10. Sınıf Meb Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 165-166 Cevapları

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları – MEB Yayınları Sayfa 165 | Sıra Sizde

Soru 1 - Videoda geçen “bize kim olduğumuzu fısıldayan hikâyeler” sözüyle ne anlatılmak istenmiştir? Düşüncelerinizi yazınız.

Cevap: Bu sözle, hikâyelerin bir milletin geçmişini, değerlerini ve kimliğini hatırlatan kültürel miraslar olduğu anlatılmak istenmiştir. Hikâyeler sayesinde insanlar kendi köklerini, inançlarını ve tarihsel birikimlerini tanır.

Soru 2 - Hikâye anlatma geleneğinin kültürümüze katkıları hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Cevap: Hikâye anlatma geleneği, toplumsal değerlerin, ahlaki ölçülerin ve tarih bilincinin korunmasını sağlar. Aynı zamanda kültürel sürekliliği güçlendirerek geçmiş ile gelecek arasında bağ kurar.

Soru 3 - Anlatı geleneğinin yüzyıllar boyunca devam etmesinin sebepleri neler olabilir?

Cevap: İnsanların kendini ifade etme, deneyimlerini paylaşma ve ortak değerler oluşturma isteği, anlatı geleneğinin yüzyıllar boyunca sürmesini sağlamıştır. Ayrıca sözlü anlatımın kolay aktarılabilir olması bu sürekliliği destekler.

Soru 4 - Bir sözlü edebiyat ürününün hangi millete ait olduğu nasıl belirlenebilir? Görüşlerinizi açıklayınız.

Cevap: Bir sözlü edebiyat ürününün ait olduğu millet; kullanılan dil, kahraman tipleri, anlatılan olaylar, inançlar ve kültürel unsurlar incelenerek belirlenebilir. Bu unsurlar, eserin ait olduğu toplumu açıkça yansıtır.

Sıra Sizde – Neden / Sonuç Etkinliği

Soru: Aşağıdaki şemada boş bırakılan yerleri neden-sonuç bağlamında Oğuz Kağan Destanı’na uygun olacak şekilde tamamlayınız.

Neden – Sonuç Eşleştirmeleri

• Halkını korumak istemesi → Oğuz Kağan’ın gergedanla mücadele etmesi
• İdil Nehri’ni geçmek istemeleri → Ordusundaki beye “Kıpçak” adını vermesi
• Dağda kalan beyin eve girmesi → Beylerden birine “Kalaç” adını vermesi
• Oğuz Kağan’ın akınlar düzenlemesi → Yeni yerler fethetmesi ve sınırlarını genişletmesi
• Yaşlanıp ölmeden önce adaletli davranmak istemesi → Ülkeyi oğulları arasında paylaştırması

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı MEB Yayınları – Sayfa 166 | Sıra Sizde

Soru 2/a - Oğuz Kağan Destanı’ndan seçtiğiniz bir bölümü koşul ve varsayım ifadeleri kullanarak yeniden yazınız.

Cevap: Eğer Oğuz Kağan cesaret göstermeseydi, gergedan yurdu tehdit etmeye devam ederdi. Eğer halkını koruma sorumluluğunu üstlenmeseydi, toplum güven içinde yaşayamazdı. Varsayalım ki Oğuz Kağan bu mücadeleden kaçsaydı, destanda anlatılan birlik ve kahramanlık ruhu ortaya çıkmazdı.

Soru 2/b - Seçtiğiniz bölümü ve yazdığınız yazıyı karşılaştırarak koşul ve varsayım ifade eden kelimelerin metne etkisiyle ilgili çıkarımlarınızı açıklayınız.

Cevap: Koşul ve varsayım ifadeleri metne olasılık, neden-sonuç ilişkisi ve düşünsel derinlik kazandırır. Olayların farklı sonuçlar doğurabileceğini göstererek okuyucunun olayları sorgulamasını ve hayal gücünü kullanmasını sağlar.

Sıra Sizde Cevapları

Soru 1 - Oğuz Kağan Destanı’nın teması nedir? Temadan faydalanarak insan-doğa ilişkisinin destanın oluşmasındaki etkisini açıklayınız.

Cevap: Destanın teması kahramanlık, vatan sevgisi, liderlik ve toplumu koruma anlayışıdır. İnsan-doğa ilişkisi; gergedan, dağlar, ırmaklar ve av sahneleriyle anlatılarak doğanın hem bir mücadele alanı hem de yaşamın ayrılmaz bir parçası olduğu vurgulanmıştır.

Soru 2 - Oğuz Kağan Destanı’nda ele alınan konu günümüzde önemini korumaya devam ediyor mu? Düşüncelerinizi açıklayınız.

Cevap: Evet, destanda işlenen birlik, cesaret, adalet ve vatan sevgisi günümüzde de önemini korumaktadır. Bu değerler, toplumların ayakta kalmasını sağlayan temel unsurlar olmaya devam etmektedir.

Soru 3 - Metinde temayı destekleyen kavram ve değerler nelerdir? Bu kavram ve değerlerin günümüzdeki yansımalarına ilişkin düşüncelerinizi belirtiniz.

Cevap: Metinde temayı destekleyen kavramlar cesaret, fedakârlık, liderlik, adalet ve dayanışmadır. Günümüzde bu değerler; toplumsal sorumluluk, yardımlaşma ve adil yönetim anlayışı olarak varlığını sürdürmektedir.

Soru 4 - Oğuz Kağan Destanı’nın ortaya çıktığı dönem hakkında çıkarımlarınız nelerdir?

Cevap: Destan, göçebe yaşam süren, savaşçı ruhlu ve doğayla iç içe yaşayan bir toplumun izlerini taşımaktadır. Aynı zamanda güçlü liderlere duyulan ihtiyacın ön planda olduğu bir dönemi yansıtır.

Soru 5 - Oğuz Kağan Destanı, hangi özelliklerinden dolayı bugün de geniş bir coğrafyada biliniyor olabilir?

Cevap: Destan; millî kimliği yansıtması, evrensel kahramanlık değerleri taşıması ve farklı Türk boylarını birleştiren ortak bir anlatı olması nedeniyle geniş bir coğrafyada bilinmektedir.

Soru 6 - Oğuz Kağan Destanı’nı günümüzdeki hangi iletişim araçlarını kullanarak anlatmak isterdiniz?

Cevap: Destanı animasyon film, dijital belgesel, çizgi roman veya kısa video serileri aracılığıyla anlatmak isterdim. Böylece genç kuşakların ilgisi daha kolay çekilebilir.