11. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 200 Cevapları
Hazırlık Soruları ve Cevapları
1️⃣ Ana meydanların bir kentin kimliğine rolü nedir?
Kısa cevap: Meydanlar, insanların buluştuğu; şehrin tarihini, kültürünü ve yaşam tarzını yansıtan yerlerdir.
Kent meydanları; törenler, kutlamalar, buluşmalar ve ticaret gibi pek çok etkinliğe ev sahipliği yapar. Bu yüzden meydanlar, kentin hafızasını, mimarisini ve insanların birlikte yaşama kültürünü gösterir. Zamanla şehrin kimliğiyle özdeşleşir.
2️⃣ Don Kişot, Cervantes’ten neden daha çok tanınıyor?
Kısa cevap: Çünkü insanlar çoğunlukla eseri hatırlar; eserin kahramanı, çoğu zaman yazarın önüne geçer.
Don Kişot; hayalleri, mücadeleci tavrı ve komik–hüzünlü yönleriyle akılda kalıcı, sembol bir karakterdir. Dünya edebiyatında özgürlük, idealizm ve hayal–gerçek çatışmasını temsil eder. Bu yüzden karakter, yazarı olan Cervantes’ten daha fazla bilinir hale gelmiştir.
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 203 – Metni Anlama ve Çözümleme
1️⃣ Salih Bey’in kişisel özellikleri hakkındaki düşüncelerinizi açıklayınız.
Kısa cevap: Çalışkan, dürüst, kuralcı; fakat mesafeli ve katıdır.
Açıklama: Salih Bey; düzenli, disiplinli, eğitimli ve sorumluluk sahibidir.
Ancak:
- insanlarla sıcak ilişki kurmakta zorlanır,
- kurallara aşırı bağlıdır,
- duygularını geri plana atar.
Bu nedenle zaman zaman insanî yönü zayıf görünür.
2️⃣ Metinde kullanılan bakış açısını ve katkısını açıklayınız.
Kısa cevap: Üçüncü kişi (hâkim bakış açısı) kullanılmıştır.
Açıklama: Anlatıcı, olayların hem geçmişini hem iç dünyasını bilir.
Bu sayede:
- karakterler derinlemesine tanıtılır,
- yorum ve değerlendirme yapılabilir,
- olaylar daha geniş bir çerçevede görülür.
3️⃣ Metin hangi edebî akım doğrultusunda yazılmıştır?
Kısa cevap: Gerçekçilik (Realizm) etkisindedir.
Çünkü:
- olaylar g günlük hayattan alınmıştır,
- karakterler toplumun içinden seçilmiştir,
- abartıdan kaçınılmış, doğal bir üslup kullanılmıştır,
- sosyal ve ekonomik hayat gerçekçi biçimde yansıtılmıştır.
4️⃣ Metinle ilgili beğeni ve eleştirileriniz nelerdir?
Kısa cevap: Toplumsal yapı başarılı verilmiş; yer yer ayrıntılar uzun.
Açıklama: Metin, bireyin yalnızlığını ve şehir hayatının baskısını etkili bir dille anlatır.
Ancak bazı bölümlerde ayrıntıların uzaması, akıcılığı biraz düşürür.
5️⃣ Metindeki çatışmaları örneklerle açıklayınız.
Kısa cevap: Geçmiş–şimdi / kural–insanlık / zenginlik–yoksulluk çatışmaları vardır.
Açıklama (örnekli):
- Salih Bey’in çocukluğu ile bugünkü hayatı arasında
- insanî duygular ile katı kuralcılık arasında
- ekonomik güç ile yoksulluk anıları arasında
sürekli bir iç çatışma görülür.
6️⃣ Metindeki geriye dönüşlerin olay örgüsüne katkısını açıklayınız.
Kısa cevap: Geçmiş, karakteri anlamamızı sağlar.
Açıklama: Geriye dönüşlerle Salih Bey’in:
- çocukluk yılları,
- ailesiyle ilişkileri,
- değer yargılarının oluşumu
anlatılır. Böylece okur, onun bugünkü davranışlarını daha doğru yorumlar.
Kalemin İzinden Cevapları
Bir roman yazarı olsaydınız, iç dünyanızı anlatmak için hangi bakış açısını seçerdiniz?
Örnek paragraf (güzel ve özgün): Ben roman yazarı olsaydım, iç dünyamı anlatırken birinci kişi bakış açısını seçerdim. Çünkü bu bakış açısı, duygularımı ve düşüncelerimi doğrudan okura aktarabilmemi sağlar. Okur, olayları benim gözümden görür, benimle birlikte sevinir, üzülür ve şaşırır. Böylece anlatım daha samimi, içten ve etkileyici olur.
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı — Sayfa 204 Yenişehir’de Bir Öğle Vakti | Uygulama Tablosu
Metne Göre Bilgi Tablosu
A. Tür: Roman
B. Konu: Salih Bey’in yaşam serüveni üzerinden; modernleşen toplumda ortaya çıkan
sınıf farkı, değer çatışması ve kimlik arayışı.
C. Tema:
- Toplumsal değişim
- Yabancılaşma ve yalnızlık
- Güvensizlik duygusu
- Bireyin iç dünyası
Ç. Yapı
Kişiler: Salih Bey — Mevhibe Hanım — Mevlüt — Güngör Bey — çevredekiler
Mekân: Ankara (Samanpazarı, Ulus, apartman ve sokaklar)
Zaman: Cumhuriyet döneminde, modernleşmenin hız kazandığı yıllar
D. Anlatıcı ve Bakış Açısı:
İlahi (hâkim) anlatıcı — üçüncü kişi
Anlatıcı, kahramanların hem geçmişini hem iç dünyasını bilir.
E. Anlatım Teknikleri:
- Geriye dönüş
- Betimleme
- İç çözümleme
- Öyküleme
- Diyalog