaş sırasında Enver Paşanın talimatlarıyla zaman zaman sansürlenmiş hatta kapatılmıştır. Tüm bunlara rağmen yayın yapmaya tekrar başladığında gazete riskleri göze almış ve Mustafa Kemal’in Çanakkale’deki başarılarına oldukça geniş yer vermiştir. Bundan sonra da 4 defa daha kapatılan gazete, her seferinde yeni bir isim alarak yayınlanmaya devam edilmiştir. Son defa kapatılma kararı ise 1925’te İstiklal Mahkemesi’nden çıkmıştır.

Ceride-i Askeriyye: Adından da anlaşıldığı gibi Osmanlı’nın ilk resmi ordu gazetesi olarak 17 Ocak 1864’te yayına başlamıştır. Adından da beklendiği gibi gazete ordu ile ilgili haberler yapmakta, ordunun genel durumunu, yeni haberleri ele almaktaydı.