10. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 156 Cevapları Meb Yayınları

Ülkelere göre gerçek nüfus artış hızını gösteren dünya haritasını inceleyiniz.
1. Atlasınızdaki ülke isimlerinin ve konumlarının bulunduğu dünya siyasi haritasından da yararlanarak nüfus artış hızının çok düşük ve çok yüksek olduğu üçer ülke belirleyiniz.
2. Belirlediğiniz ülkeleri gelişmişlik seviyelerine göre gruplandırınız.
3. Belirlediğiniz ülkelerdeki nüfus artış hızının yüksek veya düşük olmasının nedenleri nelerdir? Açıklayınız.

1. Dünya haritasını incelediğimizde, nüfus artış hızının çok düşük olduğu ülkeler arasında Japonya, Almanya ve İtalya gibi gelişmiş ülkelerin yer aldığını görüyoruz. Çok yüksek nüfus artış hızına sahip ülkeler arasında ise Nijerya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Angola gibi genellikle gelişmekte olan veya az gelişmiş ülkelerin bulunduğunu gözlemliyoruz.

2. Belirlediğimiz ülkeleri gelişmişlik seviyelerine göre gruplandırdığımızda, Japonya, Almanya ve İtalya gibi nüfus artış hızı çok düşük olan ülkeleri yüksek gelişmişlik seviyesine sahip ülkeler olarak sınıflandırabiliriz. Nijerya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Angola gibi nüfus artış hızı çok yüksek olan ülkeler ise düşük gelişmişlik seviyesine sahip ülkeler olarak sınıflandırılabilir.

3. Nüfus artış hızının yüksek veya düşük olmasının nedenleri birçok faktöre bağlıdır. Nüfus artış hızı genellikle bir ülkenin ekonomik, sosyal ve kültürel durumu ile ilişkilidir. Gelişmiş ülkelerde nüfus artış hızı genellikle düşüktür çünkü bu ülkelerde eğitim seviyesi yüksektir, sağlık hizmetleri yaygındır ve doğum kontrol yöntemleri kolayca erişilebilirdir. Diğer yandan, az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelerde nüfus artış hızı genellikle yüksektir çünkü bu ülkelerde eğitim seviyesi düşüktür, sağlık hizmetlerine erişim sınırlıdır ve doğum kontrol yöntemleri yaygın olarak kullanılmamaktadır. Ayrıca, kültürel faktörler, dini inançlar ve sosyo-ekonomik yapılar da nüfus artış hızını etkileyen önemli faktörlerdir.

Düşünelim- Tartışalım

Genellikle gelişmemiş ülkeler doğum oranlarını azaltmaya çalışırken gelişmiş ülkeler doğum oranını ısrarla yükseltmeye çalışmaktadır. Bu politikaların sebepleri neler olabilir? Tartışınız.

Doğum oranlarındaki farklılıklar, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ekonomik, sosyal ve kültürel yapılarından kaynaklanır. Gelişmiş ülkelerde doğum oranları genellikle daha düşüktür çünkü bu ülkelerde eğitim seviyeleri yüksektir, kadınların işgücüne katılımı artmıştır ve doğum kontrol yöntemleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Diğer yandan, gelişmekte olan ülkelerde doğum oranları genellikle daha yüksektir çünkü ekonomik zorluklar, sağlık hizmetlerine erişimdeki kısıtlamalar ve kültürel faktörler gibi etkenler nüfus artışını etkiler. Bu nedenlerle, ülkelerin doğum oranlarındaki farklılıkların arkasında ekonomik ve sosyal dinamikler yatar.

Bu farklı politika yaklaşımlarının altında yatan nedenler karmaşıktır:

• Ekonomik durum: Gelişmemiş ülkelerdeki doğum kontrol politikaları, kaynak kıtlığı ve ekonomik istikrarsızlıkla başa çıkmayı amaçlar. Diğer yandan, gelişmiş ülkeler ekonomik büyümeyi ve işgücü kaynaklarını artırmayı hedefler.
• kültürel ve sosyal değerler: Bazı kültürlerde büyük aileler önemlidir ve bu nedenle doğum oranları yüksektir. Gelişmiş ülkelerde ise bireyler genellikle kariyer odaklı bir yaşam tarzını tercih eder ve daha az çocuk sahibi olabilir.
• Sağlık hizmetleri: Gelişmiş ülkelerde sağlık hizmetleri daha gelişmiştir ve doğum oranlarını kontrol etme konusunda daha etkilidir.
• Göç ve işgücü talebi: Bazı gelişmiş ülkeler, yaşlanan nüfuslarını desteklemek ve ekonomik büyümeyi sürdürmek için göçe ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle, doğum oranlarını artırmaya yönelik politikaları teşvik edebilirler.

Her ülkenin kendi benzersiz koşulları ve kültürel değerleri vardır, bu da nüfus politikalarının farklılıklarını açıklar.