10. Sınıf Felsefe Ders Kitabı Cevapları Sayfa 69-70 (MEB Yayınları)
Varlık Felsefesinin Konusu ve Temel Kavramları
1. Bilim ve felsefenin varlık konusuna yaklaşımlarını amaç ve yöntem bakımından karşılaştırınız.
Cevap: Bilim, varlığı sorgulamadan kabul eder ve yalnızca gözlem ve deney yoluyla inceleyerek nesnel bilgilere ulaşır. Her bilim dalı, varlığın yalnızca belirli bir yönünü araştırır.
Felsefe ise varlığın var olup olmadığını sorgular; yalnızca fiziksel yönü değil, aynı zamanda zihinsel ve kavramsal boyutlarını da ele alır. Böylece felsefe, varlığı bütüncül, derin ve sorgulayıcı biçimde inceler.
2. Varlık felsefesine ilişkin kavramları kendi cümlelerinizle tanımlayınız.
- Varlık: Somut ya da soyut olarak var olan her şeydir.
- Fenomen: Dış dünyadaki olayların ve nesnelerin insan bilincinde beliren hâlidir.
- İdea: Yalnızca düşünce aracılığıyla kavranabilen asıl gerçekliktir.
- Oluş: Bir şeyin meydana gelme veya değişim sürecidir.
- Madde: Uzayda yer kaplayan, ağırlığı ve kütlesi olan fiziksel varlıktır.
- Öz: Bir varlığın kimliğini belirleyen ve değişmeyen nitelikleridir.
- Töz: Başka bir şeye bağlı olmadan varlığını sürdüren temel varlıktır.
- Varoluş: Bir varlığın özünü gerçekleştirerek kendini ortaya koymasıdır.
3. Ontoloji ile metafizik arasındaki farklar nelerdir?
Cevap: Ontoloji, varlığın ne olduğunu, türlerini ve özelliklerini araştırır.
Metafizik ise yalnızca varlıkla sınırlı kalmayıp, aynı zamanda bilgi, değer ve anlam gibi diğer felsefi sorunları da ele alır.
Kısacası; ontoloji varlığı inceler, metafizik ise varlığın ötesini sorgular.
4. Metafizik ve ontoloji arasındaki ilişki nedir?
Cevap: Ontoloji, genellikle metafiziğin bir alt dalı olarak kabul edilir.
Metafizik, varlığın en temel ilkelerini araştırırken; ontoloji, bu araştırmanın “var olan nedir?” sorusuna odaklanır.
Bu nedenle metafizik, daha kapsamlı bir alan; ontoloji ise onun temel bileşenlerinden biridir.