12. Sınıf Meb Coğrafya 2. Bölüm Türkiye’nin İşlevsel Bölgeleri ve Kalkınma Projeleri Ölçme ve Değerlendirme Cevapları

A- Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru sözcükleri yazınız.
1. DOKAP, 2. İşlevsel, 3. İşlevsel hizmet, 4. TÜİK

1. Artvin, Bayburt, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Tokat, Samsun ve Trabzon illerini kapsayan bölgesel kalkınma projesine DOKAP denir.
2. Bölge şekilsel ve işlevsel olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
3. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü (MGM) işlevsel bölge kriterlerine göre işlevsel hizmet bölgelerine dahildir.
4. Ülkemizin sosyoekonomik yapısıyla ilgili her türlü istatistiksel veriyi elde etme işi yasayla kendisine verilen kurum TUİK.

B- Aşağıdaki ifade ve kavramları verilen örnekte gösterildiği gibi eşleştiriniz.

I-d, II-a, III-b, IV-c,

I. Ülkemizin en önemli balık üretim bölgesidir. d. Doğu Karadeniz Projesi
II. Proje kapsamında yapılan barajlardan en önemlileri Atatürk ve Karakaya barajlarıdır. a. Güneydoğu Anadolu Projesi
III. Samsun, Amasya, Tokat ve Çorum illerini kapsayan bölgesel kalkınma projesidir. b. Yeşilırmak Havzası Gelişim Projesi
IV. Büyükbaş hayvancılığa bağlı olarak et ve süt üretiminin en fazla yapıldığı bölgelerimizdendir. c. Doğu Anadolu Projesi

ÇÖLLEŞME

C- Aşağıdaki görsel ve metinden yararlanarak verilen soruları cevaplayınız.

Yandaki metne göre yakın zamanda test çalışmalarının yapılacağı projeyle ulaşılmak istenen temel hedefleri aşağıdaki kutucuklara işaretleyiniz.

(X) Sulama kanalındaki boğulmalar azalır.
(X) Buharlaşmaya bağlı su kayıpları azalır.
(X) Enerji ihtiyacı karşılanır.
Tarımsal verimlilik artar.

D. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
9. İnsanların etkileşim hâlinde bulundukları ortamlarla bütünleşerek oluşturdukları farklı kültürel değerleri karşılaştırınız?

İnsanlar bu tür ortamlarda yeni insanlar tanıyabilir, yeni şeyler öğrenebilir ve bütünleşebilirler. Farklı kültür bizim kültürümüze yeni şeyler katar ve kültürümüzü zenginleştirir.

10. Yer şekillerin engebeli olduğu ve uzun kış dönemlerinin yaşandığı bölgelerimizin kalkınması için yapılması gerekenleri 4 madde hâlinde yazınız.

Yer şekillerinin çeşitlilik gösterdiği bölgelerde iklim de çeşitlilik göstereceğinden farklı ekonomik etkinlikler gelişebilir. Mesela kış sporları için eğimli arazi, yamaç paraşütü için çevresine göre yüksek bir yer, rafting için yer yer eğim kırıklıklarına sahip akarsular gereklidir. Örneğin; Arıcılık, dağcılık, hayvancılık, yaylacılık, hidroelektrik üretimi gibi ekonomik faaliyetler de büyük ölçüde yer şekilleriyle ilişkilidir.

11. Zonguldak Bartın Karabük Projesi’nde turizm potansiyelinin arttırılması için ne gibi projeler geliştirebilirsiniz?

• Yılda 2,8 milyon ton olan üretim korunarak işletme küçültülmeli,
• Verimli damar ve paneller seçilmeli,
• Madencilik yönetimi standardize edilmeli,
• Yeni ve modern yöntemler kullanarak ekipman yenilemesine gidilmeli,
• Personelin hizmet içi eğitimi sağlanmalı.
• İşletmede modernizasyon ve yenileme yatırımları tamamlanmalı,
• Filyos’ta yapılacak liman yatırımı ile ham maddenin taşınması ucuza mal edilmeli,
• Atıkların değerlendirilmesinin sağlanacağı yeni yatırımlar yapılmalı,
• Çevreye duyarlı teknolojiler seçilerek sürdürülebilir gelişme ve ekonomik fayda sağlanmalıdır.

12. Ülkemizin orman alanlarının korunması ve geliştirilmesi adına neler yapılabilir?

• Orman yangınlarına karşı tedbirler alınmalı
• İzinsiz kesim, tarla açma, hayvan otlatma ve orman kaçakçılığına karşı kanuni cezalar artırılmalı.
• Ormanları hayvan zararlılarına karşı korumalıyız. (Kuşlar, tırtıllar, keçi vb.)
• Termik santral ve endüstri kuruluşlarının atıkları ormanları yok etmektedir. Bunlar önlenmelidir.
• Ormanların korunması bilinci eğitimlerle verilmelidir.
• Ağaç dikimi halk arasında yaygınlaştırılmalıdır.
• Yanan, devrilen, yaşlanan ağaçlar kesilmeli, yerine yenileri dikilmeli
• Yakıt olarak odun kullanımı azaltılmalı
• Ağaçtan yapılan eşyalar yerine başka hammadde kullanılmalı
• Kağıt tüketimi düşürülmeli

D) Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyunuz ve doğru seçeneği işaretleyiniz.

Cevaplar: 13. B, 14. C, 15. C, 16. A, 17. C

13 ve 14. soruları aşağıdaki paragrafa göre cevaplayınız.
Bir bölgede orman varlığı ile ormanın gelişmesi, yağış ve sıcaklık arasındaki ilişkiye bağlıdır. Ormanlar; ülkemizde doğal bir güzellik oluştururken
çölleşmeyi ve erozyonu önler, oksijen sağlayarak havayı temizler ve yağışları artırır. Ormanlar, hayvanlara barınma mekânı olmakla beraber insanların
önemli geçim kaynaklarından biridir. Ayrıca ağaç ürünleri imalatı ile ülke ekonomisinin gelişmesine yardımcı olur, istihdam sağlar ve su potansiyeline
katkı yaparak insan sağlığına olumlu etki yapar.

13. Sıcaklık ve yağış koşulları dikkate alındığında aşağıda verilen bölgelerden hangisinde orman gelişimi fazladır?
A) Güney Marmara
B) Doğu Akdeniz
C) Doğu Anadolu
D) Doğu Karadeniz
E) İç Anadolu
Cevap B

14. Yukarıdaki paragrafa göre aşağıdakilerden hangisi ormanların sağladığı faydalar arasında gösterilemez?
A) Çölleşmeyi ve erozyonu önler.
B) Oksijen sağlayarak havayı temizler.
C) Nüfusun artmasını sağlar.
D) Ülke ekonomisine katkı sağlar.
E) Dinlenme ve piknik alanları oluşturur.
Cevap B

15. I. Makineli tarıma elverişli tarım alanlarının az olması
II. Yaz mevsiminin sıcak ve kurak geçmesi
III. Yayla turizminin gelişmiş olması
IV. Küçükbaş hayvancılığın yaygın olması
Yukarıdakilerden hangileri Doğu Karadeniz Projesi kapsamındaki bölgenin özelliklerindendir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV
Cevap C

16. Aşağıdakilerden hangisi Doğu Anadolu Projesi kapsamında yer alan illeri ekonomik yönden olumsuz etkileyen faktörlerden biridir?
A) Yer şekillerinin engebeli olması
B) Geniş bir yüz ölçümüne sahip olması
C) Kış turizmi potansiyeline sahip olması
D) Tarihî ve kültürel yapılara sahip olması
E) Çeşitli yer altı kaynaklarına sahip olması
Cevap A

17. Sahip olduğu unsurlara göre sınırlandırılmış, genelde benzer özellikli yeryüzü parçaları veya mekân birimlerine bölge denir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi işlevsel bölgelere örnek gösterilebilir ?
A) Kuzey Anadolu Deprem Bölgesi
B) Akdeniz Maki Bölgesi
C) Marmara Ticaret Bölgesi
D) Güneydoğu Ovalık Bölgesi
E) Karadeniz İklim Bölgesi
Cevap C