Ödev cevabı kısaca,
Dünyada görülen iklim tipleri kutup iklimi, tundra iklimi, okyanus iklimi, step iklimi, Akdeniz iklimi ve karasal iklimdir. Bu iklimler dışında muson iklimi, çöl iklimi, savan iklimi ve ekvatoral iklim de dünyada görülen iklim tiplerindendir. Türkiye'de ise karasal iklim, Akdeniz iklimi, Karadeniz iklimi ve Marmara (geçiş) iklimi görülür.
Yeryüzünde hangi iklim tipleri görülür
İklim, geniş coğrafyalar üzerinde etkili olan fiziksel olayların hava olayları şeklinde gerçekleşmesidir. Dünya üzerinde iklim tipleri çok çeşitli olarak gerçekleşmektedir.Dünya üzerinde görülen iklimler, ılıman, sıcak ve soğuk iklimler olarak oluşmaktadır. Dünyanın belli bölgelerinde belli iklim tipleri görülmektedir. Coğrafyaya özel olarak oluşan iklimlerde ılıman, soğuk ve sıcak olma durumları etkileyici olmaktadır.
Sıcak iklimler
Ekvatoral iklim
- Ekvator çizgisi ve yakın çevresinde, özellikle Amazon ve Kongo havzaları ile Güneydoğu Asya Adaları’nın büyük bölümünde etkilidir.
- Yıllık ortalama sıcaklıklar 25 °C dolaylarında, yıllık sıcaklık farkı ise 2-3 °C’dir. Bu iklim tipinde yıllık yağış miktarı 2000 mm civarındadır.
- Yıl boyunca yüksek sıcaklıkların, düzenli ve bol yağışların görüldüğü bu bölgede bitki örtüsü oldukça gürdür. Tropikal yağmur ormanları adı verilen bu bitki örtüsü, dünyanın akciğerleri olarak adlandırılabilir.
Tropikal İklim
- 10°-20° kuzey ve güney enlemleri arasındaki tropikal bölgede görülür.
- Yıl boyunca sıcaklık değerleri yüksek olmasına rağmen yağış rejimi düzensizdir. Yıllık yağış miktarı 1000-1500 mm civarındadır. Güneş ışınlarının dik açılarla düştüğü aylarda yağışlar artar, diğer aylar ise kurak geçer.
- Bitki örtüsü yağışlı aylarda yeşeren, kurak aylarda ise sararan savan adı verilen uzun boylu otlardan oluşur. Ayrıca bu iklimin görüldüğü alanlarda yer yer kuraklığa dayanıklı çalı ve ağaçlara da rastlanır.
Muson İklimi
Güneydoğu Asya başta olmak üzere Hint Okyanusu çevresinde görülür. Muson rüzgârlarının etkisiyle yaz mevsimi yağışlı, kış mevsimi ise kurak geçer. Yıllık
yağış miktarı 2000 mm’den fazladır. Sıcaklıklarda yıl boyunca önemli bir değişiklik
görülmez. Bu iklimin bitki örtüsü, kışın yaprağını döken gür ağaçlardan oluşan ormanlardır.
- Yıllık basınç farkına bağlı olarak gerçekleşen bir iklimdir.
- Kutuplara doğru kışların sert olduğu diğer alanlarda ise yumuşak geçtiği bir iklimdir.
- Muson yağmurları etkili olmaktadır.
- Bitki örtüsü ormanlar ve savanlardan oluşmaktadır.
Çöl İklimi
- Dönenceler civarında görülen bir iklim çeşididir.
- Toprak özellikleri üzerinde çok etkilidir. Toprak kumlu toprak özelliği gösterir.
- Gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkları oldukça yüksektir.
- Kurak bir hava ve toprak özelliği görülmektedir.
- Kurakçıl otlar ve kaktüs bitki örtüsünü oluşturmaktadır.
Ilıman İklimler
Akdeniz İklimi
30°-40° kuzey ve güney enlemleri arasında görülür. Akdeniz çevresi, ABD’de Kaliforniya,
Afrika’nın güneyi (Kap Bölgesi), Orta Şili ve Avustralya’nın güneyi bu iklimin en tipik görüldüğü yerlerdir. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır. Yıllık ortalama sıcaklıklar 15-20 °C, yıllık sıcaklık farkı ise 18 °C dolaylarındadır. Yıllık yağış miktarı 1000 mm civarındadır. Yağışların büyük bir kısmı kışın düştüğü için yağış rejimi düzensizdir. Bu iklimin bitki örtüsünü kızılçam ormanları ve makiler oluşturur.
- Akdeniz İklimi, Akdeniz coğrafyasında görülmektedir.
- Yağışlar oldukça azdır
- Gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkları düşüktür.
- Ortalama sıcaklık 15 derece civarındadır.
- Yazları sıcak ve kurak kışları ılık ve yağışlı olarak geçmektedir.
- Bitki örtüsü makilerden oluşmaktadır.
Karasal İklim
- Yazları sıcak ve kuraktır, kışları soğuk ve kar yağışlıdır. Kışlar sert yaşanmaktadır.
- Gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkları yüksektir.
- Karın yerde kalma süresi uzundur.
- Bitki örtüsü dağ çayırlarından ve bozkırlardan oluşmaktadır.
Okyanusal İklim
40°-60° enlemleri arasında anakaraların batı kıyılarında görülür. Bu iklimin oluşmasında batı rüzgârları ve sıcak su akıntıları etkili olmuştur. Batı Avrupa, Alaska Körfezi’nin güneyi, Güney Şili, Avustralya’nın kuzeydoğusu ve Yeni Zelanda bu iklimin en
tipik görüldüğü alanlardır. Yağışların yıllık ortalaması 1000 mm civarında olup yağış rejimi düzenlidir. Yıllık ortalama sıcaklık değerleri 10-15 °C, yıllık sıcaklık farkı ise 10 °C dolaylarındadır. Bu iklimin bitki örtüsü, iğne ve geniş yapraklı ağaçlardan oluşan ormanlardır.
- 30 – 60 enlemlerinde görülmektedir.
- Sıcaklık farkları, nem farklılıkları ve rüzgarların esme yönü iklimin özelliklerinde belirleyicidir.
- Bitki örtüsü yayvan yapraklı ormanlardan oluşmaktadır.
- Her mevsim yağış olmakla beraber bahar aylarında yağışlar çok fazla olmaktadır.
Step İklimi
- Sıcaklık farkı ortalama değerdedir.
- Yağı ortalaması da normal seviyededir.
- Antropojen bozkır olarak bitki örtüsü oluşmaktadır.
Soğuk İklimler
Tundra İklimi
- Kuzey kutbuna yakın bölgelerde görülmektedir.
- Kış ayları çok sert geçmektedir.
- Sıcaklık 10 dereceyi geçmemektedir.
- Bitki örtüsü ot ve cılız bitkilerden oluşmaktadır.
Kutup İklimi
- Dünyanın sürekli olarak karlar ve buzlar ile kaplı olduğu bölgelerde görülmektedir.
- Sıcaklığın 40 dereceye kadar düştüğü görülmektedir.
- Sıcaklık düşük olduğundan nem oldukça azdır.
- Yağış türü sürekli olarak kar şeklinde gerçekleşmektedir.
- Bu iklim tipine çöl kuraklığı yaşandığı için çöl iklimi de denmektedir.
- Bitki örtüsü bulunmamakta ve güneylere doğru tundra şeklinde görülmektedir.