1. Kayaçların nasıl oluştuklarıyla ilgili araştırma yaparak elde ettiğiniz verileri sınıfta sununuz.
Çeşitli minerallerin bir araya gelmesiyle kayaçlar oluşmaktadır. Kayaçlar bu çeşitli minerallerin ve ya da taş parçacıklarının birikmesi sonucunda oluşan yapılardır. Kayaçlar yer kabuğu için oldukça önemlidir. Uzmanlar yer kabuğunun jeolojik gelişimini gösteren izleri kayaçlar üzerinde araştırma yaparak bulabilmektedir.
Kayaçlar kökenleri göz önünde bulundurulduğunda tortul kayaçlar, magmatik kayaçlar ve metamorfik kayaçlar olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Magmatik kayaçlar kendi içerisinde püskürük, volkanik ve katılaşım kayaçlar olarak üçe ayrılmaktadır. Bununla birlikte tortul kayaçlar da kendi içinde sediment ve birikim kayaçlar olarak ayrılırken metamorfik kayaçların bir diğer adı da başkalaşım kayaçlardır. Kayaçlar yer şekillerinin oluşumunda ve gelişiminde büyük öneme sahiptir. Kayaçlarda mevcut olan fiziksel ve kimyasal farklılıklar yer şekillerinde oluşan farklılıklara etki etmektedir.
2. Sizce kayaçların yapısı ile yeryüzü şekillerinin oluşumu arasında bir ilgi var mıdır? Bu konudaki düşüncelerinizi defterinize yazınız.
Yeryüzü şekillerinin oluşması ve değişmesi hem iç, hem de dış güçlere bağlıdır. Yüzeydeki yükselmelere dünyanın içindeki güçler, yani iç güçler yol açar. Buna karşılık dış güçler, yani su, rüzgar ve buz bu yükseltileri yeniden düzleştirmeye çalışır. Tektonik ve magmatik olaylar, arazi yapılarının farklılığı ve dış güçlerin farklı etkileri çok çeşitli yeryüzü şekillerinin oluşmasına yol açar. Bunlar:
Güçlerin etkisi aşınma sürüklenme ve taşıma tortullaşma ve yeniden oluşum
- 1. Magmatik ( Püskürük – volkanik – katılaşım ) kayaçlar
- 2. Tortul ( Sediment – birikim ) kayaçlar
- 3. Metamorfik( Başkalaşım ) kayaçlar