10. Sınıf Fizik – Sayfa 15 Ön Değerlendirme Cevapları (MEB Yayınları 2025-2026)
Verilen krokide robot süpürge A noktasından başlar; AOB, BOC ve COA güzergâhlarını izleyip tekrar A’ya döner. |OA|=|OB|=|OC|=x.
Sorular ve Cevaplar
1. Soru: Süpürgenin hareketi boyunca yer değiştirme büyüklüğünün en küçük olduğu durum nedir?
Cevap: Başlangıç noktası A’ya geri döndüğünde toplam yer değiştirme sıfırdır (en küçük değer). Diğer aralıklarda yer değiştirme, o aralığın başlangıç–bitiş noktaları arasındaki doğrusal uzaklıktır (AB, BC veya CA doğruları).
2. Soru: Süpürgenin B ve C noktaları arasındaki yer değiştirmesini açıklayarak gösteriniz.
Cevap: Yer değiştirme, B’den C’ye çizilen en kısa doğru parçasıdır; yani d⃗BC\vec{d}_{BC}dBC vektörü B’den C’ye yönelmiş BC doğrusudur. İzlenen yol BOC olsa da yer değiştirme yay/rota değil, B–C doğrusal vektörüdür ve büyüklüğü |BC|’dir.
3. Soru: Süpürgenin O’dan B’ye ve B’den O’ya giderken sahip olduğu hız büyüklüklerini karşılaştırınız.
Cevap: Metne göre süpürge, A’dan uzaklaştıktan sonra sabit süratle hareket eder; yavaşlama yalnızca A’ya yaklaşırken olur. Bu nedenle O→B ile B→O aralıklarında hız büyüklükleri eşittir (sabit sürat).
4. Soru: Süpürgenin hareketinin hangi durumlarında sürati değişmiştir?
- Başlangıçta (A’da durgunken hareket ederken): sürat artar.
- COA güzergâhında A’ya yaklaşırken: sürat azalır.
- A noktasında durduğunda: sürat 0 olur.
- Diğer kısımlarda (AOB ve BOC’ta) sürat sabittir.