Soru : Osmanlı Devleti’nin XVII. yüzyıl boyunca ıslahat çabası içinde olmasından hareketle devletin bu yüzyıldaki durumu hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Ödev cevabı kısaca : XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti, siyasi, ekonomik ve askeri sorunlarla boğuşan, ancak bu sorunları çözmek için ıslahat girişimlerine yönelen bir devlettir. Islahatlar, bozulmuş düzeni toparlama çabasının göstergesidir.
XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti, hem içte hem dışta ciddi güç kayıpları yaşamış, bu durum devletin çeşitli alanlarda bozulmalara uğramasına yol açmıştır. Uzun süren savaşlar, mali krizler, tımar sisteminin çökmesi, Yeniçeri Ocağı’nın disiplinini kaybetmesi ve merkezi otoritenin zayıflaması, devletin temel sorunlarıydı. Bu sorunlara karşı Kuyucu Murad Paşa, Köprülü Mehmed Paşa ve Köprülü Fazıl Ahmed Paşa gibi sadrazamlar öncülüğünde önemli ıslahatlar yapılmıştır. Islahatların amacı, bozulan askeri düzeni yeniden sağlamak, maliyeyi düzeltmek ve devlet otoritesini güçlendirmekti. Bu durum, Osmanlı’nın yüzyıl boyunca kriz içinde olsa da toparlanma iradesini koruduğunu göstermektedir.
XVII. Yüzyıl Başlarken Osmanlı Okuyalım Metni
İstanbullular XVII. yüzyılın ilk ramazanına büyük sıkıntılarla girdiler. Buğday, pirinç, nohut gibi hububat ve yağ, bal, et, ekmek gibi temel ihtiyaç maddelerinin satışında çarşı pazarda kimse devletin belirlediği fiyatlara riayet etmiyor, elbise vesair giyim eşyaları yüksek fiyatla güç bela bulunabiliyordu.....
Soru: Yukarıdaki metinde anlatılanlardan hareketle Osmanlı Devleti’nin XVII. yüzyılda hangi alanlarda sorunlar yaşadığı söylenebilir?
Kısa Cevap: Metne göre Osmanlı Devleti XVII. yüzyılda ekonomik, askeri, siyasi ve toplumsal alanlarda sorunlar yaşamıştır.
Metinden hareketle XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin ciddi ekonomik sıkıntılar yaşadığı görülmektedir. Temel gıda ve ihtiyaç maddelerinin fiyatlarının artması, paranın değer kaybetmesi ve maaşların düşmesi halkın geçimini zorlaştırmıştır. Askerî alanda, uzun süren savaşlar hazineye yük olmuş, asker maaşlarının ödenmemesi isyanlara yol açmıştır. Siyasi olarak, saray entrikaları, devlet adamları arasındaki çıkar çatışmaları ve nüfuz mücadeleleri devlet yönetimini zayıflatmıştır. Toplumsal alanda ise İstanbul’da esnaf, asker ve halk arasında huzursuzluklar artmış, bu durum isyanlara ve kargaşaya neden olmuştur.