9. Sınıf Evrensel İletişim Kimya Sayfa 99-100 Cevapları

3. ÜNİTE, 2. BÖLÜM SÜREÇ DEĞERLENDİRME

1. Atomlar arası oluşan güçlü etkileşimlerin hangilerinde kesinlikle bir bileşik oluşur? Element molekülü oluşturan ve bileşik oluşturmayan güçlü etkileşim çeşitleri hangileridir?

Cevap: Hidrojen (H) ve oksijen (O) atomları arasında oluşan kovalent bağ sonucunda kesinlikle bir bileşik oluşur. Bu şekilde gerçekleşen bileşkler çok güçlü etkileşim sonucu oluşurlar.  Demir (Fe) atomları arasında oluşan metalik bağ atomlar arası etkileşim olup bileşik oluşturmazlar

2. Şekildeki kapta H2O molekülleri arasında 1,2, 3 ve 4 rakamları ile gösterilen etkileşimleri atomlar veya moleküller arası olmasına ve güçlü veya zayıf olmasına göre sınıflandırınız.

Cevap: Hidrojen (H) ve oksijen (O) atomları arasında oluşan bağ kovalent bağ’dır ve bu tür etkileşimler atomik bağ dediğimiz güçlü etkileşimlerdir.  Kaptaki moleküllerin etkileşimi atomlar arası ve güçlü etkileşimlerdir. 1,2,3 ve 4’teki bağlar atomlar arası ve güçlü etkileşimlerdir.

3. Aşağıda verilen değişimleri etkileşimlerin oluşması ve kopması temelinde değerlendiriniz. Hangileri güçlü, hangileri zayıf etkileşimlerdeki değişimler sonucunda oluşmuştur? Tabloda uygun bölüme yazınız.

a) Sıvı hâldeki oksijenin kaynayarak gaz hâline geçmesi (Kopma)
b) Demir metalinin paslanması değişim (Oluşma)
c) Odunun yanması (Oluşma)
ç) Naftalinin süblimleşmesi (Kopma)

Yanda verilen etkileşimleri güçlü ve zayıf etkileşim olarak belirleyip uygun eşleştirmeleri yapınız.

Cevap: Bu soruyla ilgili açıklama yapacak olursak;

Atomlar Arası Etkileşimler (Güçlü Etkilesimler)

1. İyonik Bağlar
2. Kovalent Bağlar
3. Metalik Bağlar

Moleküller Arası Etkileşimler (Zayıf Etkilesimler)

1. Hidrojen Bağları
2. Van der Waals Kuvvetleri

Van der Waals Kuvvetleri ise şunlardır:

Hidrojen Bağları

Dipol-Dipol Etkileşimleri
iyon-Dipol Etkileşimleri
Dipol-indüklenmis Dipol Etkileşimleri
iyon-indüklenmis
Dipol Etkileşimleri
indüklenmis Dipol-indüklenmis Dipol Etkilesimleri (London Kuvvetleri)

5. Aşağıdaki cümlelerin sonundaki kutucuklara ifade doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

a. Atom veya iyon türleri arasındaki çekim kuvvetlerine atomlar arası etkileşim denir. (D)
b. H2O molekülleri arasındaki çekim kuvvetlerine moleküller arası etkileşim denir. (D)
c. Asal gaz atomları arasındaki çekim kuvvetleri atomlar arası etkileşimdir. (Y) (moleküller arası)
ç. London Kuvvetleri olarak adlandırılan çekim kuvvetleri van der Waals sınıfı çekim kuvvetidir. (D)
d. Zayıf etkileşimler fiziksel çekim kuvvetleridir. Bu çekim kuvvetleri kimyasal bağ olarak tanımlanmaz. (D)

6. Aşağıda verilen cümlelerdeki noktalı yerleri uygun ifadelerle tamamlayınız.

a. Bir otomobilin motorunda oluşan yanma sonucunda Kimyasal Bağlar, güçlü etkileşimler kopar ve yeni güçlü etkileşimler oluşur.
b. Hidrojen bağı moleküller arası etkileşimdir. Zayıf etkileşim olarak bilinir.
c. İki tane hidrojen atomunun H2 molekülünü oluşturması sırasında zayıf etkileşim oluşmuştur.
ç. Sıvı hâldeki H2 molekülleri arasındaki zayıf etkileşimin kopması ile madde gaz hâline geçer.
d. İyonik, kovalent ve metalik bağlar atomlar arası etkileşimdir.

7. I. Na+…………CIII.
H…………..I
III. H-H………….H-H
Kırmızı renkli olarak gösterilen türler arası etkileşim türleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Cevap: D

8. Aşağıda verilenlerden hangisi zayıf etkileşim türü değildir?
A) London kuvvetleri
B) Hidrojen bağları
C) Metalik bağlar
D) Dipol – dipol etkileşimleri
E) İyon – dipol etkileşimleri

Cevap: C

Açıklama: Sodyum iyonu (Na+) ve klorür iyonu (Cl–) arasında oluşan iyonik bağ, hidrojen (H) ve oksijen (O) atomları arasında oluşan kovalent bağ ve demir (Fe) atomları arasında oluşan metalik bağ atomlar arası etkileşimler (güçlü etkileşimler) olarak sınıflandırılır.

9. Zayıf etkileşimlerle ilgili;
I. Sadece moleküller arasında oluşur.
II. Fiziksel çekim kuvvetleridir.
III. Van der Waals ve hidrojen bağı olarak iki bölümde incelenebilir.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III

Cevap: E

Açıklama: Güçlü etkileşimler kimyasal bağlardır. Kopmaları veya oluşmaları sırasında oluşan enerji değişimi büyüktür. Zayıf etkileşimler ise fiziksel çekim kuvvetleridir. Bunlar kimyasal bağ olarak tanımlanamaz. Kopmaları veya oluşmaları sırasında alınan veya verilen enerji değerleri genelde küçüktür. Sonuç olarak kimyasal bağlar (güçlü etkileşimler) koptuğunda ve oluştuğunda yeni kimyasal türler meydana gelir ve maddenin kimlik özellikleri değişir. Fiziksel çekim kuvvetleri (zayıf etkileşimler) oluştuğunda veya koptuğunda ise kimyasal türlerde bir değişiklik olmaz. Sadece maddenin fiziksel hâlinde bir değişme olur, kimlik özellikleri değişmez.

10. Aşağıda bazı etkileşim türleri tanımlanmıştır.
I. Sodyum metalinde sodyum atomlarını bir arada tutan çekim kuvvetleri
II. Etil alkol sıvısında etil alkol moleküllerini bir arada tutan çekim kuvvetleri
III. Yemek tuzundaki Na+ ve CI- iyonlarını bir arada tutan çekim kuvvetleri
Verilen etkileşimlerden hangisi ya da hangileri zayıf etkileşim sınıfındadır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Cevap: B

Açıklama: Sodyum iyonu (Na⁺) ve klorür iyonu (Cl^–) arasında oluşan iyonik bağ, hidrojen (H) ve oksijen (O) atomları arasında oluşan kovalent bağ ve demir (Fe) atomları arasında oluşan metalik bağ atomlar arası etkileşimler olarak sınıflandırılır. Atomlar arası bağlar ve iyonlar arası bağlar güçlü etkileşimdir. Diğer bağ türleri ise zayıf etkileşim sınıfındadır.