12. Sınıf Meb Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 40-43 Cevapları

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 40 Cevapları (MEB Yayınları)

Hazırlık Soruları ve Cevapları

Soru 1: Bir hikâyeyi arkadaşınıza tavsiye edebilmeniz için o hikâyenin hangi özellikleri taşıması gerekir?
Cevap: Hikâyenin akıcı, anlaşılır bir dile sahip olması, okuyucuda merak uyandırması ve hayatın içinden gerçekçi unsurlar barındırması gerekir.

Soru 2: İnsan doğasının modern şehrin yaşam tarzına uyumu konusunda neler düşünüyorsunuz?
Cevap: İnsan doğası doğal yaşamla daha uyumludur. Modern şehir hayatı, insana hız ve yoğunluk getirse de zamanla insanlar şehir koşullarına alışır; ancak bu süreçte doğadan uzaklaşma ve yalnızlık duygusu ortaya çıkabilir.

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 42 Cevapları (MEB Yayınları)

Metni Anlama ve Çözümleme Soruları

1. Soru: Okuduğunuz metinden alınan “Gökdelenler, nükleer başlıklar büyüdükçe biz köşemizde bozuluyoruz.” cümlesindeki altı çizili kelimelerin anlamını yazınız.
Cevap: Gökdelen çok katlı yüksek bina, nükleer başlık atom bombası taşıyan füze ucu, bozulmak düzenin, ahenginin kaybolması anlamında kullanılmıştır.

2. Soru: Okuduğunuz metindeki anlatıcının kişilik özelliklerinden üçünü söyleyiniz.
Cevap: Anlatıcı duygusal, gözlemci ve sorgulayıcı bir kişilik yapısına sahiptir.

3. Soru: Okuduğunuz metinden anlatıcının, mekânı geçmişte ve günümüzde nasıl algıladığını ifade eden ikişer cümle örneği söyleyiniz.

• Geçmişte: “Meydan çocukluğumun en hareketli yeriydi, kalabalık ve cıvıl cıvıldı.”
• Günümüzde: “Şimdi meydan boşalmış, sessizlik hâkim olmuş.”

4. Soru: Okuduğunuz hikâye, Dergâh dergisinin arka kapağında aşağıdaki fotoğrafla yayımlanmıştır. Buna göre;

a) Sizce bu fotoğraf yazılan metin için mi çekilmiştir yoksa metin bu fotoğraf için mi yazılmıştır? Düşüncelerinizi açıklayınız.
Cevap: Metin, fotoğraftan ilham alınarak yazılmış olabilir çünkü anlatıcı fotoğraftaki detayları geçmişle ilişkilendirip yorumlamıştır.

b) Mustafa Kutlu, eserlerinde hem içerik hem biçim yönünden gelenekle bugün arasında yaşanan kırılmanın önüne geçmek için kendisine bir köprü işlevi yükler. Siz fotoğrafa baktığınızda geçmişle bugün arasında nasıl bir bağ kurabilirsiniz?
Cevap: Fotoğraf, geçmişteki canlı hayatı bugüne taşır. Modernleşme ile kaybolan değerlerin hatırlanmasına aracılık eder.

c) Okuduğunuz metinde anlatıcı, fotoğrafın her şeyi göstermeyeceğini söylüyor. Fotoğrafın göstermediği ama anlatıcının dile getirdikleri nelerdir? Bunları dile getirirken anlatıcının hangi duyguların etkisinde olduğunu söyleyebilirsiniz?
Cevap: Fotoğraf kalabalığı, sıcaklığı ve hayatın akışını göstermez. Anlatıcı, özlem ve hüzün duygularıyla geçmişi dile getirmiştir.

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 43 Cevapları (MEB Yayınları)

Metni Anlama ve Çözümleme (Devam)

5. Soru: Metindeki anlatıcının, okuru hikâyenin içine çekmek amacıyla kullandığı ifadeleri yazınız.
Cevap: “Ah, gülüyorsunuz; çocukluk dünyamızın boyutlarıyla yorulmuşsunuz bu duruma.” gibi ifadeler okuru doğrudan metnin içine çeker. Bu tür cümleler, okuyucuyla sohbet havası oluşturarak ilgiyi artırır.

6. Soru: Metindeki temel çatışmayı belirleyiniz.
Cevap: Çatışma, geçmişin değerleriyle modernleşmenin getirdiği değişiklikler arasındadır. Geçmişteki kalabalık, sıcak ve canlı meydan ile günümüzde boşalmış ve soğumuş meydan karşıtlık oluşturur.

7. Soru: “Biz büyüdüğümüz için dünya küçülmüyor. Etrafımızı kesret halkası kapladıkça ufkumuz daralıyor.” cümlesine katılıyor musunuz? Neden?
Cevap: Evet, katılıyorum. Çünkü modern hayatın getirdiği binalar, alışkanlıklar ve tüketim kültürü insanın dünyasını daraltmakta, özgürlüğünü sınırlandırmaktadır.

8. Soru: Mustafa Kutlu, “ilk cümlenin hikâyenin kapısı” olduğunu söyler. Sizce bu hikâyede ilk cümlenin etkisi nedir?
Cevap: İlk cümle, okuyucuyu doğrudan Buğday Meydanı’na götürerek mekânı canlandırır. Bu sayede metnin atmosferi daha baştan kurulmuş olur.

9. Soru: Biz Büyürken Küçülen hikâyesi ile Rasim Özdenören’in Bir Odanın Fotoğrafı metnini karşılaştırınız.
Cevap: İki metin de mekânı bir anlatım aracı olarak kullanır. Mustafa Kutlu geniş meydanı geçmiş ve bugün arasında kıyaslarken, Rasim Özdenören tek bir odanın içindeki ayrıntılar üzerinden derinlemesine bir gözlem yapar. Kutlu’nun anlatımı toplumsal ve geniş ölçekliyken, Özdenören’in anlatımı bireysel ve dar mekânda yoğunlaşmıştır.