10. Sınıf Peygamberimizin Hayatı Ders Kitabı 3. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Soruları – Sayfa 100 (MEB Yayınları)
Soru : “Yukarıdaki kısa hikâyeye başlık önerisinde bulunarak hikâyenin ana fikrini yazınız.”
Kısa Cevap : Hikâye, Bedir Savaşı’nın İslam tarihi açısından bir dönüm noktası olduğunu vurgulamaktadır. Ana fikir, inanç, birlik ve dayanışmanın sayıca üstün güçlere karşı bile zafer kazandırabileceğidir.
Başlık Önerisi: İnanç ve Dayanışmanın Zaferi: Bedir’den Çanakkale’ye
Hikâyenin Ana Fikri
Bu hikâye, Bedir Savaşı’nın sadece askerî bir mücadele olmadığını; inanç, sabır, birlik ve moral gücünün zaferde ne kadar etkili olduğunu anlatmaktadır. Müslümanlar sayıca az olmalarına rağmen, iyi planlama, güçlü iman ve Allah’a olan güven sayesinde büyük bir başarı elde etmişlerdir.
Hikâyede Bedir Savaşı ile Çanakkale Zaferi arasında anlamlı bir bağ kurulmuş, her iki savaşta da az sayıda ama inançlı bir topluluğun büyük bir direniş gösterdiği vurgulanmıştır. Böylece öğrencilere, tarihteki zaferlerin yalnızca silah ve sayı ile değil; inanç, cesaret ve dayanışma ile kazanıldığı mesajı verilmiştir. Bedir Savaşı ve Çanakkale Zaferi, bu yönüyle milletlerin hafızasında birer direniş ve umut sembolü olarak yer almıştır.
10. Sınıf Peygamberimizin Hayatı Ders Kitabı 3. Ünite Ölçme ve Değerlendirme – Sayfa 101 (MEB)
Soru : Hikâyeden hareketle aşağıdaki ifadelerden hangilerine ulaşılabilir? İşaretleyiniz.
a) Bedir Savaşı, Müslümanların birlikteliklerini pekiştiren önemli bir dönüm noktasıdır.
b) Bedir Savaşı’nda Müslümanların sayısı müşriklerden fazladır.
c) Müslümanlar, Bedir Savaşı’nda maddi hazırlık ve Yüce Allah’ın yardımıyla zafer kazanmıştır.
ç) Ebu Cehil, Bedir Savaşı’nda Müslümanların en büyük destekçisi olmuştur.
d) Müslümanların Bedir Savaşı’ndaki zaferi, sonraki toplumlara da ilham kaynağı olmuştur.
e) İnanç ve cesaret zorluklar karşısında büyük bir motivasyon kaynağı olabilir.
f) Öğretmen, Bedir Savaşı’nın sebebinin sadece ekonomik güç olduğunu söylemiştir.
g) Çanakkale Zaferi ile Bedir Savaşı arasında benzerlik yoktur.
ğ) Bedir Savaşı ve Çanakkale Zaferi, Müslümanların inanç ve azimle savaştığını gösteren örneklerdir.
h) Bedir Savaşı ve Çanakkale Zaferi, toplumların dayanışma içinde zafer kazanabileceğini göstermektedir.
Kısa Cevap : Hikâyeden a, c, d, e ve h seçeneklerine ulaşılabilir. Bu ifadeler metindeki ana düşünceyle örtüşmektedir.
Doğru Cevaplar
✔ a) Bedir Savaşı’nın Müslümanlar arasında birlik ve beraberliği güçlendirdiği vurgulanmaktadır.
✔ c) Zaferin hem hazırlık hem de Allah’ın yardımı ile kazanıldığı ifade edilmektedir.
✔ d) Bedir Zaferi’nin sonraki toplumlara örnek ve ilham olduğu belirtilmektedir.
✔ e) İnanç ve cesaretin zor şartlarda büyük bir güç kaynağı olduğu anlatılmaktadır.
✔ h) Bedir ve Çanakkale Zaferleri, dayanışma ve ortak ruhla kazanılan zaferler olarak karşılaştırılmaktadır.
Yanlış Olanlar (Nedenleriyle)
✘ b) Müslümanlar Bedir Savaşı’nda sayıca daha azdır.
✘ ç) Ebu Cehil Müslümanların destekçisi değil, en büyük düşmanlarındandır.
✘ f) Savaşın sebebi sadece ekonomik değildir; inanç ve savunma ön plandadır.
✘ g) Metinde Bedir Savaşı ile Çanakkale Zaferi arasında benzerlik kurulmuştur.
10. Sınıf Peygamberimizin Hayatı Ders Kitabı B. 3–9. Sorular – Sayfa 102 Cevapları (MEB Yayınları)
Aşağıda sorular tam yazılmış, cevaplar ise kısa, açık ve ders kitabına uygun biçimde hazırlanmıştır. Önemli yerler koyu yazılmıştır.
3. Soru - Mekkeli müşriklerin Hz. Peygamber ve Müslümanlar üzerindeki baskılarının sebepleri nelerdir? Yazınız.
Cevap: Mekkeli müşrikler, İslam’ın putperest inançlarını ve çıkar düzenlerini tehdit etmesi, sosyal eşitlik anlayışını yayması ve ticari menfaatlerini tehlikeye sokması nedeniyle Hz. Peygamber (s.a.v.) ve Müslümanlara baskı uygulamışlardır. Ayrıca İslam’ın hızla yayılması, müşriklerin otoritelerini kaybetme korkusunu artırmıştır.
4. Soru - Hz. Peygamber Medine’de toplumsal düzeni sağlamak amacıyla ne gibi düzenlemeler yapmıştır?
Cevap: Hz. Peygamber (s.a.v.), Medine Sözleşmesi’ni hazırlayarak farklı topluluklar arasında barış ve adaleti sağlamış, Muhacirlerle Ensar arasında kardeşlik (muâhat) kurmuş, Mescid-i Nebevî’yi toplumun merkezi hâline getirmiştir. Bu düzenlemelerle Medine’de huzur ve birlik ortamı oluşturulmuştur.
5. Soru - Kureyş kervanının Şam’dan dönüşü sırasında meydana gelen olayları ve Hz. Peygamber’in neler yaptığını açıklayınız.
Cevap: Şam’dan dönen Kureyş kervanının başında Ebu Süfyan bulunuyordu. Müslümanlar kervanı takip etmek istemiş, ancak kervan yön değiştirerek kurtulmuştur. Bunun üzerine Hz. Peygamber (s.a.v.), ashabıyla istişare ederek müşrik ordusuyla karşılaşmayı göze almış ve Bedir’e doğru hareket etmiştir.
6. Soru - Hz. Peygamber’in sefer için yaptığı hazırlıklar ve aldığı kararlar hakkındaki düşüncelerinizi yazınız.
Cevap: Hz. Peygamber (s.a.v.), istişareye önem vermiş, askerî ve manevi hazırlıkları birlikte yürütmüş, savaşın kaçınılmaz olduğu durumlarda kararlı ve tedbirli davranmıştır. Bu durum, onun liderlik, sorumluluk ve hikmet sahibi bir önder olduğunu göstermektedir.
7. Soru - Bedir Gazvesi’nde İslam ordusunu oluşturan piyade ve yaya unsurlarının sayısını yazınız.
Cevap: Bedir Gazvesi’nde İslam ordusu yaklaşık 314 kişiden oluşmuştur. Orduda çok az sayıda at, çoğunlukla yaya (piyade) askerler bulunmaktaydı.
8. Soru - Bedir Gazvesi ile ilgili inen ayetlerin önemi nedir? Bu ayetler ne tür mesajlar içerir? Açıklayınız.
Cevap: Bedir Gazvesi ile ilgili ayetler, Allah’ın yardımının iman edenlerle birlikte olduğunu, zaferin sayıca üstünlükle değil iman ve sabırla kazanıldığını bildirmektedir. Bu ayetler, Müslümanlara moral, güven ve sorumluluk bilinci kazandırmıştır.
9. Soru - Hz. Peygamber’in Bedir Gazvesi sırasında yaptığı istişarelerin önemini yazınız.
Cevap: Hz. Peygamber (s.a.v.), Bedir Gazvesi sırasında ashabının görüşlerine başvurmuş, farklı fikirleri dinleyerek ortak akılla kararlar almıştır. Bu durum, İslam’da danışmanın, katılımcılığın ve adaletli yönetimin önemini göstermektedir.
10. Sınıf Peygamberimizin Hayatı Ders Kitabı Sayfa 103 – C ve Ç Bölümü Soruları ve Cevapları (MEB Yayınları)
Aşağıda sorular tam metin hâliyle yazılmış, cevaplar düzenli, açık ve deftere uygun şekilde verilmiştir. Önemli kısımlar koyu yazılmıştır.
C. 10–17. Sorular Aşağıda boş bırakılan yerlere doğru kelimenin önündeki harfleri yerleştiriniz.
10. Soru - Hz. Peygamber’in Medine’de yaptırdığı ve İslam Devleti’nin siyasi, askerî, dinî merkezi hâline gelen mescittir.
Cevap: g) Mescid-i Nebevî
11. Soru - Müslümanların gerçekleştirdiği ilk seriyyedir.
Cevap: a) Abdullah bin Cahş Seriyyesi
12. Soru - Müslümanların gerçekleştirdiği ilk gazvedir.
Cevap: ç) Ebva (Veddan) Gazvesi
13. Soru - Medine’de münafıkların yaptırdığı mescittir.
Cevap: f) Mescid-i Dırar
14. Soru - Bedir Savaşı’nda müşriklerin kumandanıdır.
Cevap: c) Ebu Cehil
15. Soru - Bedir Savaşı’nda Peygamber Efendimize askerlerin konuşlandırılması ile ilgili fikir veren sahabidir.
Cevap: d) Hubab bin Münzir
16. Soru - Bedir Savaşı’nda Hz. Peygamber’in beyaz sancak taşıma görevini verdiği sahabidir.
Cevap: ğ) Mus‘ab bin Umeyr
17. Soru - Hz. Peygamber’in Medine’de kendi yerine namaz kıldırması için görevlendirdiği sahabidir.
Cevap: b) Abdullah bin Ümmü Mektum
Ç. 18–24. Sorular Cümleleri verilen uygun ifadelerle tamamlayınız.
18. Soru - Hedef ve planını Hz. Peygamber’in belirleyip kendisinin katılmadığı ve sahabeden birini komutan tayin ettiği seferlere …… denir.
Cevap: seriyye
19. Soru - Peygamberimizin bizzat katılıp yönettiği askerî harekâtlara …… denir.
Cevap: gazve
20. Soru - Hz. Peygamber için Bedir Savaşı’nda alana hâkim bir mevkide kurulan karargâha …… denir.
Cevap: el-Ariş
21. Soru - Savaşların başlangıç aşamasında düşman birliklerinden askerlerin karşılıklı teke tek dövüşmelerine …… denir.
Cevap: mübareze
22. Soru - Bedir Savaşı’nda müşriklerin 1000 askeri varken Müslümanların 314 askeri vardır.
Cevap: 1000 – 314
23. Soru - Bedir Savaşı’nda müşriklerden 70 kişi öldürülmüş, Müslümanlardan ise 14 kişi şehit olmuştur.
Cevap: 70 – 14
24. Soru - Bedir Savaşı sonunda esir alınan müşriklerin durumu ile ilgili …… sonucu kararlar alınmıştır.
Cevap: istişare
10. Sınıf Peygamberimizin Hayatı 3. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Sayfa 104- 105 Soruları Cevapları
D. 25–29. Sorular: Çoktan Seçmeli Sorular
25. Aşağıdakilerden hangisi Bedir Savaşı’nın müşrikler açısından sebepleri arasında yer almaz?
Doğru Cevap: A) Müslümanların hicretini engelleme
Açıklama: Bedir Savaşı’nda müşriklerin amacı; ticaret yollarını korumak, Müslümanların güçlenmesini engellemek ve stratejik üstünlük sağlamaktı. Müslümanların hicreti ise daha önce gerçekleşmiş bir olaydır.
26. Müslümanlara savaş izni veren ayetlerin gönderilmesi, aşağıdaki hangi durumun bir sonucu olarak gerçekleşmiştir?
Doğru Cevap: B) Müslümanların sürekli saldırıya uğraması
Açıklama: Müslümanlar uzun süre baskı ve saldırılara maruz kalmış, bunun üzerine savunma amaçlı savaş izni verilmiştir.
27. Hz. Peygamber, Hz. Ömer’in esirlerden biri için zarar vermesini engelleyerek hangi mesajı vermek istemiştir?
Doğru Cevap: B) Affediciliğin İslam için önemli olduğu
Açıklama: İslam’da adaletle birlikte merhamet ve affedicilik temel ahlaki değerler arasındadır.
28. Ordunun yerleşiminden sonra Hz. Peygamber’in askerlerine verdiği talimatların stratejik önemi nedir?
Doğru Cevap: E) Farklı silahların kullanım sırasını belirleyerek disiplinli bir saldırı planlaması
Açıklama: Bu talimatlar savaşta düzen, disiplin ve doğru zamanlamanın önemini göstermektedir.
29. Bedir Savaşı’ndaki stratejik kararların ve sonuçlarının Müslümanların sosyal ve siyasi yapısını nasıl etkilediği hangi seçenekte doğru açıklanmıştır?
Doğru Cevap: A) Müslümanlar arasında birlik ve dayanışmayı pekiştirmiştir
Açıklama: Bedir Zaferi, Müslümanlar arasında güveni artırmış ve toplumsal bütünlüğü güçlendirmiştir.
30. Aşağıdakilerden hangileri Medine Vesikası’nın amaçlarındandır?
I. Medine’de Müslümanlar, Yahudiler ve diğer kabileler arasında hukuki ve siyasi birlik sağlamak
II. Çevre kabilelerle ittifak kurarak İslam Devleti’nin otoritesini güçlendirmek
III. Müslümanlar arasında birlik ve beraberlik oluşturmak
Doğru Cevap: C) I, II ve III
31. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: E) Bedir Savaşı’nda Müslümanlar, müşrik ordusunu sayıca ve askeri donanım bakımından aşmıştır.
Açıklama: Aksine Müslümanlar sayı ve donanım açısından daha azdı.
32. Yukarıdakilerden hangileri Hz. Peygamber’in Mescid-i Nebevî’yi kurma gerekçelerindendir?
I. İbadetlerin topluca yapılabilmesi
II. Müslümanlar arasında birlik ve beraberliği artırmak
III. Eğitim faaliyetlerini yürütmek için Suffe’yi inşa etmek
Doğru Cevap: C) I, II ve III
33. Aşağıdaki ifadelerden hangisi Bedir Savaşı’nın müşrikler açısından sonuçlarından biri değildir?
Doğru Cevap: E) Savaş sonrasında Müslümanlarla barış anlaşması imzalamaları
Açıklama: Bedir sonrası müşriklerle kalıcı bir barış anlaşması yapılmamıştır.