Veraset Sistemi, Osmanlı Devleti’nde kardeş katlini, dönemin şartları içerisinde değerlendirmek gerekir. Kardeş katli meselesi bütün Türk tarihinin sorunudur. Bu meselenin temelinde de belirli bir veraset sistemin olmayışı ve veliahtlık kurumunun oluşturulmayışı yatar. Bu durum Türk tarihindeki devlet başkanlığı geleneğiyle yakından ilgilidir. Kardeş katlinin ortadan kaldırılması için veraset sisteminin oluşturulması gereklidir. Ancak Osmanlı Devleti’nde veraset sistemi, uzun süre oluşturulamadı. Nihayet XVII. yüzyılın başlarından itibaren ekberiyyet, yani hanedanın en büyüğünün tahta geçmesi sağlandı. Ancak şehzadelerin sarayda “şimşirlik” adı verilen dairede hapis tutulması olumsuz sonuçları da beraberinde getirdi. Hapis hayatı yaşayarak yetişen şehzadeler, hayatı ve devlet idaresini tanımadan padişah oldu.
Kardeş katlinin meşrulaştırılması, Osmanlıları bütün Türk tarihi içerisinde farklı bir konuma taşımıştır. Bu sayede önceki Türk devletlerinde olduğu gibi Osmanlı Devleti’nde bölünme yaşanmamıştır. Türk tarihi incelendiğinde devletlerin taht kavgaları sonucunda birçok parçaya ayrıldığı görülür. Birliğini sağlayıp tek hükümdar otoritesini sağlayan Osmanlılar bu sayede de Avrupa’ya karşı üstünlük kurmuştur. Olumsuz bir hadise, yani kardeş katli, 600 yıl devam edecek büyük bir devletin gerçekleşmesindeki en önemli köşe taşlarından birisidir (Afyoncu, 2016, s.706-707’den düzenlenmiştir).
Türklerde belirli bir veraset sisteminin olmamasının Türk tarihine etkileri nelerdir?
Veraset sisteminin olmamasının Türk tarihine etkileri şunlardır;
- Taht kavgaları olmuştur
- İslam Türk ve Kültür geleneklerine aykırı kardeş katli gibi olaylar yaşanmıştır
- Padişah olabilecek şehzadeler korku ve kalitesiz bir eğitimle yetişmiştir
- Devlet merkez yönetimi zaman zaman zayıflamıştır
- Dış ülkeler bazı şehzadeleri destekleyerek ülke yönetimine karışmıştır.