10. Sınıf Meb Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 54-57 Cevapları

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları MEB Yayınları Sayfa 54

Edebiyat Atölyesi (Anlatma) – Konuşma

Soru 1: Bu şiirlerden hangisinin okunuşunu daha çok beğendiniz? Gerekçelendirerek yazınız.
Cevap: Ben “İstanbul’u Dinliyorum” şiirinin okunuşunu daha çok beğendim. Çünkü sade bir üslupla, canlı bir şekilde ve şehrin atmosferini hissettirecek bir anlatımla okunuyor.

Soru 2: Siz olsaydınız bu şiirleri okurken etkileyiciliği artırmak için neler yapardınız? Yazınız.
Cevap: Etkileyiciliği artırmak için ses tonumu inişli çıkışlı kullanırdım, duygulu bölümlerde yavaşlardım. Ayrıca fonda hafif bir müzik veya görsel destek kullanarak dinleyiciye daha güçlü bir etki bırakmaya çalışırdım.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları MEB Yayınları Sayfa 55

Performans Görevi – Şiir Dinletisi

Adı: Şiir Dinletisi
Amacı: Belirli bir tema çerçevesinde seçilen şiirlerden oluşan bir dinleti hazırlayıp sunabilmek
Süresi: 8 ders saati

Soru: Aşağıdaki aşamaları takip ederek performans görevini yapınız.

1. Tema Belirleme: Grup olarak “Sevgi” temasını seçtik.
2. Şiir Seçimi: Türk edebiyatının farklı dönemlerinden bu temaya uygun şiirler seçtik (örneğin; Cemal Süreya – Sevda Sözleri, Yunus Emre – Sevgi şiirleri, Orhan Veli – Seviyorum seni).
3. Planlama: Dinletinin tarihini belirledik, okul konferans salonunda yapılmasına karar verdik.
4. Görev Dağılımı: Grup üyeleri arasında sunuculuk, şiir okuma, fon müziği hazırlama, kostüm ve dekor sorumluluğu paylaştırıldı.
5. Müzik Seçimi: Şiirlerin ruhuna uygun fon müzikleri seçildi (klasik müzik, ney ezgileri vb.).
6. Okuma Düzeni: Şiirlerin okunma sırasını belirledik; dinletiyi giriş, gelişme ve sonuç olacak şekilde düzenledik.
7. Hazırlık: Kostümler (klasik kıyafetler), dekor (sahne düzeni) ve müzik sistemleri hazırlandı.
8. Prova: Taslak plan öğretmene sunuldu, geri bildirimlere göre düzenleme yapıldı ve provalar tamamlandı.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları MEB Yayınları Sayfa 56

Performans Görevi – Şiir Dinletisi Planı

Tema: Özlem
Süre: 20 dakika
Mekân: Okul Konferans Salonu
Grup Sözcüsü: Grup içinden seçilen temsilci

DERLEME AŞAMASI – Seçilen Şiirler

• Yahya Kemal Beyatlı – Sessiz Gemi
• Ahmet Hamdi Tanpınar – Bursa’da Zaman
• Orhan Veli Kanık – İstanbul’u Dinliyorum
• Cahit Sıtkı Tarancı – Memleket İsterim
• Aşık Veysel – Uzun İnce Bir Yoldayım

SUNUM METNİ

Sunucu (Giriş): “Bugün sizlerle ‘Özlem’ temasını işleyen şiirleri paylaşacağız. Şairlerin dizelerinde kimi zaman memlekete, kimi zaman sevgiliye, kimi zaman da hayatın kendisine duyulan özlem dile gelir. Hep birlikte bu duygulara yolculuk yapalım.”

1- Şiir: Sessiz Gemi (Fon müziği: Hüzünlü keman ezgisi)
Geçiş: “Yahya Kemal’in dizelerinde ölüm özlemi ve sonsuzluğa yolculuk anlatılmaktadır.”

2- Şiir: Bursa’da Zaman (Fon müziği: Ney sesi)
Geçiş: “Tanpınar, geçmişe özlemle bakan ve zamanı durdurmak isteyen bir ruhu yansıtır.”

3- Şiir: İstanbul’u Dinliyorum (Fon müziği: Kuş sesleri, şehir uğultusu)
Geçiş: “Orhan Veli, gözleri kapalı dinlediği şehirle özlemini dile getirir.”

4- Şiir: Memleket İsterim (Fon müziği: Hafif piyano)
Geçiş: “Cahit Sıtkı, barış, huzur ve kardeşlik dolu bir dünyaya duyulan özlemi işler.”

5- Şiir: Uzun İnce Bir Yoldayım (Fon müziği: Bağlama ezgisi)
Geçiş: “Aşık Veysel, ömrün kısa yolculuğunu özlem ve kabullenişle anlatır.”

Sunucu (Kapanış): “Her dizede özlemin farklı bir yüzünü gördük. Şairler, kalplerimizdeki duyguları kelimelere döktü. Dinletimizi şu sözle bitiriyoruz:
‘Şiir, kalbimizin sesini dile getiren en güçlü dostumuzdur.’”

PROVA AŞAMASI

• Şiirler ezberlenir ve tonlama–vurgu çalışmaları yapılır.
• Grup üyeleri bireysel ve toplu provalar gerçekleştirir.
• Fon müzikleri şiirlerle uyumlu şekilde hazırlanır.
• Kostüm: Sade, koyu renk kıyafetler (ciddiyet için).

SUNUM AŞAMASI

• Sunucu kısa bir giriş yapar.
• Şiirler belirlenen sırayla okunur.
• Her şiir arasında kısa geçiş cümleleri kurulur.
• Finalde tüm grup “Uzun İnce Bir Yoldayım” dizesini birlikte tekrar eder.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları MEB Yayınları Sayfa 57

Akran Değerlendirme Formu

Değerlendirme Ölçütleri – Cevaplar:

1. Seçilen temaya uygun şiirler belirlendi.
2. Dikkat çekici bir giriş yapılarak sunuma başlandı.
3. Şiirler özgün bir üslupla seslendirildi.
4. Seçilen şiirlere uygun görsel ve işitsel ögeler kullanıldı.
5. Beden dili, şiirlerin etkileyiciliğine katkı sağlayacak şekilde kullanıldı.
6. Mekân etkili bir şekilde kullanıldı.
7. Gerekli yerlerde vurgu ve tonlama yapıldı.
8. Dinleti boyunca olumlu bir tutum sergilendi.
9. Sunum belirlenen sürede bitirildi.
10. Sunum plana uygun olarak tamamlandı.
11. Türkçenin doğru kullanımına dikkat edildi.

Çıkış Kartı

3 – Sunumunuzda geliştirilmesi gerektiğini düşündüğünüz üç unsur:

1. Fon müziklerinin daha uygun seçilmesi
2. Tonlama ve vurgunun daha güçlü yapılması
3. Sahne hareketlerinin daha doğal olması

2 – Özgün konuşmacı kimliğinin nasıl oluşturulabileceğine yönelik iki soru:

1. Kendi üslubumu ve anlatım tarzımı sunuma nasıl yansıtabilirim?
2. Dinleyiciyle daha güçlü bir bağ kurmak için hangi yöntemleri kullanabilirim?

1 – Sunum sırasında sizi en çok geliştirdiğini düşündüğünüz aşama:

1. Prova aşaması, çünkü ses tonu, vurgu ve heyecanımı kontrol etmeyi öğrendim.

Sonuç

Akran değerlendirmesi ve çıkış kartı sonuçlarına göre sunum daha da geliştirilerek dijital ortama uyarlanabilir. Fon müzikleri uyumlu seçilip, tonlama ve beden dili güçlendirilerek daha etkili bir performans ortaya konulabilir.