10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı 2. Etkinlik Cevapları (Sayfa 109–111)
Konu: Komünitelerde ve Popülasyonlarda Görülen Etkileşimler ve Değişimler
Soru 1: Karekod ile verilen videoyu izleyip, tür içi ve türler arası etkileşimleri belirleyip ulaştığınız sonuçları aşağıdaki tabloya yazınız.
- Tür içi etkileşimler: Kara akbabaların birlikte beslenmesi, kurtların sürü hâlinde avlanması, kuşların grup hâlinde hareket etmesi.
- Türler arası etkileşimler: Kurt ile kara akbaba arasında beslenmeye dayalı iş birliği, kedi ile fare arasında av-avcı ilişkisi, yaprak biti ile uğur böceği arasında besin ilişkisi görülür.
Soru 2: Öğretmeninizin rehberliğinde küçük gruplar oluşturunuz.
Cevap: 4 kişilik bir çalışma grubu oluşturduk ve görev paylaşımı yaptık.
Soru 3: Aşağıda verilen komünite, popülasyon dinamikleri ve süksesyon ile ilgili örnek olayları inceleyiniz.
Cevap: Yumurtalık Lagünü, kızılçam ormanları, kızıl tilki ve Akdeniz foku örneklerini dikkatlice inceledik.
Soru 4: Verilen örnek olaylarda gördüğünüz etkileşim ve değişimleri tanımlayınız. Yaptığınız tanımlamaları karşılaştırarak aşağıdaki tabloya yazınız.
- Yumurtalık Lagünü: Çok sayıda canlı türünün birlikte yaşaması sayesinde zengin bir komünite yapısı oluşmuştur.
- Kızılçam ormanları: Yangın sonrası bitkilerin yeniden büyümesi ekolojik süksesyon örneğidir.
- Kızıl tilki: Hastalık nedeniyle popülasyon azalınca av canlılarının sayısı artmıştır.
- Akdeniz foku: Habitat kaybı nedeniyle popülasyon azalmıştır.
Soru 5: Verilen örnek olaylardan yola çıkarak komünite ve popülasyonlarda görülen etkileşim ve değişimlerle ilgili oluşturduğunuz soruları yazınız.
- Yangın sonrası biyoçeşitlilik kaç yılda eski hâline gelir?
- Habitat kaybı canlı türlerini nasıl etkiler?
- Kuş göç yolları tür sayısını nasıl değiştirir?
Soru 6: Oluşturduğunuz sorularla ilgili güvenilir kaynaklardan araştırma yaparak bilgi toplayınız.
Cevap: TÜBİTAK, üniversite siteleri ve “gov–edu” uzantılı bilimsel kaynaklardan araştırma yaparım.
Soru 7: Topladığınız bilgilerin doğruluğunu bilimsel kaynaklardan kontrol ediniz.
Cevap: Bilgileri en az iki farklı bilimsel kaynakla karşılaştırarak doğrularım.
Soru 8: Topladığınız bilgilerden yola çıkarak hangi sonuçlara ulaştınız?
Cevap: Ekosistemdeki küçük bir değişikliğin bile tüm canlıları etkilediğini ve insan faaliyetlerinin dengeyi hızla bozabildiğini fark ettim.
Soru 9: Bu bilgileri günlük yaşamda karşılaştığınız sorunların çözümünde nasıl kullanırsınız?
Cevap: Nüfus artışı, göç ve kaynak kullanımı gibi konularda daha bilinçli davranırım.
Soru 10: Grup çalışması sonuçlarını sınıfta nasıl paylaşırsınız?
Cevap: Söz hakkına saygı gösterir, arkadaşlarımı dikkatle dinler ve saygılı bir dil kullanırım.
Soru 11: Ekosistemlerdeki etkileşimleri gösteren zihin haritası oluşturunuz.
Cevap: Zihin haritasının merkezine “Ekosistem Etkileşimleri” yazar, dallara komünite, popülasyon, süksesyon, insan etkisi ve besin ilişkileri eklerim.
Soru 12: Komünite ve popülasyonlarda görülen etkileşim ve değişimi anlattığınız bir öğrenme günlüğü oluşturunuz.
Cevap: Bu etkinlikte komünite, popülasyon, süksesyon ve insan etkisi kavramlarını öğrendim. Ekosistem dengesinin korunmasının yaşam için ne kadar önemli olduğunu anladım.