10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Sayfa 68 Cevapları – Fermantasyon Etkinliği
9. Etkinlik: Fermantasyon Deneyi
Soru 1: Öğretmeniniz rehberliğinde 4-6 kişilik gruplar oluşturunuz.
Cevap: Gruplar oluşturuldu. Herkes farklı görevler aldı: malzeme hazırlama, deney düzeneklerini kurma, ölçüm yapma ve rapor yazma.
Soru 2: Ekmek mayalanması, peynir ve yoğurt üretimi nasıl gerçekleşir? Fermantasyonu etkileyen faktörler nelerdir?
- Ekmek: Maya şekerleri parçalayarak CO₂ üretir, hamur kabarır.
- Yoğurt/Peynir: Sütteki laktoz bakteriler tarafından laktik aside dönüştürülür. Bu dönüşüm sütü ekşiterek yoğurt veya peynire dönüştürür.
- Faktörler: Sıcaklık, pH, süre, şeker miktarı ve oksijen durumu fermantasyonu doğrudan etkiler.
Soru 3: Fermantasyon hakkında bilimsel kaynaklardan bilgi toplayınız.
Cevap: Fermantasyon, mikroorganizmaların oksijensiz ortamda besinleri parçalayarak az miktarda enerji (ATP), alkol veya laktik asit üretmesidir.
Soru 4: Topladığınız bilgileri enerji elde etme yollarına göre düzenleyiniz.
Cevap: Oksijensiz enerji üretiminde glikoliz gerçekleşir. NAD⁺ yenilenir, az ATP üretilir. Ürün olarak laktik asit veya etil alkol + CO₂ açığa çıkar.
Soru 5: Fermantasyon ile ilgili bir deney tasarlayınız.
Düzenek: 3 şişe hazırlanır.
- A: Ilık su + maya + şeker
- B: Ilık su + maya
- C: Soğuk su + maya + şeker
Şişelerin ağızlarına balon takılır, şişme miktarı ve süre kaydedilir.
Soru 6: Deney sürecinde hata kaynaklarını azaltmak için hangi tedbirler alındı?
Cevap: Aynı miktarda maya, aynı hacim, aynı süre ve eşit sıcaklık kullanıldı. Ölçümler tekrar edilerek tabloya işlendi.
Soru 7: Deney sonuçlarını günlük yaşam örnekleriyle ilişkilendiriniz.
Cevap: A şişesinde en çok CO₂ üretildi. Bu süreç ekmek mayalanmasında hamurun kabarması, yoğurt ve peynirde tat ve kıvam değişimi, turşuda asit oluşumu ile aynıdır.
Soru 8: Deney raporu hazırlayınız.
Cevap: Deney raporunda amaç, düzenek, değişkenler (bağımsız: sıcaklık/şeker; bağımlı: balon şişme miktarı; kontrol: süre, maya miktarı), gözlemler, grafik ve sonuçlar yer aldı.
Soru 9: Fermantasyonun insan sağlığı açısından önemi nedir?
Cevap: Fermantasyon, yiyeceklerin uzun süre saklanmasını sağlar. Yoğurt, kefir ve turşu gibi probiyotik gıdalar bağırsak florasını destekler, sindirimi kolaylaştırır ve bağışıklık sistemini güçlendirir.