10. Sınıf Tarih – Keşfedelim Osmanlı Eserleri Balkanlar ve Orta Avrupa (Sayfa 157)
1. Soru - Günümüze ulaşabilen Osmanlı eserlerinin en fazla ve en az bulunduğu Balkan ülkeleri hangileridir? Bu durumun nedenleri sizce nelerdir?
Kısa Cevap: En fazla: Bosna-Hersek
En az: Macaristan
Ayrıntılı Cevap: Osmanlı eserlerinin en fazla bulunduğu ülke Bosna-Hersek, en az bulunduğu ülke ise Macaristan’dır. Bunun temel nedeni Bosna-Hersek’te Osmanlı hâkimiyetinin uzun sürmesi, vakıf eserlerinin korunması ve şehirlerin Osmanlı kültürüyle şekillenmesidir. Macaristan’da ise Osmanlı yönetimi daha kısa sürmüş, bölgede yaşanan savaşlar, rejim değişiklikleri ve ulus-devletleşme süreci Osmanlı eserlerinin tahrip olmasına ya da yok olmasına neden olmuştur.
2. Soru - Osmanlıların en çok eser inşa ettiği üç Balkan ülkesi hangisidir? Bu durumun nedenleri sizce nelerdir?
Kısa Cevap: Yunanistan – Bosna-Hersek – Bulgaristan
Ayrıntılı Cevap: Osmanlı Devleti en çok eseri Yunanistan, Bosna-Hersek ve Bulgaristan’da inşa etmiştir. Bu ülkeler Osmanlı için idari ve ticari merkezler olmuş, önemli şehirler (Selanik, Sofya gibi) bu bölgelerde gelişmiştir. Ayrıca ticaret yollarının geçiş noktası olmaları ve vakıf kültürünün güçlü olması, cami, köprü, han ve medrese gibi eserlerin sayısını artırmıştır.
3. Soru - Haritada gösterilen Osmanlı eserlerinden hangisi daha çok ilginizi çekti? Neden?
Kısa Cevap: Mostar Köprüsü
Ayrıntılı Cevap: Mostar Köprüsü dikkat çekicidir çünkü Mimar Hayreddin tarafından inşa edilmiş, estetik ve mühendisliği bir araya getirmiştir. Aynı zamanda köprü, kültürleri ve insanları birleştiren barış sembolü hâline gelmiştir.
4. Soru - Siz olsaydınız Osmanlı Devleti’nin fethettiği topraklarda kalıcı olması için nasıl bir strateji izlerdiniz?
Kısa Cevap: İskân ve istimalet politikası uygularım.
Ayrıntılı Cevap: Fethedilen topraklarda kalıcılığı sağlamak için iskân politikasıyla Anadolu’dan nüfus yerleştirir, istimalet anlayışıyla halka adil ve hoşgörülü davranırdım. Vergileri makul seviyede tutar, vakıf eserleri ile şehirleşmeyi destekler, yerel halkın inanç ve geleneklerine saygı gösterirdim. Böylece halkın devlete bağlılığı sağlanırdı.