10. Sınıf İlke Tarih Topkapı Sarayı ve Divanı Hümayun Cevapları

Topkapı Sarayı ve Divanı Hümayun

10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 150 Cevabı

1.topkapisarayi.gov.tr adresinden Topkapı Sarayı’nı ziyaret ediniz. Topkapı Sarayı’nın Osmanlı Devleti için önemini tespit ediniz.

Cevap: Topkapı Sarayı Osmanlı Devleti açısından çok büyük bir öneme sahiptir. 400 yıl boyunca Dünya siyasetine bu saraydan yön verilmiştir.

2. Divân-ı Hümâyun ve üyeleri hakkında neler biliyorsunuz? Belirtiniz.

Cevap: Orhan Bey döneminde oluşturulan Divan, önceleri üç kişiden oluşuyordu (Orhan Bey, Vezir ve Kadı). Zamanla ülke sınırları genişleyince Divan’ın üye sayısı da arttı. Fatih Sul­tan Mehmet dönemine kadar padişahın başkanlığında top­lanan Divan, Yükselme Devri’nde önemini kaybetmeye baş­ladı. Toplantı günleri azaltıldı ve sadrazamın başkanlığında toplanmaya başladı.
✦ Burdaki amaç, padişahın mutlak otoritesinin artırıl­masıydı. Bazen padişahlar Divan toplantılarını bir perde arkasından görünmeden izleyebilirdi. Divan’da alınan kararlar özetlenerek padişaha sunulurdu. Pa­dişahın onay verdiği kararlar yasallaşabilirdi.
✦ II. Mahmut döneminde Divan uygulamasına son ve­rilmiştir. Yerine Avrupa tarzında Bakanlıklar (Nazırlıklar) kurulmuştur (XIX.yy).

TOPKAPI SARAYI

Topkapı Sarayı’nın Osmanlı Devleti için önemi hakkında neler söylenebilir? Açıklayınız.

Cevap: Osmanlı Devleti dört yüz yıl boyunca dünya siyasetine Topkapı Sarayı’ndan yön vermiştir. Topkapı sarayı Osmanlı Devleti için sadece bir saray değil aynı zamanda bir mektep bir medresedir.

10. Sınıf İlke Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 154 Cevabı

Divân üyelerinin görevlerini aşağıda verilen örnekteki gibi konuşma balonlarına yazınız.

Divan-ı Hümayun Üyeleri (Özet) : Devletin siyasi, ekonomik, askeri, mali sorunlarının tartışıldığı ve karara bağlandığı bir meclistir. Bu meclise Veziriazam, Kazasker, Nişancı, Kaptanı Derya, Defterdar, Yeniçeri ağası, Rumeli Beylerbeyi ve Şeyhülislam katılırdı.

Veziriazam; Padişahtan sonraki en yetkili kişi ve Padişahın vekilidir. Osmanlıdaki örfi hukuk Veviriazam sayesinde düzenlenirdi. Padişah sefere çıktığında yetkisi genişlerdi ve Divan-ı Hümayuna başkanlık yapardı. ( Günümüzde Başbakana benzetebiliriz. )

Nişancı; Tapu Kadastro kayıtlarını tutardı. Emrindeki kalemlerle yazışmaları düzenlerdi. ( Günümüzdeki İç işleri Bakanına benzetebiliriz. )

Kubbealtı Vezirleri: Bunlar tecrübeli ve yaşlı Devlet adamları arasından seçilirlerdi. Merkezde yedek kuvvet olarak bulunurlar.Acil durumlarda kullanılırlardı. Bilgi ve tecrübelerinden divan toplantılarında yararlanılırdı. (Bunları bu günküBakanlara benzetebiliriz.)

Defterdar; Anadolu ve Rumeli defterdarı olmak üzere iki defterdar vardı. Hazine ve malların kayıtları onun tarafından yapılırdı. ( Günümüzdeki Maliye Bakanlığına benzetebiliriz. )

Kazasker; Divandaki davalara bakardı. Kadı ve müderrisleri atardı.Şeyhülislam divana direkt üye olmadığından İlmiye sınıfından olması sebebiyle divanda ilmiye sınıfının temsilcisiydi.( Günümüzde Adalet bakanına benzetebiliriz.)

Şeyhülislam; Dini konularda yüksek yetkilere sahip olan kişiydi. Bir işin dine uygun olup olmadığını belirleyen fetva yı verirdi.Örneğin Osmanlı ordusu için savaştan önce Fetva çıkarırdı. ( Günümüzdeki Diyanet işleri’ne benzetebiliriz.) Divana direkt katılmaz ,çağrılırsa giderdi.

Kaptanı Derya; Denizcilikte atamaları yapardı, hüküm yazma ve tuğra çekme yetkisi vardı. Derya kalemine bağlı tımarların dağıtımını yapardı. ( Günümüzde amirale benzetebiliriz. ) Vezirse ve İstanbul da ise divana katılabilirdi.

Yeniçeri Ağası; İstanbulun güvenliğinden sorumluydu. Yeniçerilere emir verirdi. Divan toplantılarına katılabilme yetkisi vardı. ( Günümüzde İstanbul Genel Müdürlüğüne benzetebiliriz. )Vezirse ve İstanbul da ise divana katılabilirdi.

Rumeli Beylerbeyi: Osmanlı Fetih sahası olan Rumeli nin en yüksek rütbeli komutanıydı. Bu nedenle vezirse ve İstanbul da ise divana katılabilirdi.