10. Sınıf Kimya Ders Kitabı Sayfa 25-26 Cevapları (MEB Yayınları 2025-2026)
Sayfa 25 – Kimyasal Değişim ve Kimyasal Tepkimeler
Kimyasal değişimin göstergeleri:
- İletkenlik değişimi
- Koku değişimi
- Renk değişimi
- Gaz çıkışı
- Işık oluşumu
- Enerji değişimi
- Katı oluşumu (çökelti)
- pH değişimi
- Asitlik / bazlık değişimi
Örnek Tepkime:
CaCO₃ (katı) + 2HCl (suda) → CaCl₂ (suda) + H₂O (sıvı) + CO₂ (gaz)
Açıklama: Kalsiyum karbonat hidroklorik asitle tepkimeye girerek CaCl₂ tuzu, su ve karbondioksit gazı oluşturur. Tepkimede gaz çıkışı ve çökelti çözünmesi kimyasal değişimin kanıtıdır.
Sayfa 26 – Kontrol Noktası
Soru 1: Çözelti iki kaba eşit miktarda su ilave ediliyor. Biri sirke asidi, diğeri yemek sodası ile karıştırılıyor.
- Düzenek: CH₃COOH (s) + H₂O → CH₃COO⁻ + H₃O⁺
- Düzenek: NaHCO₃ (s) + H₂O → Na₂CO₃ (suda) + 2H₂O + CO₂ (gaz)
a) Kaplarda oluşan kabarcıkların sebebi nedir? Açıklayınız.
Cevap: Kabarcıkların nedeni karbondioksit (CO₂) gazı çıkışıdır.
b) Kaplarda meydana gelen değişimi taneciklerin düzenlenmesi temelinde açıklayınız.
Cevap: Tepkimede atomlar arasındaki bağlar kırılır ve yeni bağlar kurularak farklı iyonlar ve moleküller meydana gelir.
Soru 2: Luminol bileşiğinin meydana getirdiği kimyasal tepkimenin gözlemlenebilir kanıtına benzer günlük hayattan örnek veriniz.
Cevap: Luminol tepkimesinde ışık oluşur. Günlük hayatta buna ateş böceklerinin ışık yayması veya acil durum ışıldaklarının parlaması örnek verilebilir.
Soru 3: Sıvı hidrazin (N₂H₄) roket yakıtı olarak kullanılır. Hidrazin katalizör yardımıyla parçalanarak azot ve hidrojen gazı oluşturur.
Tepkime: N₂H₄ → N₂ + 2H₂
Görev: Tepkime öncesi ve sonrası tanecikleri tabloya yazınız.
| Tepkime Öncesi Tanecikler | Tepkime Sonrası Tanecikler |
|---|---|
| N₂H₄ molekülleri | N₂ ve H₂ gazı molekülleri |
Cevap: Tepkimede hidrazin molekülü parçalanarak azot ve hidrojen gazı meydana gelir. Bu sırada açığa çıkan enerji roketlerde itici güç sağlar.