Melekler, erkeklik ve dişilikleri olmayan, yemeyen, içmeyen, evlenmeyen, doğmayan ve doğurmayan, Allah’ın (c.c) izniyle çeşitli şekillere girebilen, gözle görülmeyen, Allah’ın (c.c.) emirlerine tam olarak itaat eden, nurdan yaratılmış, elçilik görevi yapan varlıklardır.
Melekler ancak Allah’ın (c.c.) bildirmesi ile bilinen, varlığı duyu organları ile algılanamayan varlıklardır. Meleklerin varlığına inanmak imanın altı şartından biridir. Kur’an-ı Kerim’de meleklerin varlığından bahsedilerek, onlara iman edilmesi gerektiğinden şöyle bahsedilir: “Peygamber, Rabbi tarafından kendisine indirilene iman etti, müminler de (iman ettiler). Her biri Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine iman ettiler. ‘Allah’ın peygamberlerinden hiçbiri arasında ayırım yapmayız. İşittik, itaat ettik. Ey Rabbimiz, affına sığındık! Dönüş sanadır’ dediler.” (Bakara suresi, 285. ayet.)
Meleklerin bazılarının isim ve görevleri Kur’an-ı Kerim’de ve hadis-i şeriflerde geçmektedir. Bunların en meşhurları dört büyük melektir.
Dört büyük melek ve görevleri şunlardır:
Cebrail (a.s.): Allah’tan (c.c.) aldığı vahiyleri peygamberlere getirmekle görevlidir.
Azrail (a.s.): Canlıların ruhlarını almakla görevli melektir.
Mikail (a.s.): Tabiat olaylarının oluşumu ve rızıkların dağıtımı ile görevli melektir.
İsrafil (a.s.): Sûra üflemekle görevlendirilen melektir. Dört büyük meleğin haricindeki bazı melekler ve görevleri şunlardır:
Rahmet melekleri: Müminlere rahmet okumakla görevli meleklerdir. Hafaza melekleri: İnsanları koruyan meleklerdir. Kur’an-ı Kerim’de bu husus şu ifadelerle anlatılır: “Onun önünde ve arkasında Allah’ın emriyle onu koruyan takipçiler (melekler) vardır…” (Ra’d suresi, 11. ayet.)
Kiramen Kâtibin melekleri: İnsanın sağında ve solunda bulunurlar. Sağ tarafımızdaki melek, yaptığımız iyilikleri; sol tarafımızdaki melek ise kötü davranışları kaydetmekle görevlidir.
Münker - Nekir: Kabirde insanları sorgulamakla vazifeli meleklerdir