10. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı Cevapları Sayfa 109
3. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Soruları
A) Tablodaki açıklamalardan hareketle boş bırakılan alanları adaletin ilkelerinden uygun olanları yazarak tamamlayınız.
| İşaret | İlke Adı |
|---|---|
| a | Liyakat |
| b | Eşitlik |
| c | Hakkaniyet |
| ç | Hesap Verebilirlik |
Kısa Açıklamalar:
- Liyakat → Görevlerin ehil kişilere verilmesi
- Eşitlik → Makama göre ayrım yapmadan adil davranmak
- Hakkaniyet → Yasaların kişiye özgü haksız uygulamalara karşı koruması
- Hesap Verebilirlik → Görevlerin doğru şekilde yerine getirilip getirilmediğinin kontrol edilmesi
B) Aşağıda yer alan kelime ilişkilendirme testini tamamlayınız.
1. Bölüm: “Cihat” kelimesine ilişkin kavramlar
- Cihat ➜ Gayret
- Cihat ➜ Mücadele
- Cihat ➜ Tebliğ
- Cihat ➜ Savunma
- Cihat ➜ İrşat
2. Bölüm: Cümle Yazma
1️⃣ Cihat, Allah’ın rızasını kazanmak için gösterilen gayrettir.
2️⃣ Nefisle mücadele etmek, cihadın en önemli alanıdır.
3️⃣ Tebliğ, insanları hakikate davet etme mücadelesidir ve cihattır.
4️⃣ Vatanı savunmak da cihat kavramı kapsamındadır.
5️⃣ İrşat, insanları doğruya yönlendirme çabasıdır ve cihat sayılır.
10. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı Cevapları Sayfa 110
C) Aşağıdaki soruların cevaplarını boş bırakılan alanlara yazınız.
1) Tevhit ilkesini benimsemek kişiye ne kazandırır?
Cevap: Tevhit ilkesini benimseyen kişi, sadece Allah’a kulluk ederek manevi özgürlük kazanır. Kullukta eş ve ortak tanımaz; hiçbir güç ve otoriteden korkup boyun eğmez. Hayatın amacını doğru belirler, güçlü bir kimlik ve karakter geliştirir. Her durumda Allah’a güvenerek huzurlu, özgüvenli ve kararlı bir birey hâline gelir.
2) Bu ayete göre insanı Allah (cc) katında değerli kılan temel özellik hangisidir? Açıklayınız.
Cevap: İnsanı Allah katında değerli kılan takvadır. Takva; Allah’a saygı duyarak emirlerini yerine getirmek, yasaklardan uzak durmak ve her davranışında O’nun rızasını gözetmektir. Irk, renk, soy ve ekonomik durum üstünlük sebebi değildir; üstünlük yalnızca takva iledir.
3) Kişinin kendisiyle ve çevresiyle barış içinde yaşayabilmesi için İslam’ın ortaya koyduğu hangi ilkelerle hayatını düzenlemesi gerekir?
Cevap: Barış içinde yaşamak için kişi hayatını adalet, eşitlik, emanet, hakkaniyet, merhamet ve dürüstlük gibi İslam’ın temel ilkelerine göre düzenlemelidir. İnsanlara zarar vermekten kaçınmalı, hakka riayet etmeli ve toplumsal sorumluluklarını yerine getirmelidir. Bu ilkeler hem toplumsal huzuru sağlar hem de kişinin iç dünyasında barışı pekiştirir.
4) Verilen metinde adaletin hangi ilkesi vurgulanmıştır?
Cevap: Metinde eşitlik ilkesi vurgulanmıştır.
(Devlet başkanı da olsa herkes kanun önünde eşittir.)
5) Metinde yer alan ilkenin sosyal hayata katkısı nelerdir? Açıklayınız.
Cevap: Eşitlik ilkesinin uygulandığı toplumlarda:
- Ayrımcılık, kayırma ve haksızlık önlenir.
- Güven duygusu ve adalet algısı güçlenir.
- Toplumda birlik, kardeşlik ve dayanışma gelişir.
- Devlet yönetimine güven artar ve sosyal huzur korunur.
Sonuç: Herkes kendini değerli hisseder ve toplum daha yaşanabilir hâle gelir.
10. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı Cevapları Sayfa 111
6) Bu dizelere göre hangi durumlar karşısında cihat yapılabilir? Açıklayınız.
Cevap: Bu dizelere göre cihat; zulmün yaygınlaştığı, insanların haksızlığa uğratıldığı ve adaletin çiğnendiği durumlarda yapılmalıdır. Mazlumların hakkını savunmak, zalime engel olmak, toplumun onurunu ve bağımsızlığını korumak cihat anlayışı kapsamındadır. Haksızlık karşısında susmamak ve yanlışları düzeltmek de cihattır.
7) Nisa suresi 58 ve Bakara suresi 208. ayetlerde yer alan emirlere uyulmadığında toplumda ne gibi sorunlar ortaya çıkabilir?
Cevap: Bu ayetlerdeki adalet, emanet ve barış emirlerine uyulmazsa toplumda güven duygusu zayıflar.
- Adam kayırma, rüşvet ve kaygı ortaya çıkar.
- Barış yerine kargaşa ve çatışma artar.
- İnsanlar birbirine karşı nefret ve öfke duyar.
- Kurumlara ve yönetime güven kalmaz.
Sonuç olarak huzur bozulur ve toplumsal düzen zarar görür.
8) Kişi ve kurumlara olan güvenin artması için adaletin ilkelerinden hangilerinin yerine getirilmesi gerekir? Açıklayınız.
Cevap: Güvenin artması için özellikle eşitlik, liyakat, hakkaniyet ve hesap verebilirlik ilkeleri hayata geçirilmelidir.
- İnsanlar görev ve haklarda eşit görülürse,
- Görevler ehil olanlara verilirse,
- Kararlarda adalet gözetilirse ve
- Yetkili kişiler yaptıklarının hesabını verebilirse
toplumda güven duygusu güçlenir. Bu sayede hem birey hem de kurumlar daha saygın hâle gelir.
10. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı Cevapları Sayfa 112
Ç) Çoktan seçmeli soruları okuyunuz ve doğru seçeneği işaretleyiniz.
1) Buna göre aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yanlıştır?
➡️ Soruda, toplumda ayrımcılığın reddedildiği vurgulanıyor.
Yanlış çıkarım, İslam’a davette kolaylık için ayrım yapılabileceği düşüncesidir.
Doğru cevap: E
2) Adalet ve eşitlik arasındaki ilişkiyle ilgili yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?
- I: Ayrıcalığın reddi
- II: Adalet = herkese eşit hüküm uygulanması
- III: Herkese yeteneğine bakmadan görev = adaletsizlik
O hâlde doğru olanlar I ve II’dir.
Doğru cevap: B
3) Bu ayetlerden çıkarılacak mesaj aşağıdakilerden hangisidir?
Ayette, Müslümanların savaşmayanlara karşı adaletli olmaları gerektiği açıkça belirtilmektedir.
Bu da adaletin din fark etmeksizin herkes için geçerli olduğunu gösterir.
Doğru cevap: A