11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 79 Cevapları (Ata Yayınları)
Hazırlık Cevapları
Soru: Yağmurlu havaların sizde uyandırdığı hisleri arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Yağmurlu havalar bana hem hüzün hem de huzur verir. Yağmurun sesiyle birlikte doğanın canlandığını hissederim. Bazen içsel bir dinginlik, bazen de melankoli duygusu oluşturur.
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 81 Cevapları (Ata Yayınları)
Metni Anlama ve Çözümleme Cevapları
Soru 1: “Yağmur” adlı şiirin temasını belirleyiniz.
Cevap: Şiirin teması yağmurun şehirde oluşturduğu hüzünlü, sessiz ve gizemli atmosferdir.
Soru 2: Şiirde ahengi sağlayan unsurları sıralayınız.
Cevap: Aruz ölçüsü, kafiye, redif, tekrarlar, asonans, aliterasyon ve iç musiki şiirin ahengini güçlendirmiştir.
Soru 3: Şiirdeki imge ve edebî sanatları belirleyiniz.
Cevap: Şiirde kişileştirme, teşbih, tekrir ve tezat sanatları yer alır. Bu sanatlar, yağmurun ritmini ve şehrin hüznünü daha derin hissettirir.
Soru 4: Şiiri bağlı olduğu edebî dönemin sanat anlayışına göre inceleyiniz.
Cevap: Şiir, Servetifünun Dönemi özelliklerini taşır; ağır bir dil, musiki etkisi ve tablo gibi betimlemeler öne çıkar.
Soru 5: Aruz kalıbı ve dizelerin görünümü içeriği nasıl yansıtır?
Cevap: Aruz kalıbı ve tekrar eden dizeler, yağmurun ritmini ve sürekliliğini görsel ve işitsel biçimde yansıtır.
Soru 6: Şiir hangi edebî akımlara uygundur?
Cevap: Şiir, Parnasizm (biçimsel mükemmeliyet) ve Sembolizm (musiki, duygusal atmosfer) akımlarının izlerini taşır.
Soru 7: Şiirdeki dil ve anlatım özellikleri nelerdir?
Cevap: Şiir ağır, sanatlı ve lirik bir dille yazılmıştır. Arapça-Farsça tamlamalar, yoğun betimleme ve çağrışım hâkimdir.
Soru 8: Şiirle ilgili beğeni, tespit ve eleştirileriniz nelerdir?
Cevap: Şiirin dili ağır olsa da görsel zenginliği ve musiki etkisi çok başarılıdır. Yağmurun şehir üzerindeki etkisi etkileyici biçimde anlatılmıştır.
Soru 9: Şiir türünü belirtiniz.
Cevap: Lirik doğa şiiridir; doğa olayı üzerinden insan duyguları yansıtılmıştır.
Etkinlik
Soru: “Yağmur” şiirinin zihninizde oluşturduğu tabloyu kısa bir yazıyla ifade ediniz.
Cevap: Zihnimde yağmurun altında sessiz sokaklar, damlardan akan su damlaları ve ıslak kaldırımlar belirdi. Uzakta bir köpek uluyor, kuşlar susmuş, siyah giysili bir kadın gölgeler arasında yürüyordu. Şehir, hüzün ve sessizlikle dolu bir tabloya dönüşmüştü.
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 82 Cevapları (Ata Yayınları)
Etkinlik: “Vâveylâ” ve “Yağmur” Şiirlerinin Karşılaştırılması
| Ölçüt | Vâveylâ | Yağmur |
|---|---|---|
| Tema | Vatan sevgisi, özgürlük, millet uğruna fedakârlık | Yağmurun şehirde yarattığı hüzün, yalnızlık ve dinginlik |
| Tür | Lirik (coşkulu vatan şiiri) | Lirik (doğa şiiri) |
| Biçim | Aruz ölçüsüyle yazılmış, kıta yapısında, tekrarlar içerir | Aruz ölçüsüyle yazılmış, nakaratlı ve ritmik yapıdadır |
| İçerik | Vatan uğruna şehitlik, bağımsızlık ve ulusal duygu yoğunluğu | Yağmurun ritmiyle oluşan içsel hüzün, tabiatın sessiz güzelliği |
| Dil ve Üslup | Coşkulu, hitap ve nidalarla dolu, ağır dil | Ağır, sembolik ve müzikal bir dil, iç ahenk ön planda |
| Sanat Anlayışı | Tanzimat II Dönemi, romantizm etkisi, “sanat toplum içindir” anlayışı | Servetifünun Dönemi, parnasizm ve sembolizm etkisi, “sanat için sanat” anlayışı |
Şairin Biyografisi – Tevfik Fikret (1867–1915)
Tevfik Fikret, İstanbul’da doğmuştur. Galatasaray Lisesi’nde öğrenim görmüş, Fransız edebiyatının etkisiyle biçimci ve yenilikçi bir şiir anlayışı geliştirmiştir. Şiirlerinde parnasizm ve sembolizm etkileri görülür.
Toplumsal şiirlerinde bile kusursuz biçim anlayışını koruyan Fikret, Haluk’un Defteri, Rübab-ı Şikeste, Tarih-i Kadim gibi eserleriyle edebiyatımızın öncü isimlerinden biri olmuştur.