10. Sınıf Felsefe 1. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Cevapları (Sayfa 40-43)
1. Soru: Ali, “Felsefenin farklı toplumlarda farklı biçimlerde kendini göstermesi” ifadesiyle ne anlatmak istemiştir?
Cevap: Bu ifade, felsefi düşüncenin tek bir medeniyetle sınırlı kalmadığını, her toplumun kendi sosyal, kültürel ve siyasal koşullarına göre farklı felsefi anlayışlar geliştirdiğini belirtmektedir.
2. Soru: Canan’ın, felsefi düşüncenin izlerine Çin, Hint ve İran medeniyetlerinde de rastlanmasına dair söyledikleri hakkında ne düşünüyorsunuz?
Cevap: Canan’ın görüşü doğrudur. Çünkü felsefe yalnızca Antik Yunan’da değil, aynı zamanda Çin’de (Konfüçyüs, Lao Tzu), Hindistan’da (Buda), İran’da (Zerdüşt) gibi düşünürlerin katkısıyla gelişmiştir. Bu durum felsefenin evrensel bir nitelik taşıdığını gösterir.
3. Soru: Elif’in “Sizce felsefi düşünce neden Antik Yunan’da sistemli hâle geldi?” sorusuna nasıl cevap verirsiniz?
Cevap: Çünkü Antik Yunan’da şehir devletlerinin (polis) gelişmesi, demokrasi kültürünün doğması ve bilimsel gözlemlerin artması felsefenin sistemli bir disiplin hâline gelmesine zemin hazırlamıştır. Ayrıca mitolojik düşünceden akılcı düşünceye geçiş bu süreci hızlandırmıştır.
4. Soru: Akademisyenin, felsefi düşüncenin farklı medeniyetlerdeki izlerini takip etmenin önemi hakkındaki görüşünü açıklayınız.
Cevap: Felsefi düşünce, kültürel etkileşim, tarihsel birikim ve toplumsal koşulların katkısıyla gelişmiştir. Bu nedenle farklı medeniyetlerdeki felsefi izlerin incelenmesi, felsefenin nasıl evrensel bir olguya dönüştüğünü anlamamıza yardımcı olur.
5. Soru: Tablodaki ifadeleri doğru (D) ya da yanlış (Y) olarak işaretleyiniz. Yanlışların doğrusunu yazınız.
a) Felsefe; varlık, bilgi, değer gibi temel konuları sorgular. → Doğru (D)
b) Tüm filozoflar, hikmet sahibi kişilerdir. → Yanlış (Y). Doğrusu: Her filozof bilge olmayı amaçlar ama herkes hikmet sahibi olamayabilir.
c) Felsefenin kökenleri, ilk Çağ medeniyetlerine dayanır. → Doğru (D)
ç) Felsefi düşünce, hem Doğu hem Batı medeniyetlerinde paralel gelişmiştir. → Doğru (D)
d) Felsefe, günlük yaşamla bağlantısı olmayan bir etkinliktir. → Yanlış (Y). Doğrusu: Felsefe günlük yaşamla yakından ilişkilidir.
6. Soru: Ebru’nun felsefeye karşı ön yargılarının değişmesinde, felsefenin hangi özelliği etkili olmuştur?
Cevap: Ebru, felsefenin sorgulayıcı ve farklı bakış açıları kazandırıcı özelliğini fark ederek ön yargılarını değiştirmiştir.
7. Soru: Murat’ın sözleri, felsefe ve hikmet arasındaki ilişkiyi doğru yansıtıyor mu?
Cevap: Evet. Çünkü felsefe bilgelik sevgisi anlamına gelir. Murat’ın felsefeyi sürekli soru sorma ve araştırma etkinliği olarak görmesi, hikmet arayışıyla örtüşmektedir.
8. Soru: Murat’ın “Felsefe cevaplarla yetinmez, sürekli yeni sorular sorar” sözünün günlük yaşam ve bilimsel araştırmalardaki önemi nedir?
Cevap: Bu özellik, insanların sürekli gelişmesini sağlar. Günlük yaşamda yeni çözümler üretmeye, bilimde ise ilerleme ve keşiflere zemin hazırlar.
9. Soru: Melek’in, “Filozofların karşılaştıkları her şeyi ilk kez görüyormuş gibi davranmaları” sözünün felsefi sorgulamadaki rolü nedir?
Cevap: Bu tutum, ön yargısız bakmayı ve olayları farklı açılardan görmeyi sağlar. Böylece özgün felsefi sorular ortaya çıkar.
10. Soru: Murat ve Melek’in ifadeleri felsefenin özellikleriyle eşleştirilirse:
C) Sorgulayıcı olma - Hayret etme
11. Soru: Metne göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
Cevap: D) Soruların bittiği yerde felsefe başlar.
12. Soru: Aşağıdaki sorulardan hangileri felsefi sorudur?
a) Gerçeklik nedir? → Felsefi
b) Hayatın anlamı nedir? → Felsefi
c) Elektrik nasıl üretilir? → Felsefi değil
ç) Güzelliğin ölçütleri var mıdır? → Felsefi
d) İnsan vücudunda kaç kemik vardır? → Felsefi değil
13. Soru: Bilim ve felsefenin çevre sorunlarını ele alma yöntemlerini karşılaştırınız.
Cevap: Bilim, çevre sorunlarını deney ve teknolojiyle çözmeye çalışır.
Felsefe ise çevre sorunlarını etik, değer ve sorumluluk açısından inceler.
14. Soru: Felsefi yaklaşımlar, bireylerin çevreyle ilişkilerini nasıl etkiler?
Cevap: Felsefi yaklaşımlar, bireylerde çevreye karşı etik sorumluluk bilincini güçlendirir.
15. Soru: Bilim ve felsefe, çevre sorunlarının çözümünde nasıl iş birliği yapabilir?
Cevap: Bilim teknik çözümler üretir, felsefe ise bu çözümleri ahlak ve değerler açısından değerlendirir.
16. Soru: Bireylerin çevreye karşı sorumluluk duygusu geliştirmelerinde çevre etiğinin etkisi nedir?
Cevap: Çevre etiği, bireylere doğaya zarar vermeme ve koruma bilinci kazandırır.
17. Soru: Doğanın korunmasının, yalnızca insan ihtiyaçlarından bağımsız bir değer olarak görülmesi insan-doğa ilişkisini nasıl etkiler?
Cevap: Bu anlayış, doğayı yalnızca bir araç olarak değil, bağımsız bir değer olarak görmeyi sağlar. Böylece insan-doğa ilişkisi daha saygılı hâle gelir.