2. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Soruları ve Cevapları - Sayfa 66-71
A. Aşağıdaki soruyu yönergeden yararlanarak cevaplayınız.
1. Kodlanmış şekilde verilen Hz. Ebu Bekir’in özelliklerini bularak karşısındaki boşluğa yazınız.
| Kodlanmış Kelime | Hz. Ebu Bekir’in Özelliği | |
|---|---|---|
| a. | Atik | “Atik” kelimesi, “Allah tarafından cehennemden azat edilen” anlamına gelir. Hz. Ebu Bekir (r.a.), tertemiz kalbi, samimi imanı ve güzel ahlakı sebebiyle bu unvanla anılmıştır. |
| b. | Zülhilal | “Zülhilal” iki hilal sahibi demektir. Hz. Ebu Bekir’in alnındaki iki damar hilal biçiminde olduğu için ona bu lakap verilmiştir. Bu lakap aynı zamanda onun simasındaki nurluluğu da ifade eder. |
| c. |
| “Evvah”, Allah’a çokça yönelen, dua eden, merhametli kişi demektir. Hz. Ebu Bekir’in kalbi yumuşak, gözleri yaşlı, gönlü rahmet doluydu; sık sık Allah’a dua ederdi. |
| ç. | Sıddık | “Sıddık”, doğrulayıcı, her zaman doğruyu söyleyen anlamındadır. Hz. Ebu Bekir (r.a.), Hz. Peygamber (s.a.v.)’in her sözünü tereddütsüz kabul etmiş, sadakatte zirveye ulaşmıştır. |
| d. | Halifetü Resûlullah | “Resûlullah’ın halifesi” anlamına gelir. Hz. Peygamber’in vefatından sonra Müslümanların başına geçmiş ve ilk halife olarak İslam toplumunun birliğini korumuştur. |
| e. | Emîrü’l-Mü’minîn | “Müminlerin emiri, lideri” anlamındadır. Hz. Ebu Bekir adaletli, merhametli ve kararlı bir yönetim sergileyerek ümmetin huzurunu sağlamıştır. |
Özet Değerlendirme:
Hz. Ebu Bekir (r.a.), hayatı boyunca iman, doğruluk, merhamet, sadakat ve liderlik özellikleriyle öne çıkmıştır.
Ona verilen Atik, Sıddık, Evvah, Zülhilal, Halifetü Resûlullah ve Emîrü’l-Mü’minîn gibi lakaplar, hem Allah’a bağlılığını hem de Müslümanlara olan sevgisini yansıtmaktadır.
B. 2-8. soruların cevaplarını boş bırakılan alanlara yazınız.
2. Hz. Ebu Bekir’in güvenilirliği ve sadakatinin toplumsal ilişkilerine olan etkileri nelerdir? Açıklayınız.
Hz. Ebu Bekir’in güvenilirliği, insanlar arasında sevgi, saygı ve güven ortamı oluşturmuştur. Onun sadakati, İslam toplumunda birlik ve kardeşlik duygusunun güçlenmesine katkı sağlamıştır. İnsanlar, Hz. Ebu Bekir’e örnek alarak doğru, dürüst ve vefalı olmayı öğrenmişlerdir.
3. Hz. Ebu Bekir eziyet gören Müslüman köleleri satın aldığında babası ona kuvvetli köleleri satın almasını önermiştir. Bu öneriye Hz. Ebu Bekir nasıl karşılık vermiştir? Yazınız.
Hz. Ebu Bekir’in babası, güçlü köleleri alıp işte çalıştırmasını istemiştir. Ancak Hz. Ebu Bekir, “Ben onları Allah rızası için azat ediyorum, kâr için değil.” diyerek karşılık vermiştir. Bu davranışı, onun Allah’a olan bağlılığını ve merhametini göstermektedir.
4. Hz. Âişe’nin ‘Çocuklarınıza şiir öğretiniz ki dilleri tatlansın.’ ifadesini yorumlayınız.
Hz. Âişe, bu sözüyle çocuklara şiir öğretmenin dil gelişimi, güzel konuşma ve ifade yeteneği kazandıracağını anlatmak istemiştir. Şiir, dili zenginleştirir, düşünceleri daha estetik biçimde ifade etmeyi öğretir.
5. Hz. Âişe’nin şiirle ilgilenmesi onun hangi yeteneklerinin gelişmesini sağlamıştır?
Hz. Âişe’nin şiirle ilgilenmesi, onun hitabet, hafıza, edebî zevk ve dil hâkimiyeti gibi yeteneklerinin gelişmesini sağlamıştır. Güzel konuşma becerisi ve etkileyici anlatım gücü, onun liderlik yönünü de desteklemiştir.
6. Hz. Peygamber ve Hz. Ebu Bekir hicret yolculuğu için ne gibi tedbirler almıştır? Yazınız.
Hz. Peygamber (s.a.v.) ve Hz. Ebu Bekir, müşriklerin takibini engellemek için farklı güzergâh kullanmış, üç gün boyunca Sevr Mağarası’nda gizlenmişlerdir.
Ayrıca Abdullah bin Ureykıt rehber olarak tutulmuş, Hz. Ebu Bekir’in oğlu Abdullah haber getirmiş, kızı Esma da yemek taşımıştır.
7. Hz. Peygamber’e suikast düzenlemek isteyen Ebu Cehil neden bütün kabilelerden birer temsilcinin olmasını istemiştir? Açıklayınız.
Ebu Cehil, Hz. Peygamber’i öldürme suçunun tek bir kabileye yüklenmemesi için her kabileden bir temsilci seçmiştir. Böylece bütün kabileler bu işe ortak olacak ve Haşimoğulları intikam alamayacaktı. Bu, onun hileli bir planıydı.
8. Ahde vefa ilkesinin bireysel ve toplumsal önemini açıklayınız.
Ahde vefa, verilen söze bağlı kalmak ve güvenilir olmaktır.
Bireysel açıdan, kişinin karakterini güçlendirir, güvenilirliğini artırır.
Toplumsal açıdan ise insanlar arasında adalet, güven, huzur ve dayanışma ortamı oluşturur. Ahde vefa olmayan toplumlarda birlik bozulur, güven kaybolur.
C. 9-16. cümlelerde Hz. Ebu Bekir'le ilgili verilenleri kutucukta yer alan kelimelerle eşleştirerek kelimenin yanındaki harfi parantez içine yazınız.
| Soru | Cümle | Doğru Cevap |
|---|---|---|
| 9. | Yüzünün ve ahlakının güzelliği, eskiden beri hayır işlerinde bulunması nedeniyle verilen isimdir. | (b) Atik |
| 10. | İslam’dan önceki adıdır. | (a) Abdulkâbe |
| 11. | İlk hac yöneticisi olması sebebiyle verilen unvandır. | (ç) Emîrü’l-Hac |
| 12. | Mensup olduğu ailenin ismidir. | (h) Teymoğulları |
| 13. | “Ümmülmüminin” lakabına sahip kızıdır. | (g) Hz. Âişe |
| 14. | Arap kabilelerinin soyunu inceleyen bu ilim sahasında geniş bilgi sahibidir. | (f) Hâşimîoğulları |
| 15. | Çok merhametli olduğu için verilen isimdir. | (e) Evvah |
| 16. | Babasının adıdır. | (c) Ebu Kuhafe |
Ç. 17-26. cümleleri verilen uygun ifadelerle tamamlayınız.
| Soru | Cümle | Doğru Cevap |
|---|---|---|
| 17. | Hz. Ebu Bekir, ................................... gibi birçok Müslüman köleyi satın alarak özgürlüğüne kavuşturmuştur. | Bilal Habeşî |
| 18. | Hz. Ebu Bekir, müşriklerden ................................... ile hicret yolculuğunda kılavuzluk yapması için anlaşmıştır. | Abdullah bin Ureykıt |
| 19. | Hz. Muhammed’in (s.a.v.) nübüvvetinin ilk yıllarında Mekke’de İslamiyet’i tebliğ ettiği eve ................................... denir. | Darü’l-Erkam |
| 20. | Cahiliye Dönemi’nde ................................... Mekkelilerin önemli meselelerinin görüşülüp karara bağlandığı yerdir. | Darünnedve |
| 21. | Hz. Ebu Bekir, ................................... Savaşı’nda Hz. Peygamber’i canı pahasına korumuştur. | Uhud |
| 22. | Hz. Ebu Bekir, Peygamber Efendimiz tarafından ................................... Seferi’nde büyük sancağı taşımakla görevlendirilmiştir. | Tebük |
| 23. | Hz. Ebu Bekir, ................................... Savaşı’nda esirlerin durumu ile ilgili Peygamber Efendimiz’e önerilerde bulunmuştur. | Bedir |
| 24. | Kişileri genellikle çocuklarının isimleriyle tanıtan ifadelere ................................... denir. | Künye |
| 25. | Hz. Ebu Bekir’e mal varlığını Allah (cc) yolunda harcadığı için ona ................................... lakabı verilmiştir. | Zülhilal |
| 26. | Cahiliye Dönemi’nde Hz. Ebu Bekir’in yerine getirdiği göreve ................................... denir. | Eşnak |
D. 27-32. çoktan seçmeli soruların doğru cevabını işaretleyiniz.
27. Mekke’li müşriklerin baskısı artınca bazı Müslümanlar geçici olarak Habeşistan’a hicret etmiştir. Aşağıdakilerden hangisi Habeşistan’a hicret eden Müslümanlardan biri değildir?
A) Ali bin Ebu Talib
Açıklama: Hz. Ali Habeşistan’a hicret etmemiştir; Mekke’de kalmıştır.
28. Hz. Peygamber İslam’ın yayılması, devlet işleri ve askerî konularda sahabelerin harcama yapmasına izin vermiştir. Şahsına ait işlerde harcama yapmasına müsaade etmemiştir. Peygamber Efendimiz, Hz. Ebu Bekir’in yaptığı harcamalardan hangisine izin vermemiştir?
A) Hicret yolculuğu için Hz. Peygamber’e deve hediye etmesine
Açıklama: Hz. Peygamber, bu hediyeyi kabul etmemiş ve ücretini ödeyerek almıştır.
29. Semin, ekibiyle çalıştığı önemli bir projenin toplantısında işin en zor kısmını üstleneceğini söylemiştir... Bu davranışının aşağıdaki değerlerden hangisinin eksikliğiyle açıklanabilir?
A) Ahde vefa etmek
Açıklama: Semin verdiği sözü tutmamış, ekibine karşı vefasız davranmıştır.
30. Esma binti Ebu Bekir... Hicret yolculuğunda yiyecek taşıyarak büyük bir fedakârlık göstermiştir. Metinde Esma binti Ebu Bekir’in hangi özellikleri ön plana çıkmaktadır?
C) Cesareti ve fedakârlığı
Açıklama: Esma (r.a.), zorluklara rağmen görevini yerine getirmiş, cesaret ve fedakârlık göstermiştir.
31. Metne göre Hz. Ebu Bekir ile ilgili aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapılamaz?
C) Yemen’de ticaret kervanlarını korumak amacıyla bulunmuştur.
Açıklama: Metinde Hz. Ebu Bekir’in Yemen’e gitme amacı ticaret değil, baskılardan kaçmaktır.
32. Resulullah’ın “İsra” hadisesinde yaşananları duyunca ilk inanıp tasdik eden kişi Hz. Ebu Bekir olmuştur. Bu olaydan sonra Hz. Ebu Bekir hangi isimle anılmıştır?
D) Sıddık
Açıklama: Hz. Ebu Bekir, Peygamberimiz’in her sözünü tereddütsüz onayladığı için “Sıddık” unvanını almıştır.