Türkçenin başlıca ses özellikleri

Bugün Türkçe de kullanılan sözcükler, Türkçe ve Türkçeleşmiş yabancı kökenli sözcükler biçiminde ikiye ayrılmaktadır. Türkçe, kendi ses düzenine yabancı asıllı sözcükleri uydurmaktadır. Ses düzeni bakımından öz Türkçe sözcüklerde görülen başlıca özellikler şunlardır:

1. Türkçe kelimeler büyük ve küçük ünlü uyumuna uyarlar. Fakat bu kurala uymayan istisnai kelime ve ekler bulunmaktadır.
2. Türkçe kelimelerde ilk heceden sonra (ikinci üçüncü ve dördüncü hecelerde) o, ö ünlüsü bulunmaz. Eğer ki bulunan sözcük varsa bu kelime Türkçe değildir. Atom, kapora, horoz, radyo vb.
3. Türkçe kelimelerde uzun ünlü bulunmaz, nâzım, âlim, âşık gibi sözcükler kurala uymadığından Türkçe değildir.
4. Türkçede İki ünlü kelime yan yana gelemez. Eğer ki iki ünlü yan yana geliyorsa araya kaynaştırma sesi (harfi) girer. Örneğin, Oku-y-an, bağla-n-acak, susa-y-an, araba-s-ı, vb. İki ünlü harf yan yana bulunan saat, şair, şiir, fiil, muayene, reis, gibi kelimeler maalesef vb. Türkçe değildir.
5. Türkçe kelimelerde f, h, j sesleri yoktur. Mahkeme, tüfek, fiyat, jilet, jandarma, ajanda, vb. fakat tabiat taklidi seslerden oluşan yansıma sözcükler bu kuralın dışındadır. Fısıldamak, of, puf vb.
6. Türkçede c, ğ, l, m, n, r, v, z sesleri kelimenin başında bulunmazlar. Yani bu seslerle başlayan kelimeler Türkçe değildir. Cami, lâle, masa, marul, nane, raf, ziyaret, vazife, zerdali, mahkeme vb.
7. Kelime sonunda b, d, c, g sesleri bulunmaz. Kitab, derd, galib, ilac, vb. Bu seslerle biten kelimeler kitap, galip, dert, ilaç biçiminde söylenir.

8. Türkçede kelimenin başında iki ünsüz yan yana bulunmaz. Bulunan kelimeler Türkçe değildir. Plan, kredi, tren. traktör
9. Türkçede kelimenin sonunda üç ünsüz ses yan yana bulunmaz. Bulunanlar Türkçe kelimeler değildirler. Sfenks, kontr
10. Kelime kökünde aynı cinsten iki ünsüz maalesef yan yana bulunamaz. Millet, hürriyet, affetmek, tasavvur, hassas vb. kelimeler Türkçe değildir.