10. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 17 Cevapları (MEB Yayınları)
“Konuya Başlarken” bölümünde verilen Keban Barajı (Elazığ), tarımsal faaliyetler (Muğla), Varda Köprüsü (Adana) ve Konyaaltı Plajı (Antalya) görselleri, insan–mekân ilişkisini en açık şekilde göstermektedir.
1. İnsanların günlük hayatında etkileşim hâlinde olduğu coğrafi unsurların mekânsal özellikleri hakkında neler söylenebilir?
Cevap: İnsanlar, yaşadıkları çevredeki doğal unsurları ihtiyaçlarına göre kullanır. Su kaynakları enerji üretiminde, verimli topraklar tarımda, dağlık alanlar ulaşım yollarında, kıyılar ise turizm faaliyetlerinde değerlendirilir. Böylece coğrafi unsurlar, insan yaşamının her alanını şekillendiren bir etkiye sahiptir.
2. Görsellerdeki mekânsal unsurlarda zaman içinde insan faaliyetlerine bağlı olarak nasıl bir değişim yaşanmıştır?
Cevap: Zamanla insanlar, doğal mekânları kendi ihtiyaçlarına uygun hâle getirmiştir. Örneğin; akarsular üzerine barajlar yapılmış, tarım alanları düzenlenmiş, köprüler ve yollar inşa edilerek ulaşım geliştirilmiş, kıyılar turizm için modernleştirilmiştir. Bu değişimle birlikte doğa, insan emeği sayesinde yeni işlevler kazanmıştır.
3. Görsellerde verilen mekânsal unsurlardaki değişimden yola çıkarak insan–mekân–zaman ilişkisine yönelik neler söylenebilir?
Cevap: İnsan–mekân–zaman ilişkisi sürekli bir etkileşim ve değişim içindedir. İnsan, ihtiyaçlarını karşılamak için mekânı dönüştürmüş, zaman ilerledikçe teknolojinin gelişmesiyle bu dönüşüm hızlanmıştır. Böylece her dönemde insan ile doğa arasında yeni bir denge kurulmuştur.