10. Sınıf Kimya Ders Kitabı Sayfa 73–74 (MEB) – Çalışma Yaprağı Soru & Cevapları
Aşağıdaki her soruyu tam metin olarak yazdım ve adım adım, hatasız çözdüm. Önemli sonuçları kalın verdim.
Soru 1 – Sülfürik asit ve sakkaroz tepkimesi
Verilen denklem:
2H₂SO₄(k) + C₁₂H₂₂O₁₁(k) → 12C(k) + 13H₂O(g) + 2SO₂(g) + O₂(g) + ısı
1a) Buna göre 0,5 mol O₂ oluştuğunda kaç gram su (H₂O) oluşur?
Çözüm:
Denklem oranı: 1 mol O₂ ↔ 13 mol H₂O
0,5 mol O₂ → 0,5×13 = 6,5 mol H₂O
m(H₂O) = n×M = 6,5×18 = 117 g
Cevap: 117 g su oluşur.
1b) 0,5 mol O₂ oluştuğunda kaç mol sakkaroz (C₁₂H₂₂O₁₁) harcanır?
Denklem oranı: 1 mol O₂ ↔ 1 mol sakkaroz
Cevap: 0,5 mol sakkaroz harcanır.
Soru 2 – H₂S ile SO₂’nin arıtım tepkimesi
Verilen denklem:
2H₂S(g) + SO₂(g) → 3S(k) + 2H₂O(g)
Veri: 0,2 mol SO₂ yeterince H₂S ile tepkimeye sokuluyor ve 9,6 g S elde ediliyor. (S: 32 g/mol)
2a) Kaç mol SO₂ tepkimeye girmiştir?
Önce oluşan S’in molü: n(S) = 9,6 / 32 = 0,30 mol S
Oran: 1 mol SO₂ → 3 mol S
n(SO₂) = 0,30 / 3 = 0,10 mol
Cevap: 0,10 mol SO₂ tepkimeye girmiştir.
2b) Tepkime verimi yüzde kaçtır?
Teorik olarak 0,2 mol SO₂’den oluşacak S: 0,2×3 = 0,60 mol S (= 19,2 g)
Verim = (Gerçek / Teorik)×100 = (9,6 / 19,2)×100 = %50
Cevap: Tepkime verimi %50’dir.
Soru 3 – NH₄ClO₄–Al roket karışımı
Verilen denklem:
6NH₄ClO₄(k) + 10Al(k) → 5Al₂O₃(k) + 3N₂(g) + 6HCl(g) + 9H₂O(g)
İstenen: “Bu tepkimede 675 g Al için kaç gram NH₄ClO₄ kullanılmalıdır?”
Veriler: H:1, N:14, O:16, Al:27, Cl:35,5 g/mol
Çözüm:
n(Al) = 675 / 27 = 25 mol
Oran: 10 mol Al ↔ 6 mol NH₄ClO₄ → 25 mol Al ↔ 25×(6/10) = 15 mol NH₄ClO₄
M(NH₄ClO₄) = 14 + 4(1) + 35,5 + 4(16) = 117,5 g/mol
m = 15 × 117,5 = 1 762,5 g
Cevap: 1 762,5 g NH₄ClO₄ gerekir.
Soru 4 – Kararmış gümüşün kimyasal temizliği
Verilen denklem:
3Ag₂S(k) + 2Al(k) + 3H₂O(s) → 6Ag(k) + 3H₂S(suda) + Al₂O₃(k)
Veri: 446,4 g Ag₂S tam verimle tepkimeye giriyor. (S: 32 g/mol, Ag: 108 g/mol)
Ön hazırlık: M(Ag₂S) = 2×108 + 32 = 248 g/mol
n(Ag₂S) = 446,4 / 248 = 1,8 mol
4a) Kaç gram gümüş (Ag) elde edilir?
Oran: 3 mol Ag₂S → 6 mol Ag ⇒ 1,8 mol Ag₂S → 3,6 mol Ag
m(Ag) = 3,6 × 108 = 388,8 g
Cevap: 388,8 g Ag elde edilir.
4b) Kaç mol H₂S oluşur?
Oran: 3 mol Ag₂S → 3 mol H₂S ⇒ 1,8 mol Ag₂S → 1,8 mol H₂S
Cevap: 1,8 mol H₂S oluşur.
4c) Kaç tane H₂O molekülü harcanır?
Oran: 3 mol Ag₂S → 3 mol H₂O ⇒ 1,8 mol Ag₂S → 1,8 mol H₂O
Molekül sayısı = 1,8 × Nᴀ = 1,8 × 6,02×10²³ = 1,0836×10²⁴
Cevap: 1,0836×10²⁴ adet H₂O molekülü harcanır.