10. Sınıf Meb Tarih Ders Kitabı Sayfa 140 Cevapları

10. Sınıf Tarih Ders Kitabı Sayfa 140 Cevapları

2.3. Osmanlı Devleti’nde Ordu, Hukuk ve Toprak Sistemi

Düşünelim

Soru: Osman Bey’in Karacahisar’ı fethettikten sonra atadığı görevliler, devletleşme sürecinde hangi kurumsal yapıların oluşmaya başladığını göstermektedir? Açıklayınız.

Kısa Cevap: Adalet, güvenlik ve toprak yönetimi kurumları oluşmuştur. Bu durum beylikten devlete geçiş sürecinin başladığını gösterir.

Osman Bey’in Karacahisar’ın fethinden sonra kadı, subaşı ve tımar sahipleri görevlendirmesi;

• Hukuk sisteminin oluşmaya başladığını (kadı)
• Güvenlik ve askerî örgütlenmenin geliştiğini (subaşı)
• Toprak yönetimi ve asker yetiştirme düzeninin kurulduğunu (tımar)

göstermektedir.
Bu uygulamalar, Osmanlı’da devlet teşkilatının temellerinin atıldığının en önemli kanıtlarındandır.

Keşfedelim

Soru: Aşağıdaki kavramları; ordu, hukuk, toprak sistemi kategorilerine ayırınız.

Kavramların Sınıflandırılması

ORDU SİSTEMİ

• Kapıkulu
• Sipahi
• Cebeli
• Ulufe
• Pençik
• Devşirme
• Gazi
• Kazasker (Ortak alan)

HUKUK SİSTEMİ

• Kadı
• Kazasker (Ortak alan)
• Ferman

TOPRAK SİSTEMİ

• Tımar
• Tahir / Tahrir
• Sipahi
• Kadı (ortak alan)

Not: Kazasker hem askerî hem hukuk alanıyla; kadı ise hem hukuk hem toprak yönetimiyle ilişkilidir.

Soru: Şemadaki kesişimlerden hareketle, bu üç sistem arasındaki ilişki nedir?

Kısa Cevap: Ordu, hukuk ve toprak sistemi birbirini tamamlar şekilde işlemektedir.

Osmanlı Devleti’nde:

• Tımar sistemi, hem toprağı işler halde tutmuş hem de sipahileri yetiştirerek orduyu güçlendirmiştir.
• Kadı ve kazasker, hukuki denetimi sağlayarak toprak ve ordu düzeninin bozulmasını önlemiştir.
• Böylece devlet, güçlü, adaletli ve sürekli askerî üretim yapan bir yapıya sahip olmuştur.

Bu durum, Osmanlı’daki kurumların birbirine bağlı ve uyumlu çalıştığını kanıtlar.