12. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Sayfa 98-99-100-101 Cevapları Meb Yayınları

2. Ünite Ölçme ve Değerlendirme

Tablo A’daki ifadelerle Tablo B’deki kelime veya kelime gruplarını eşleştirerek doğru harfi Tablo A’daki boşluklara yazınız.

(Ç) 1 Millî Mücadele’nin haklılığını ortaya koyan ilk uluslararası belge
(Ğ) 2 Millî Mücadele sürecinin ilk millî tepkisi
(I) 3 Manda ve himaye fikrinin kesin olarak reddedildiği yer
(A) 4 İstanbul Hükûmetinin Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyetinin hukuki varlığını ilk defa kabul etmesi
(F) 5 Anadolu halkını aydınlatmak ve Türklerin haklı davasını dünyaya duyurmak için kurulan kuruluş
(İ) 6 Ordunun ihtiyaçlarını gidermek amacıyla çıkarılan kanun
(B) 7 TBMM’yi tanıyan ilk İslam devleti
(H) 8 TBMM’yi tanıyan ilk Avrupa devleti
(C) 9 TBMM’yi tanıyan ilk İtilaf Devleti
(J) 10 Misak-ı Millî’den ilk taviz
(D) 11 Türkiye’nin doğu sınırının son şeklini aldığı antlaşma
(E) 12 Kapitülasyonların kesin olarak kaldırılması
(G) 13 İstanbul, Boğazlar ve çevresinin savaş yapılmadan TBMM’ye teslim edilmesi

A Amasya Görüşmeleri
B Afganistan
C Fransa
Ç Amiral Bristol
Raporu
D Kars Antlaşması
E Lozan
F Anadolu Ajansı
G Mudanya
Ğ Havza Genelgesi
H SSCB
I Sivas Kongresi
İ Tekâlif-i Millîye
J Batum
K Erzurum Kongresi
L Harbord Raporu

Aşağıdaki 2-8. soruları cevaplayınız.

2. Millî Mücadele yıllarında hangi amaçlarla genelgeler hazırlanmış ve kongreler toplanmıştır?
Cevap: Genelgeler ve kongreler, Millî Mücadele yıllarında bağımsızlık, ulusal egemenlik, düşman işgaline karşı direniş, halkın birleşmesi ve millî amaçlar konusunda bilincin oluşturulması ve koordinasyonun sağlanması amacıyla hazırlanmıştır.

3. Doğu Cephesi’nin Millî Mücadele’ye siyasi ve askerî katkıları neler olmuştur? Belirtiniz.
Cevap: Doğu Cephesi, Millî Mücadele’ye siyasi ve askerî katkı sağlayarak, Mustafa Kemal’in liderliğindeki Türk kuvvetlerinin Anadolu’da bağımsızlık mücadelesini desteklemiştir. Doğu Cephesi, düşman kuvvetlerinin Batı’da yoğunlaşmasına karşı cephede savaşarak Türk ordusunun Batı Cephesi’nde ilerlemesine katkı sağlamıştır.

4. Güney Cephesi’ni diğer cephelerden farklı kılan özellikler nelerdir? Açıklayınız.
Cevap: Güney Cephesi, diğer cephelerden farklı kılan özelliklerden biri, burada Fransız işgal güçlerine karşı mücadele edilmiş olmasıdır. Ayrıca bu cephe, Osmanlı İmparatorluğu’nun sınırlarının yeniden çizilmesi sürecinde sınırları belirleme ve koruma amacı taşımıştır.

5. Misak-ı Millî’nin belirlenmesinde hangi unsurlar etkili olmuştur? Açıklayınız.
Cevap: Misak-ı Millî’nin belirlenmesinde etkili olan unsurlar arasında ulusal bağımsızlık arzusu, etnik ve dini faktörler, tarihsel sınırlar, Lozan Barış Konferansı’na hazırlık olarak ortaya konan Türk hükümetinin belirlediği temel hedefler ve Millî Mücadele sırasında kazanılan topraklar yer almıştır. Bu unsurlar, Türkiye’nin sınırlarının nasıl çizilmesi gerektiğine dair temel belirleyiciler olmuştur.

6. Misak-ı Millî’ye göre Osmanlı Devleti toprağı sayılmasına rağmen günümüzde Türkiye sınırları dışında kalan yerleri belirtiniz.
Cevap: Misak-ı Millî’ye göre Osmanlı Devleti toprağı sayılmasına rağmen günümüzde Türkiye sınırları dışında kalan yerler şunlardır: Musul (Irak), Halep (Suriye), Kerkük (Irak), ve Süleymaniye (Irak) gibi bölgeler.

7. Millî Mücadele’nin askerî safhasında hangi isimler öne çıkmıştır?
Cevap: Millî Mücadele’nin askerî safhasında öne çıkan isimler arasında Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Kazım Karabekir, Fevzi Çakmak gibi komutanlar ve askeri liderler bulunmaktadır.

8. Misak-ı Millî ruhunu nasıl tanımlarsınız?
Cevap: Misak-ı Millî ruhu, Türk milletinin bağımsızlık ve egemenlik hedeflerine olan bağlılığı, ulusal sınırların korunması ve milletin iradesinin üstün tutulması anlamına gelir. Bu ruh, Türk milletinin ortak amaçlarına yönelik bir birlik ve kararlılık duygusunu ifade eder.

Aşağıdaki 9-18. çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.

9. “Erzurum Kongresi, amacı, toplanış şekli ve niteliği bakımından bölgesel olmakla beraber millî bir kongredir.” diyen bir tarihçi aşağıdakilerden hangisini bu yargısına kanıt olarak gösterebilir?

A) Heyet-i Temsiliyenin doğu illerini kapsamasını
B) Delegelerin halkın güvenini kazanmış kişiler olmasını
C) Vatanın bütünlüğü ile ilgili kararlar alınmasını
D) Doğudaki derneklerin birleştirilmesini
E) İstanbul Hükümetine karşı çıkılmasını
Cevap: C

10. Türkiye’nin bugünkü doğu sınırı, evvela Ermenistan’la Gümrü (2 Aralık 1920); arkasından Sovyet Rusya ile Moskova (16 Mart 1921); Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan’la Kars (13 Ekim 1921) Antlaşmaları yapılarak tespit edilmiştir. Buna göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?

A) Doğu Cephesi, Millî Mücadele’de sonuca ulaşılan ilk cephedir.
B) Üç antlaşma birbirini teyit eden maddeler içermektedir.
C) Askerî zaferler, siyasi antlaşmaların imzalanmasını kolaylaştırmıştır.
D) Doğu sınırı birden fazla antlaşmayla belirlenmiştir.
E) Doğu sınırının çizilmesi BMM’nin ilk siyasi başarısı olmuştur.
Cevap: D

11. Millî Mücadele’de en büyük nakit yardımı Hindistan’dan geldi. Bombay’daki Hint Hilafet Komitesi, Millî Mücadele için yardım kampanyası açti ve Mustafa Kemal’in İstanbul temsilcisi ile temasa geçti. Bu arada Rusya’dan da nakit gelmeye başladı ve yardımın büyük kısmı özellikle İtalya’dan silah alımı için harcandı. Fransa gibi İtalya da Türkiye’yi güney limanları yoluyla Akdeniz’de besleyen kaynak oldu. Buna göre Millî Mücadele’de dış yardımlarla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) İtilaf Devletleri arasındaki birliktelik ortadan kalkmıştır.
B) Millî Mücadele’de Mustafa Kemal’in konumu güçlenmiştir.
C) Millî Mücadele uluslararası alanda destek görmüştür.
D) Ordunun eksikleri günbegün tamamlanmıştır.
E) Türk ordusu üzerindeki taarruz baskısı artmıştır.
Cevap: E

12. Bir tarih öğretmeni, öğrencisi Deniz’den “Millî Varlığa Düşman Cemiyetler ve Amaçları” ile ilgili bir tablo yapmasını istemiştir. Deniz’in hazırladığı tablo aşağıda verilmiştir. Buna göre tabloda hangi cemiyetin amacı yanlış verilmiştir?

A) I B) II C) III D) IV E) V
Cevap: B

13. İstanbul Hükümeti, Mustafa Kemal’in faaliyetlerine engel olamayınca 8 Temmuz 1919’da resmî görevine son verdiğini kendisine bildirmiştir. Bu haberi alan Mustafa Kemal karşı bir telgraf çekmiş, görevinden istifa ettiğini belirterek sine-i millete dönmüştür. Mustafa Kemal’in aldığı kararla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Millî Mücadele’nin sivil örgütlenmesini yürüteceğinin göstergesidir.
B) Milletin menfaatini kendi çıkarlarından üstün görmektedir.
C) Görüşleri İstanbul Hükümeti ile uyuşmamaktadır.
D) Millî Mücadele sürecindeki liderliği için önemli bir adımdır.
E) Padişah ile iş birliği yapacağının sinyalini vermektedir.
Cevap: E

14. I. TBMM’de alınan “Padişah ve halife, baskı ve zordan kurtulduğu zaman Meclisin düzenleyeceği yasal ilkeler içinde durumunu alır.” kararı aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olamaz?

A) Meclisin en önemli amacı saltanatı baskıdan kurtarmaktır.
B) Meclis iradesi padişah iradesinden üstün tutulmuştur.
C) Birlik ve beraberlik amaçlanmıştır.
D) Mecliste saltanat ve hilafet yanlısı mebuslar da vardır.
E) Egemenlik kaynağının değişebileceğinin sinyali verilmiştir.
Cevap: A

15. “Bu zafer ile Millî Mücadele’nin ve İstiklal Harbi’nin bir cephesi kapanmış, Anadolu İhtilali’nin de 1920 yılı ortalarında geçirdiği tehlikelerden sonra saygınlığı artmış oluyordu. Asıl harbi Batı’da yapacak olan Türk ordusu, artık arkası emin şekilde dövüşecek ve bu cephedeki birliklerden bir kısmı Batı Cephesi’ne nakledilecekti. Bunlardan başka Rusya’dan gelecek yardımlar için yol açılmış bulunuyordu.” Bu parçada bahsedilen askerî mücadele aşağıdakilerden hangisidir?

A) Güney Cephesi B) Doğu Cephesi C) Çanakkale Cephesi
D) Büyük Taarruz E) Başkomutanlık Meydan Muharebesi
Cevap: B

16.
I. Sakarya Zaferi Fransa’nın TBMM’yi hukuken tanıması
II. II. İnönü Zaferi İtalya’nın Anadolu’yu boşaltma kararı alması
III. Moskova Antlaşması Misak-ı Millî’den ilk tavizin verilmesi
IV. Kütahya-Eskişehir Muharebesi Başkomutanlık Yasası’nın ilan edilmesi
V. Büyük Taarruz İstiklâl Marşı’nın kabul edilmesi
Tabloya göre I. sütunda verilen olaylardan hangisinin II. sütundaki bir sonuca ortam hazırladığı söylenemez?

A) I B) II C) III D) IV E) V
Cevap: E

17.
I. TBMM, Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nu etkili biçimde uygulayabilmek için İstiklal Mahkemelerini kurdu. Üyeleri meclis içinden seçilen bu mahkemeler düşmanla iş birliği yapanları, asker kaçaklarını, ayaklanma çıkaranları yargılayıp cezalandırıyordu. Ayrıca ayaklanmaların çıktığı bölgeye gidiyor, seyyar olarak faaliyet gösteriyordu. Buna göre İstiklal Mahkemeleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) TBMM yargı gücünü kullanmıştır.
B) Millî Mücadele karşıtlarıyla mücadele edilmiştir.
C) Gezici olarak faaliyet göstermiştir.
D) Uygulamaları meclis içinde tartışmalara sebep olmuştur.
E) Meclis otoritesini sağlamak için çalışmıştır.
Cevap: D

18.
Mustafa Kemal, Nutuk’ta Lozan Konferansı’yla ilgili şunları söylemiştir: “Bir süre Ankara’da Lozan Konferansı görüşmelerini takip ettim. Görüşmeler hararetli ve tartışmalı geçiyordu. Türk haklarını tanıyan olumlu bir sonuç görülmüyordu. Ben bunu pek tabii buluyordum. Çünkü Lozan barış masasında ele alınan meseleler yalnız üç dört yıllık yeni devreye ait ve onunla sınırlı kalmıyordu. Yüzyılların hesabı görülüyordu. Bu kadar eski, bu kadar karışık ve bu kadar kirli hesapların içinden çıkmak, elbette o kadar basit ve kolay olmayacaktı.” Mustafa Kemal’in “Yüzyılların hesabı görülüyordu.” şeklinde ifade ettiği diplomatik sorunlar arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Dış borçlar
B) Devletin sınırları
C) Yeni Türk devletinin yönetim biçimi
D) Kapitülasyonlar
E) Ermeni Yurdu Meselesi
Cevap: C