10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 114-115 Cevapları | MEB Yayınları
Soru 1: Kaldırımlar şiirinde geçen kelimelerin anlamlarını bağlamlarından faydalanarak tahmin ediniz. Tahminlerinizi TDK Güncel Türkçe Sözlük’ten kontrol ederek farklı anlamlarda birer cümle içinde kullanınız.
- Mil: Göz bebeğini örten zar. → “Gözüne mil kaçınca acıyla kıvrandı.”
- Kara: Hüzünlü, karanlık. → “Kara bir gün daha sessizce geçti.”
- Tâk: Kemer biçimindeki taş yapı. → “Köprünün tâkı suya yansıyordu.”
- Kollamak: Gözetmek, korumak. → “Annesi uzaktan çocuğunu kolluyordu.”
- Sel: Taşkın su. → “Yağmurdan sonra yolları sel bastı.”
- Kemer: Köprü ya da yapı üzerindeki yay biçimli parça. → “Eski köprünün kemerleri hâlâ sağlamdı.”
Soru 2a: Kaldırımlar şiirinde geçen imgeleri belirleyerek bunları infografiğe yazınız.
- Karanlık sokak → Yalnızlık
- Kaldırımlar → Şairin dostu, dert ortağı
- Taş → Soğukluk ve ölüm
- Fener → Umut ışığı
- Karanlık → Korku ve çaresizlik
Soru 2b: Belirlediğiniz imgelerin kullanılma amaçları hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Cevap: Şair, bu imgeleri yalnızlık, ölüm ve içsel korku gibi temaları güçlendirmek için kullanmıştır. Okuyucuda derin bir duygusal etki yaratmayı amaçlamıştır.
Soru 2c: Şairin bu imgeleri seçerken içinde bulunduğu duygu durumu hakkındaki çıkarımlarınız nelerdir?
Cevap: Şairin karamsar, yalnız ve içe kapanık bir ruh hali içinde olduğu anlaşılmaktadır. Karanlık, sessiz ve soğuk imgeler bu ruh hâlini yansıtmaktadır.
Soru 3: Aşağıdaki kelimelerden seçtiklerinizi Kaldırımlar şiirinin bir dörtlüğünde imge olacak şekilde kullanarak dörtlüğü yeniden yazınız.
Kelimeler: saat – musiki – fırtına – sis
Sisli sokaklarda çalar yalnız bir saat,
Fırtına gibi eser içimde musiki.
Yoluma gölge düşer, titrer her saadet,
Kaldırımlar dinler beni sessiz, derin, diri.