10. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı Sayfa 37-38-39-40-41-42 Cevapları
1. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Soruları
Soru: Aşağıda verilen ifadelerin doğruluğunu ya da yanlışlığını belirleyerek yönlendirici okları takip ediniz. Ulaştığınız çıkışı işaretleyiniz.
- Bilgi, İslam âlimleri tarafından ilim ve marifet kavramlarıyla ifade edilmiştir. (Doğru)
- İslam düşüncesinde sadık haber, selim akıl ve salim duyular özel bilgi kaynaklarıdır. (Yanlış)
- İnsanın gözlemleyebildiği uzaya şehadet âlemi olarak kabul edilebilir. (Doğru)
Sonuç: 3. Çıkış
10. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı Sayfa 38 Cevapları
B) Şehadet ve gayb âlemine ait varlıkların özelliklerini tabloda ayrılan yerlere doğru yazınız.
Şehadet Âlemi
- Hakkında duyu organlarıyla bilgi edinilebilir.
- Canlı ve cansız olabilirler.
- Belli bir kütlesi ve hacmi vardır.
- Somut varlıklardır.
- Deney ve gözleme konu edilebilirler.
Gayb Âlemi
- Duyu organlarıyla algılanamazlar.
- Haklarında Kur’an ve sünnet yoluyla bilgi edinilebilir.
- Soyut varlıklardır.
- Deney ve gözleme konu edilemezler.
- Canlı ve cansız olabilirler.
C) Aşağıdaki ayetlerde Allah-âlem ilişkisinin hangi boyutlarına değinilmiştir?
a) “Eğer yerde ve gökte Allah’tan başka ilahlar bulunsaydı kesinlikle yerin göğün düzeni bozulurdu…” (Enbiya suresi 22. ayet)
➡ Âlemdeki kusursuz düzen Allah’ın varlığının ve birliğinin delilidir.
b) “Gaybın anahtarları Allah’ın yanındadır; onları O’ndan başkası bilmez…” (Enam suresi 59. ayet)
➡ Allah’ın izni ve bilgisi olmadan âlemde hiçbir şey gerçekleşmez.
c) “Göklerde ve yerde bulunanların hepsi O’ndan ister. O her an yaratma hâlindedir.” (Rahman suresi 29. ayet)
➡ Âlemdeki her şey Allah’a muhtaçtır. O hiçbir şeye muhtaç değildir. Allah’ın yaratması süreklidir.
d) “… Her türlü övgü, âlemlerin Rabbi olan Allah’a mahsustur.” (Enam suresi 45. ayet)
➡ Allah, âlemlerin sahibidir.
e) “Ey insanlar! Allah’a muhtaç olan sizlersiniz. Allah ise hiçbir şeye muhtaç değildir…” (Fatır suresi 15. ayet)
➡ Âlemdeki her şey Allah’a muhtaçtır. O hiçbir şeye muhtaç değildir.
10. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı Sayfa 39 Cevapları
Ç) Aşağıdaki diyagramda boş bırakılan alanları uygun ifadelerle doldurunuz.
Ayet (Nahl Suresi 78. ayet):
“...Sizler hiçbir şey bilmez bir durumdayken Allah sizi analarınızın karnından dışarı çıkardı; şükredesiniz diye size kulaklar, gözler, kalpler verdi.”
Ayetin konusu: İslam’da bilgi edinme yolları.
Ayette yer alan kavramlar: Kulak, göz, kalp, şükür.
Ayette verilen mesajlar: İnsan dünyaya bilgisiz olarak gelir. Allah’ın verdiği kulak, göz ve kalp sayesinde bilgi edinir. İnsan bu nimetler için Allah’a şükretmelidir.
D) Aşağıdaki soruların cevaplarını yazınız.
1) İslam düşüncesinde bilginin yerini ve önemini örneklerle açıklayınız.
İslam düşüncesinde ilme çok büyük önem verilmiştir. Bu konuda Kur’an’da “Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?..” (Zümer Suresi 9. ayet) buyrulmuştur. Hz. Muhammed (s.a.v.) de “İlim öğrenmek kadın ve erkek her Müslüman’a farzdır.” buyurarak ilmin önemini vurgulamıştır. Bu anlayış sayesinde İslam dünyasında pek çok âlim yetişmiş, medreseler kurulmuş ve bilimsel gelişmeler yaşanmıştır.
2) İslam düşüncesinde bilginin kaynakları nelerdir?
İslam düşüncesinde bilginin başlıca kaynakları şunlardır:
- Sadık haber (vahiy ve mütevatir haber),
- Selim akıl,
- Salim duyular.
10. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı Sayfa 40 Cevapları
Soru 3 - “Acaba onlar herhangi bir yaratıcı olmadan mı yaratıldılar? Yoksa kendileri mi yaratıcıdırlar?” (Tur suresi 35. ayet)
Cevap: Allah (cc) mutlak yaratıcıdır ve O’ndan başka yaratıcı yoktur. Âlem ise yaratılmıştır. Bu ayet, hiçbir şeyin kendiliğinden var olamayacağını ve varlıkların mutlaka Allah tarafından yaratıldığını göstermektedir.
Soru 4 - “Hakkında kesin bilgi sahibi olmadığın şeyin peşine düşme. Çünkü kulak, göz ve kalp, bunların hepsi ondan sorumludur.” (İsra suresi 36. ayet)
Cevap: Bu ayetin mesajlarını rehber edinen bir kişi, duyduğu her bilgiye sorgusuz inanmaz. Araştırmadan, doğru kaynaklara başvurmadan hüküm vermez. Mesela bir kişi hakkında duyduğu söylentiyi araştırmadan kabul etmez, bilmediği konularda yorum yapmaz. Bilgiye değer verir ve doğruluğunu teyit etmeden hareket etmez.
Soru 5 - Bu metinde Allah-âlem ilişkisinin hangi boyutlarına değinilmiştir?
- Allah (cc) âlemlerin yaratıcısıdır.
- Allah (cc) kâinata kanun koyucudur.
- Allah’ın yaratması süreklidir.
- Her şey Allah’a muhtaçtır, O ise hiçbir şeye muhtaç değildir.
- Âlemin idaresi Allah’a aittir.
- Allah’ın ilmi sınırsızdır ve her şeyi kuşatır.
- Âlemlerin sahibi yalnızca Allah’tır.
10. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı Sayfa 41 Cevapları
Soru 6 - Bu metinden hareketle Allah-âlem ilişkisini tevhit ilkesi açısından değerlendiriniz.
Cevap: Âlemdeki varlıkların yaratılışı, işleyişi ve düzeni Allah’ın (cc) birliğini ortaya koyar. Her şeyin tek bir yaratıcı tarafından yaratıldığı ve yönetildiği açıktır. Eğer birden fazla ilah olsaydı, âlemde düzen değil kaos hâkim olurdu. Bu durum, tevhit inancının yani Allah’ın birliğinin en açık delilidir.
Soru 7 - Alak suresinde kalemin önemi vurgulanmıştır... Bu bilgilerden hareketle İslam düşüncesinde bilginin yeri ve kaynakları arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
Cevap: İslam düşüncesinde bilgi çok önemli bir yere sahiptir. Kalem, bilginin korunması ve gelecek nesillere aktarılmasının en önemli aracıdır. Yazı sayesinde ilim kalıcı hale gelmiş, nesiller arasında bir köprü kurulmuştur. Bu, bilginin değerini ve sürekliliğini göstermektedir. Allah’ın (cc) kalemi vurgulaması, ilmin kaynağının O olduğunu ve bilginin insana doğru yollarla ulaştırılması gerektiğini ortaya koymaktadır.
E) Çoktan seçmeli soruları okuyunuz ve doğru seçeneği işaretleyiniz.
“… Seni bütün eksikliklerden uzak tutarız. Senin bize öğrettiklerinden başka bizim hiçbir bilgimiz yoktur. Şüphesiz her şeyi hakkıyla bilen, her şeyi hikmetle yapan sensin…” (Bakara suresi 32. ayet)
Bu ayetten Allah (cc) hakkında aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşılamaz?
A) Bütün bilgilerin kaynağıdır.
B) İlminde eksiklik yoktur.
C) Her şeye gücü yeter.
D) Mesajlarını vahiy yoluyla iletir.
E) Hiçbir şeye muhtaç değildir.
Cevap: D) Mesajlarını vahiy yoluyla iletir.
10. Sınıf Din Kültürü Ders Kitabı Sayfa 42 Cevapları
Soru 2 - “Ey iman edenler! Bilmeden birilerine zarar verip de sonra yaptığınıza pişman olmamanız için, yoldan çıkmışın biri size bir haber getirdiğinde doğruluğunu araştırın.” (Hucurât suresi 6. ayet)
Bu ayetten aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşılamaz?
A) Yanlış bilgi insanı hatalı davranışlara sevk eder.
B) İnsan, elde ettiği bilgilerin doğruluğunu araştırmalıdır.
C) Bilgi kaynaklarının güvenilir olması gerekir.
D) Doğru bilgi insanı yanlışa düşmekten korur.
E) Duyulan hiçbir habere inanmamak gerekir.
Cevap: E
Soru 3 - Arkası kesilmeden birbirini takip eden, nesilden nesile kesintisiz olarak aktarılan ve nakledilen anlamlarına gelir. Ayrıca yalan üzerine birleşmeleri mümkün olmayan bir topluluğun bildirdiği bilgiler için de kullanılır. Bu yolla elde edilen bilgilerin doğruluğundan şüphe duyulmaz. Bu metinde bahsedilen bilgi kaynağı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Haber-i resul
B) Mütevatir haber
C) Salim duyular
D) Selim akıl
E) Vahiy
Cevap: B) Mütevatir haber
Soru 4
I. “O, yedi göğü tabaka tabaka yaratandır. Rahman’ın yaratışında hiçbir uyumsuzluk göremezsin…” (Mülk suresi 3. ayet)
II. “… O karada ve denizde ne varsa bilir; O’nun bilgisi dışında bir yaprak bile düşmez…” (Enam suresi 59. ayet)
III. “… O, her şeyi yaratmış ve yarattığı o şeyleri bir ölçüye göre takdir etmiştir.” (Furkan suresi 2. ayet)
Bu ayetlerden hangileri doğrudan Allah-âlem ilişkisi ile ilgilidir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: E) I, II ve III