10. Sınıf Biyoloji Sayfa 106 Kontrol Noktası
Soru: Aşağıda verilen teraryum örneğini inceleyiniz. Bu teraryumda herhangi bir canlı bileşenin ortadan kaldırılması durumunda teraryum ekosisteminin bu durumdan nasıl etkileneceğini açıklayınız.
Kısa Cevap: Teraryumdaki canlılardan biri yok olursa ekosistem dengesinde bozulmalar meydana gelir ve diğer canlılar olumsuz etkilenir.
Teraryum, kendi içinde dengeli çalışan küçük bir ekosistemdir. İçerisinde bitkiler, solucanlar, termitler, mantarlar ve prokaryotlar gibi canlılar birlikte yaşamaktadır. Bu canlılar arasında beslenme, oksijen-karbondioksit alışverişi ve madde döngüsü ilişkileri vardır.
Eğer:
- Bitkiler yok olursa, oksijen üretimi durur ve diğer canlılar yaşayamaz.
- Ayrıştırıcılar (mantarlar ve bakteriler) ortadan kalkarsa, ölü canlılar parçalanamaz ve toprak verimsizleşir.
- Solucanlar olmazsa, toprağın yapısı bozulur ve bitkiler yeterince gelişemez.
Sonuç olarak teraryumda tek bir canlı türünün bile ortadan kalkması, tüm ekosistemin dengesini bozarak zincirleme etkilere yol açar.