10. Sınıf Meb Tarih Ders Kitabı Sayfa 83-85 Cevapları

10. Sınıf Tarih Ders Kitabı 83–85. Sayfa Cevapları (MEB Yayınları)

Türk-İslam ve Batı Medeniyetlerinde Bilim, Sanat ve Kültürün Etkileri

Sayfa 83–84 – Bilim, Eğitim, Sanat ve Kültür Anlayışlarının Karşılaştırılması

Soru: Türk-İslam ve Batı medeniyetlerinde bilim, kültür, eğitim ve sanat anlayışlarının benzerlikleri ve farkları nelerdir?

Benzerlikler:

• Her iki medeniyet de bilimsel gelişmeler için kurumlar kurmuştur.
• Eğitim din merkezli yürütülmüştür.
• Mimari yapılarda görkemli ve simgesel yapılar inşa edilmiştir.
• Farklı kültürlerden etkilenerek sanatlarını zenginleştirmişlerdir.

Farklılıklar:

• Türk-İslam dünyasında matematik, astronomi, tıp ve mühendislik gibi akıl bilimleri gelişmiştir.
• Batı’da bilim uzun süre kilisenin etkisi altında kalmıştır.
• Türk-İslam sanatında geometrik ve bitkisel motifler, Batı sanatında ise heykel, vitray ve insan figürleri ön plandadır.
• Türk-İslam kültürü Ahilik, hoşgörü ve yardımlaşma üzerine kuruluyken; Batı kültürü kilise ve skolastik düşünceyle şekillenmiştir.

Sayfa 85 – Türklerin Anadolu’nun Türkleşme ve İslamlaşma Sürecine Katkısı

Soru 1: Türklerin bilim, eğitim ve kültür anlayışı Anadolu’nun Türkleşme ve İslamlaşma sürecini nasıl etkilemiştir?
Cevap: Türkler, medreseler, kütüphaneler ve kültür kurumlarıyla bilimi ve eğitimi yaygınlaştırmış, halkın İslam kültürüyle tanışmasını sağlamıştır. Böylece Anadolu’da Türk-İslam kimliği güçlenmiş ve bölgenin Türkleşmesine katkı sağlanmıştır.

Soru 2: Anadolu’da mimari eserlerin inşası bu sürece nasıl katkı sağlamıştır?
Cevap: Cami, medrese, kervansaray, kümbet ve şifahaneler, İslam kültürünü kalıcı hale getirmiştir. Örneğin Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, hem dini hem de sosyal yaşamın gelişimine öncülük etmiştir.

Tasavvuf Düşüncesi – Hoca Ahmed Yesevi, Mevlana, Yunus Emre, Hacı Bektaş Veli

Cevap: Tasavvuf, insanın ahlaki olgunluğa, tevazuya ve manevi huzura ulaşmasını amaçlar.
Hoca Ahmed Yesevi ve onun izinden giden Mevlana, Yunus Emre ve Hacı Bektaş Veli gibi mutasavvıflar, Anadolu’da hoşgörü, birlik ve yardımlaşma düşüncesini yayarak toplumun İslam’la bütünleşmesini sağlamıştır.

Ek Bilgi: Mevlana’nın doğumunun 800. yılı anısına 2007 yılı UNESCO tarafından “Mevlana ve Hoşgörü Yılı” ilan edilmiştir.