KÂĞITLARA NE OLDU?
Gerekli Malzeme
• Plastik tarak
• Cam çubuk
• İpekli kumaş parçası
• Yünlü kumaş parçası
• Kâğıt parçaları
Amaç: Atomun yapısı hakkında bilgi sahibi olmak
İzlenen Yol
1. Kâğıt parçalarını oldukça küçük parçalara ayırınız.
2. Plastik tarağı ve cam çubuğu kâğıt parçacıklarına sırayla yaklaştırıp gözlemleyiniz.
3. Plastik tarağı yünlü kumaşa, cam çubuğu da ipekli kumaşa sürtünüz ve yeniden sırayla kâğıt parçacıklarına yaklaştırıp gözlemleyiniz.
4. 2 ve 3. aşamadaki gözlem sonuçlarınızı karşılaştırarak varsa aralarındaki farklılığın nedenlerini arkadaşlarınızla tartışınız.
Sonuç
• İlk aşamada plastik tarak ve cam çubuğu kâğıt parçalarına yaklaştırdığınızda ne gözlemlediniz?
Cevap: Elektronlar hareketlerinden dolayı kinetik enerjiye sahiptir. Elektronlar çekirdekteki protonlar tarafından çekilir fakat çok hızlı hareket etmeleri nedeniyle çekirdeğe yaklaşmaz, uzaklaşmak ister. Bu yüzden yaptığımız etkinlikte plastik tarak ve cam çubuğu kağıt parçalarına yaklaştırdığımızda plastik tarağın kağıtları çektiğini cam çubuğun ise çekmediğini gördük.
• Plastik tarağı yünlü, cam çubuğu ipekli kumaş parçalarına sürttükten sonra kâğıt parçacıklarına yaklaştırdığınızda ne gözlemlediniz?
Cevap: Yünlü kumaşa sürtülen bir tarağa elektrik yüklenmektedir. Bu elektriklenme sebebiyle tarakta çekim oluşmakta kağıtlar da düşmeden durabilmektedir. İpekli kumaşta ise elektriklenme olmadığı için kağıtlar yapışmaz.
• Gözlemlediğiniz olayları maddenin yapısı ile ilgili nasıl yorumlarsınız?
Cevap: Bu olay cisimlerin birbirine dokunması sonucunda cismi oluşturan atomların elektron kazanması veya kaybetmeyle gerçekleşir. Maddelerin elektron kazanması veya kaybetmesiyle ortaya çıkan itme ve çekme olayı elektriklenme olarak adlandırılır.