21 Haziran’da Dünya’da neler oluyor

Güneş ışınları öğle vakti Yengeç Dönencesi'ne (23° 27' kuzey paraleli) dik düşmektedir (Görsel 18). Bu nedenle Güneş ışınlarının atmosferdeki tutulma oranı, Yengeç Dönencesi üzerindeki yerlerde en az olur. Yengeç Dönencesi üzerinde yatay bir düzleme dik yerleştirilen bir çubuğun saat 12.00’de gölgesi oluşmaz. 21 Haziran’dan sonra Kuzey Yarım Küre’de yaz, Güney Yarım Küre’de ise kış mevsimi yaşanmaya başlar. Aydınlanma çemberi, kutup dairelerinden teğet geçer.

Güneş Kuzey Yarım Küre’de kuzeydoğudan doğar, kuzeybatıdan batar. Kuzey Yarım Küre’de en uzun gündüz, en kısa gece; Güney Yarım Küre’de ise en uzun gece, en kısa gündüz yaşanır. Kuzey Kutup Noktası'na doğru gidildikçe gündüz, Güney Kutup Noktası'na doğru gidildikçe gece süresi uzar. Kuzey Kutup Dairesi üzerinde 24 saat gündüz, Güney Kutup Dairesi üzerinde 24 saat gece yaşanır. Kuzey Kutup Dairesi ile Kuzey Kutup Noktası arasında kalan yerler tamamen aydınlık, Güney Kutup Dairesi ile Güney Kutup Noktası arasında kalan yerler tamamen karanlıktır. 21 Haziran tarihinde Kuzey Kutup Noktası'nda 21 Mart’ta başlayan 6 ay gündüzün yarısı, Güney Kutup Noktası'nda ise 21 Mart’ta başlayan 6 ay gecenin yarısı yaşanmıştır.

21 Haziran yaz gündönümü nedir, ne anlama gelir

• Güneş ışınları Kuzey Yarımküre'ye en dik, Güney Yarımküre'ye en eğik açılarla gelir.
• Dünya'nın en sıcak yerleri, üzerinden Yengeç Dönencesi'nin geçtiği karaların iç kısımlarıdır.
• Bu tarihten sonra Kuzey Yarımküre'de gündüzler kısalmaya (yaz gündönümü), Güney Yarımküre'de ise uzamaya (kış gündönümü) başlar.
• Aydınlanma çizgisinin sınırları kutup dairelerinden geçer. Kuzey Kutup Dairesi'nde 24 saat süreyle gündüz, Güney Kutup Dairesi'nde 24 saat süreyle gece yaşanır.
• Kuzey Kutup Kuşağı aydınlık, Güney Kutup Kuşağı karanlık daire içindedir.
• Gündüz süresi kuzeye gidildikçe uzar. Bu nedenle, ülkemizde en uzun gündüz Sinop'ta, en kısa gündüz Hatay'da yaşanır.
• Güneş ışınlarının atmosferde katettiği yolun en kısa olduğu yer Yengeç Dönencesi'dir.
• Öğlen saat 12.00'de Yengeç Dönencesi'nde yataya dik duran cisimlerin gölgesi oluşmaz.

21 Haziran’da Kuzey Yarım Küre

• Güneş ışınları Yengeç Dönencesi'ne 90°lik açı ile düşer.
• Yaz mevsiminin başlangıcıdır.
• En uzun gündüz, en kısa gece yaşanır.
• Yengeç Dönencesi'nden kuzeye gidildikçe gündüz süresi uzar, gece süresi kısalır.
• Bu tarihten itibaren gündüzler kısalmaya, geceler uzamaya başlar. Fakat 23 Eylül tarihine kadar gündüzler gecelerden uzundur.
• Aydınlanma çemberi Kuzey Kutup Dairesi'ne teğet geçer.
• Yengeç Dönencesi'nin kuzeyi, güneş ışınlarını yıl içerisinde alabileceği en dik açı ile alır. Bu tarihten itibaren güneş ışınlarının gelme açıları küçülmeye başlar.
• Yengeç Dönencesi'nin kuzeyinde en kısa gölge yaşanır. Bu tarihten itibaren gölge boyları uzamaya başlar.

21 Haziran’da Güney Yarım Küre

• Güneş ışınları Oğlak Dönencesi'ne 43°06′lık açı ile düşer.
• Kış mevsiminin başlangıcıdır.
• En uzun gece, en kısa gündüz yaşanır.
• Oğlak Dönencesi'nden güneye gidildikçe gece süresi uzar, gündüz süresi kısalır.
• Bu tarihten itibaren geceler kısalmaya, gündüzler uzamaya başlar. Fakat 23 Eylül tarihine kadar geceler gündüzlerden uzundur.
• Aydınlanma çemberi Güney Kutup Dairesi'ne teğet geçer.
• Oğlak Dönencesi'nin güneyi güneş ışınlarını yıl içerisinde alabileceği en dar açı ile alır.
• Bu tarihten itibaren güneş ışınlarının gelme açıları büyümeye başlar.
• Oğlak Dönencesi'nin güneyinde en uzun gölge yaşanır. Bu tarihten itibaren gölge boyları kısalır.