10. Sınıf Meb Kimya Ders Kitabı Sayfa 151 Cevapları

10. Sınıf Kimya Ders Kitabı Cevapları – Sayfa 151

2.1. Çözeltiler | Konuya Başlarken

Soru 1: Son yıllarda yapılan çalışmalar; içme suyunun hormon, vitamin ve antibiyotik gibi çeşitli mikro kirleticiler içerdiğini göstermiştir. Maddelerin çözünürlüğü ile su kirliliği ilişkisini tartışınız.

Kısa Cevap : Çözünürlüğü yüksek maddeler suda daha kolay yayılır ve su kirliliğini artırır.
Bu durum, kirleticilerin içme suyu kaynaklarında uzun süre kalmasına neden olur.

Suda çözünürlüğü yüksek olan hormon, antibiyotik ve vitamin gibi maddeler, suya karıştıklarında kolayca çözünerek geniş alanlara yayılır. Bu kirleticiler, arıtma tesislerinde tamamen giderilemeyebilir ve ekosistem ile insan sağlığı üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir. Özellikle antibiyotiklerin çözünerek yayılması, mikroorganizmaların direnç kazanmasına neden olabilir. Bu nedenle maddelerin çözünürlük özellikleri, su kirliliğinin oluşumu ve kontrolü açısından büyük önem taşır.

Soru 2: Yağ lekesini temizleyebilmek için su ile birlikte sabun ya da deterjan kullanılmasının nedenlerini tartışınız.

Kısa Cevap: Yağlar apolar olduğu için suyla karışmaz.
Sabun ve deterjanlar yağı suyla birlikte uzaklaştırmayı sağlar.

Yağlar apolar, su ise polar bir maddedir, bu nedenle yağlar su içinde çözünmez. Sabun ve deterjan molekülleri ise bir ucu apolar, diğer ucu polar yapıdadır. Apolar uç yağla etkileşime girerken polar uç suyla etkileşir. Böylece yağ küçük damlacıklar hâlinde suya karışır ve temizlik gerçekleşir. Bu özellik sabun ve deterjanların etkin temizleyici olmasını sağlar.

Soru 3: Erime ile çözünme arasındaki farkların neler olduğunu açıklayınız.

Kısa Cevap : Erime bir hâl değişimidir, çözünme ise karışım oluşumudur.
Erimede tek madde vardır, çözünmede ise çözücü ve çözünen bulunur.

Erime, bir maddenin ısı alarak katı hâlden sıvı hâle geçmesi olayıdır ve bu süreçte maddenin cinsi değişmez. Örneğin buzun eriyerek suya dönüşmesi bir erime olayıdır.
Çözünme ise bir maddenin başka bir madde içinde taneciklerine ayrılarak homojen şekilde dağılmasıdır. Çözünmede yeni bir karışım oluşur ve çözücü–çözünen ilişkisi vardır. Bu yönüyle erime ve çözünme birbirinden farklıdır.