10. Sınıf Meb Fizik Ders Kitabı Sayfa 248 Cevapları

10. Sınıf Fizik Ders Kitabı – Sayfa 248

3.15 ve 3.16. Sorular | Üreteçlerin Bağlanması

3.15. Soru

Aşağıdaki şekillerde ana kol akımları ile pillerin tükenme sürelerini karşılaştırmak için yapılan deneyin şematik gösterimi verilmiştir. Devrelerde iç dirençleri ihmal edilen özdeş üreteçler (V) ve dirençler (R) kullanılmıştır.
Devrelerdeki ana kol akımları sırasıyla I₁, I₂ ve I₃ olduğuna göre;

a) Ana kol akımları arasındaki ilişkiyi büyükten küçüğe sıralayarak açıklayınız.

Cevap: Birinci devrede ana kol akımı I₁ = V / R’dir.
İkinci devrede üreteçler paralel bağlı olduğundan eşdeğer gerilim değişmez, direnç arttığı için I₂ = V / (2R) olur.
Üçüncü devrede üreteçler paralel, dirençler paralel olduğundan eşdeğer direnç azalır ve ana kol akımı I₃ = 2V / R olur.

Sıralama: I₃ > I₁ > I₂

b) Üreteçlerin tükenme sürelerini (t₁, t₂, t₃) büyükten küçüğe sıralayarak açıklayınız.

Cevap: Üreteçlerin tükenme süresi, devreden çekilen akım şiddeti ile ters orantılıdır. Akım arttıkça üreteçler daha hızlı tükenir.

• İkinci devrede çekilen akım en küçük olduğu için tükenme süresi en uzundur.
• Birinci devrede akım orta düzeydedir.
• Üçüncü devrede çekilen akım en büyük olduğu için üreteçler en hızlı tükenir.

Sıralama: t₂ > t₁ > t₃

3.16. Soru

Şekildeki elektrik devresi iç dirençleri ihmal edilen ve potansiyel farkları V = 45 V olan özdeş üreteçler ile büyüklükleri 12 Ω ve 6 Ω olan dirençler kullanılarak kurulmuştur.
Buna göre ana koldan geçen akım kaç amperdir?

Cevap:

Dirençler seri bağlıdır.
Toplam direnç:

Rₜ = 12 Ω + 6 Ω = 18 Ω

Ohm Yasası uygulanır:

I = V / Rₜ
I = 45 / 9 = 5 A

Ana koldan geçen akım: 5 A