Soru : Beşerî süreçlerin etkisiyle oluşmuş unsur ve olayların görseldeki mekânda ortaya çıkaracağı çevresel riskler, coğrafi bakış açısıyla tasarlanan bir arazi kullanımıyla azalt ılabilir mi? Açıklayınız.
Ödev cevabı kısaca : Evet. İnsan faaliyetlerinin (yerleşme, tarım, sanayi, ulaşım vb.) yol açtığı çevresel riskler, coğrafi bakış açısıyla planlanan doğru bir arazi kullanımı sayesinde büyük ölçüde azaltılabilir.
1. Beşerî Süreçlerin Yarattığı Riskler
- Sanayi faaliyetleri → Hava, su ve toprak kirliliği.
- Plansız yerleşme → Yeşil alan kaybı, sel ve taşkın riskinde artış.
- Yanlış tarım uygulamaları → Erozyon, toprak bozulması, su kaynaklarının kirlenmesi.
- Ulaşım faaliyetleri → Gürültü, hava kirliliği ve doğal yaşam alanlarının parçalanması.
2. Coğrafi Bakış Açısıyla Arazi Kullanımı
Coğrafya, insan ile çevre arasındaki ilişkiyi dengede tutmayı amaçlar. Bu çerçevede;
- Yerleşmeler deprem hattı, taşkın ovası gibi riskli alanlardan uzak planlanabilir.
- Tarım, toprak ve iklim özelliklerine uygun alanlarda yapılabilir.
- Sanayi tesisleri, rüzgâr yönü ve su kaynakları gözetilerek çevreye zarar vermeyecek şekilde konumlandırılabilir.
- Ulaşım ağları, ekosistemleri en az bölecek biçimde tasarlanabilir.
3. Sonuç
Plansız insan faaliyetleri çevreyi tehdit ederken; coğrafi verilere dayalı, sürdürülebilir arazi kullanımı çevresel riskleri en aza indirir ve insan-doğa uyumunu sağlar.
Özetle: Beşerî süreçlerin çevre üzerindeki olumsuz etkileri, coğrafi bakış açısıyla hazırlanmış bilinçli bir arazi kullanımıyla önemli ölçüde azaltılabilir.