12. Sınıf Meb Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 24-25 Cevapları

DIL BILGISI

1. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelime gruplarının cümleye kattığı anlamları söyleyiniz.

• Dil, olmuş bitmiş, sona ermiş, son şeklini almış, belli bir kalıba dökülmüş ve donmuş bir varlık değildir.
• Bunun için dilin kelime varlığı son şeklini almış, tamamlanmış, altına çizgi çekilmiş bir sayı değildir.
• Dilde durmak bilmeyen bir hareketlilik vardır.

belli bir kalıba dökmek: Dar görüşlerle yoruma kapalı çıkarımlarda bulunmak.
durmak bilmemek: Sürekli olarak eylemin devam etmesi.
altına çizgi çizmek: Dikkat çekmek.

2. Türkçe, deyimler açısından zengindir. Deyimler; bir kavramı, olayı veya durumu değişik yollarla daha canlı, daha etkili söyleyebilmek için kurulmuş özel anlatım kalıplarıdır.

Aşağıda verilen deyimlerin anlamlarını söyleyiniz. Bu deyimleri birer cümlede kullanarak aşağıdaki şemalara yazınız.

Çam devirmek deyiminin anlamı, Farkında olmadan karşısındakini kıracak ya da kötü bir sonuca yol açacak söz söylemek, davranışta bulunmak.

• "Onun da çam devirmede üstüne yok hani."
• "Ünlü oyuncu basın toplantısında yine çam devirdi."
• "Arkadaşım şaka yapayım derken öyle bir çam devirdi ki sorma!"
• "Dün akşam çok büyük bir çam devirdi."

Püf noktası deyiminin anlamı, Bir işin en ince, en önemli yeri.

• "Yemeğin yapılışındaki püf noktasını söyleyin bakalım."
• "Bence işin püf noktası, limon katmak."
• "Sözlükte aradığını bulmanın püf noktası, deyimi doğru yazmak."

Püf noktası deyiminin anlamı ve kısaca hikâyesi

Gökte ararken yerde bulmak deyiminin anlamı, Çok zor ele geçirebileceğini sandığı şeyi birdenbire ele geçirmek ya da bulamayacağını sandığı kimseyi kısa sürede bulmak.

• "Birader ya, seni gökte ararken yerde buldum."
• "Oto lastikçiyi gökte ararken yerde bulduk, işimiz çabuk bitti."

Gökte ararken yerde bulmak deyiminin anlamı

Yerinde yeller esmek atasözünün anlamı, Yok olmak, artık bulunmamak.

• "Gittiğimde ayakkabıların yerinde yeller esiyordu."
• "Eski evimizin yerinde yeller esiyor."

Yerinde yeller esmek deyiminin anlamı ile ilgili cümleler

Tersinden okumak deyiminin anlamı, Yanlış anlamak. Olayı veya bir sanat eserini farklı biçimde değerlendirmek, yorumlamak.

• "Söylediklerimi sürekli tersinden okuyorsun."
• "Yapılanları tersinden okumak sana bir şey kazandırmaz."

3. Aşağıdaki parça okuduğunuz metinden alınmıştır. Bu parçada kullanılan noktalama işaretlerinin parçadaki kullanım amaçlarını açıklayınız.

Dil, toplum hayatı ile birlikte yürür. Toplumdaki değişmeler dile de yansır. Bunun için dilin kelime varlığı son şeklini almış, tamamlanmış, altına çizgi çekilmiş bir sayı değildir. Dil, yeni nesne ve kavramlara kendi imkânları ile yeni karşılıklar bulur. Dil, durmadan yeni kelimeler üretir. Ancak Sümerce, Hititçe, Toharca gibi ölü dillerin söz varlığı değişmez, yazılı metinlerde ne varsa hepsi o kadardır.

Virgül Eş görevli sözcükleri veya sıralı cümleleri ayırmak için kullanılmıştır.

Nokta Tamamlanmış cümlelerin sonuna konur.