3. ÜNİTE DEĞERLENDİRMESİ
C) Düşünelim-Söyleyelim
Aşağıda verilen soruların cevaplarını söyleyiniz.
1. Yaşadığınız yerin en önemli yüzey şekillerini söyleyiniz.
Akarsular ve vadiler.
2. Başka bir iklimde yaşasaydınız hayatınızda neler değişirdi?
Başka bir iklimde yaşamak benim için zor olurdu. Başka bir iklimde yaşasaydık hayatımız ve yaşayış biçimimiz değişirdi. Önce giyimimiz değişirdi. Daha kuzeyde yaşasaydım daha kalın ve koyu renkli şeyler giyiyor, daha güneyde yaşasaydım daha ince ve açık renkli kıyafetler giyiyor olacaktık. Aynı şekilde evleri yapma biçimimiz de değişecekti.
3. Coğrafi özellikler nüfus yoğunluğunu nasıl etkiler?
Coğrafi özellikler nüfus yoğunluğunu doğrudan etkiler. Dağlık alanlardaki nüfus daha azdır. Coğrafi özellikler nüfus yoğunluğunun artmasını veya azalmasında etkili olur. Yüksekliğin çok olduğu yerlerde nüfus yoğunluğu az yüksekliğin az tarıma elverişli ovalarda nüfus yoğunluğu daha fazladır. Kurak alanlarda nüfus yoğunluğu az akarsu ve göl kenarlarında nüfus yoğunluğu daha fazladır.
4. İnsanın doğadan yararlanma şekillerinin olumlu ve olumsuz sonuçları nelerdir?
Doğadan yararlandığımızda doğayı kirletebiliriz ama istersek doğayı koruyarak ondan yararlanabiliriz.
5. Sel oluşumunda hangi coğrafi özellikler etkilidir?
Yağışın çok olması, engebeli arazilerin çok olması sel oluşumunda etkilidir. Sel genellikle yağışın çok olması veya karın erimesi sonucu oluşan suların akarsuları veya nehirleri taşırmasıyla oluşur. Taşan su yerleşim bölgelerini basıp can ve mal kaybına neden olabilir. Sel, Türkiye'de en çok görülen doğal afetlerden birisidir. Görüldüğü yerlerin coğrafi özellikleri arasında çok yağış alması ve engebeli araziler bulunması sayılabilir
6. İnsanları doğal afetlere karşı bilinçlendirmek için neler yapılabilir?
Onlara depremin, selin, erezyonun, toprak kaymasının bir doğal afet olduğu ve bunlar için önlem alınması gerektiği söylenebilir. Doğal afetlerin sebepleri sonuçları konulu bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmaları, kampanyalar ve organizasyonlar yapılabilir.
A. Testi Cevaplayalım
Aşağıda verilen çoktan seçmeli soruların doğru cevaplarını işaretleyiniz.
1. Kabartma haritada yoğun olarak koyu kahverengi renklerle gösterilen bir bölgenin yüzey şekilleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
- Ormanlık bir bölgedir.
- Yüksek dağlan fazladır.
- Denize yakın bir bölgedir.
- Geniş ovaları vardır.
Cevap: B
2. Aşağıdakilerden hangisinin üzerinde iklimin etkisi görülmez?
- Hayvancılık
- Turizm
- Tarım
- Madencilik
Cevap: D
3. Ülkemizde nüfus yoğunluğunun fazla olduğu iller “İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa…” şeklinde sıralanır.
Aşağıdakilerden hangisi bu illerimizde nüfus yoğunluğunun fazla olmasında daha fazla etkilidir?
- Sanayi
- Yüzey şekilleri
- İklim
- Madenler
Cevap: A
4. Aşağıdakilerden hangisi insanların doğal ortamını değiştirmelerine kanıt olarak gösterilemez?
- Köprü
- Yol
- Tünel
- Dağ
Cevap: D
5. Ülkemizde en fazla can ve mal kaybına yol açan doğal afet depremdir.
Aşağıdakilerden hangisi bu durumu açıklayan nedenlerden biridir?
- Ülkemizin fay hatlarının üzerinde yer alması
- Ülkemizde yüzey şekillerinin engebeli olması
- Ülkemizin üç tarafının denizlerle çevrili olması
- Ülkemizde nüfus yoğunluğunun fazla olması
Cevap: A
B) Boşlukları Dolduralım
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere, verilen kavramlardan uygun olanı yazınız.
- Çevrelerine göre yüksekte kalan ve akarsu tarafından derin yarılmış geniş düzlüklere plato denir.
- Erozyon, insanların yanlış uygulamaları sonucu afete dönüşür.
- Çevrelerine göre 500 metreden daha fazla olan yükseltilere dağ denir.
- Akarsuların yataklarını aşındırarak oluşturdukları uzun oluklara vadi denir.
- Bir yerdeki uzun bir zaman aralığında gözlenen hava olaylarının ortalama değerlerine iklim denir.
Ç. Doğru ve Yanlışları Bulalım
Aşağıda verilen ifadelerden doğru olanların başındaki kutuya “D”, yanlış olanların başındaki kutuya “Y” harfi koyunuz.
- (Y) Kabartma haritalardan bir yerin bitki örtüsünü öğrenebiliriz.
- (D) Çığ daha çok Doğu Anadolu Bölgesi’nde görülür.
- (Y) Deprem sadece gece meydana gelir.
- (Y) Ülkemizde en çok can kaybına neden olan doğal afet seldir.
- (D) Yamaçlardan hızla inen kar kütlesine çığ denir.