11. Sınıf Meb Coğrafya Yerleşmelerin Özellikleri Cevapları

11. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Meb Yayınları 2. Ünite Beşeri Sistemler Sayfa 59, 65, 73 Yerleşmelerin Özellikleri Etkinlik Soruları ve Cevapları

Yerleşmelerin Özellikleri

11. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 59 Cevabı

1. Geçmişten günümüze tarihî öneme sahip olan şehirlere örnekler veriniz. Bu durumun oluşmasında etkili olan faktörler nelerdir?
Cevap: İstanbul, Paris, Londra, Bağdat, Mekke. Dini, sosyal, kültürel siyasal ve ekonomik sebeplerden dolayı bu kentler tarihi öneme sahip kentlerdir.

2. Şehir ve kırsal yerleşmeleri birbirinden ayıran özellikler nelerdir?
Cevap: Şehirler veya kırsal alanlar arasındaki farklılıklar şöyle sıralanabilir. Öncelikle şehirlerin nüfus oranı fazladır, yayıldığı alan son derece geniştir, geçim ve ticaretinde tarım dışı sektörler ağırlık gösterir, meskenlerin yanında sanat ve spor merkezleri, fabrika, çarşı ve Pazar yeri gibi alanları bulunur. Çevrelerindeki bölgeler sosyal, kültürel ve ekonomik yönden etkilenir. Ayrıca farklı ırk, din, dil ve soylardan da farklılık gösteren insanlar bir arada yaşarlar.

Şehirler veya kırsal alanlar arasındaki farklılıklar böyle sıralanırken, benzer özellikleri arasında da beslenme, korunma, barınma ve diğer temel ihtiyaçlar ile bir araya gelen insanların mesken oluşturarak birlikte yaşamaları, başlangıçta ufak daha sonra büyüyen merkezler haline gelmesi gösterilebilir.

3. Şehirler veya kırsal alanlar hangi işlevsel özellikler bakımından birbirinden ayrılmaktadır?
Cevap: Öncelikle ekonomik açıdan çok net işlevsel ayrım görülmektedir. Temel ekonomisinde balıkçılık, ormancılık, tarım ve hayvancılık olan yerleşmelere kırsal yerleşme denmektedir. Aynı zamanda bu bölgelerde belirdi düzeyde turizm ve madencilik faaliyetleri de sürdürülmektedir. Nüfus bakımından da farklılığı gayet açık olan her iki alanda bu ölçüt ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir. Şehirler veya kırsal alanlar arasındaki farklılıklar bu yüzden karşımıza çıkmaktadır. Kırsal alanlar da kendi içinde nüfus büyüklüğü, kurulduğu yer, dokusu, yerleşme planı ve ekonomik işlevi olarak sınıflandırılır. Nüfus Büyüklüğü Farklı Kırsal Yerleşme: Köy ile şehir arasında kalmış, geçiş özelliğine sahip yerleşim yeridir. Nüfusu 2 bin ila 10 bin arasında olması kabul görür.

11. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 65 Cevabı

Fotoğraflarda gördüğünüz değişimler nelerdir?
Cevap: Teknoloji ve nüfusun artışından dolayı yerleşim yerlerinin hızla çoğaldığını büyük binaların alış veriş merkezlerinin ve demir köprülerin yapıldığını kentlerin modern görünüme kavuşturulduğunu görüyoruz. Bu da ne kadar büyük değişimlerin olduğunu göstermektedir bizlere.

Görsellerde yer alan şehirlerin tarihsel süreçteki değişim ve gelişimlerinde etkili olan işlevsel özellikler nelerdir? Bahsedilen şehirler bugün hangi işlevsel özellikler bakımından ön plana çıkmaktadır?

• Nüfusun artması
• Ekonomik gelişmelerin etkisi
• Dışarıdan alınan göçlerin etkisi
• Ulaşım araçlarının ve teknolojinin gelişmesi

Dünyadan ve ülkemizden farklı şehirler seçerek benzer bir çalışma hazırlayınız. Yaptığınız çalışmayı sunu ya da afiş hazırlayarak arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Bu afiş için sitemizdeki bilgi ve görsellerden yararlanabilirsiniz.

11. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 67 Cevabı

Yukarıda verilen şehirleri sahip oldukları etkiye göre haritada belirtilen sembollerle örnekteki gibi eşleştiriniz. Belirtilen şehirlerle ilgili araştırma yaparak bu şehirlerin etki alanı bakımından hangi fonksiyona göre ortaya çıktığını ve geliştiğini açıklayınız.

11. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 69 Cevabı

İzmir, Bursa, Antalya, Diyarbakır, Kayseri, Van, Şanlıurfa, Zonguldak, Kırklareli, Iğdır, Niksar, Soma, Alanya, Sarıkamış, Bandırma, İskenderun, Perşembe, Kadirli ve Eğirdir şehirlerinin işlevsel özellikleri ile ilgili bir araştırma yapınız. Elde ettiğiniz verilerden hareketle yukarıdaki harita üzerine şehirleri sahip oldukları fonksiyonlarla birlikte örnekteki gibi yerleştiriniz.

11. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 73 Cevabı

a) Köyden küçük yerleşmeler: Kom
b) Geçici yerleşmeler: Ağıl / Yayla
c) Sürekli yerleşmeler: Köy / Kasaba / Mahalle
ç) Hayvancılık faaliyetlerinin ön planda olduğu köyden küçük yerleşme: Mezra / Ağıl / Çiftlik / Kom / Divan / Dam
d) Tarım faaliyetlerinin ön planda olduğu köyden küçük yerleşme: Divan / Mezra / Çiftlik

Yaşadığınız yerde bulunan kırsal yerleşmelerle ilgili ön araştırma yapınız.
Kır yerleşmeleri, tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin birlikte yapıldığı ya da ön plana çıktığı yerleşmelerdir. Kırsal yerleşmelerin bazılarında yerleşik hayat tarzı (köy gibi), bazılarında konar – göçerlik veya yaylacılık gibi yarı yerleşik tarz görülür.

Gittiğiniz kırsal yerleşmede yürütülen ekonomik faaliyetlerle buradaki meskenleri gözlemleyiniz. Elde ettiğiniz bilgileri görsellerle destekleyiniz.
Cevap: Kır yerleşmeleri, ekonomik fonksiyonu ekim-dikim ve hayvancılık olan yerleşmelerdir

Yapılan ekonomik faaliyetleri etkileyen faktörler hakkında bilgi toplayınız.
Cevap: İnsanların hayatta geçimini sağlayabilmesi için para kazanmaya ihtiyaçları vardır. İşte bu şekilde parayla yapılan etkinliklerin hepsine birden ekonomi adı verilir. Türkiye’nin ekonomik faaliyetleri birçok faktörden etkilenir. Bunlar arasında coğrafi konum, yer şekilleri, iklim koşulları, yerleşme, nüfus gibi faktörler sayılabilir. Kırsal alanlarda tarım hayvancılık vs yapılmaktadır.

Mesken yapımı ile mesken tiplerini etkileyen faktörler hakkında bilgi toplayınız.
Cevap: Etraftaki malzemeden iklim koşullarına göre binalar inşa edilmektedir.

Topladığınız bilgileri karşılaştırarak kırsal yerleşmeler arasındaki benzer ve farklı yönleri belirleyiniz.
Cevap: Çoğunda geçim kaynakları benzerken genel de nüfus sayısı, iklim ve de yörenin yeme içme kültürü arasındaki farklar göze çarpmaktadır.

Bölüm sonunda yer alan kontrol listesini doldurarak çalışmanızı değerlendiriniz.