9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Sayfa 177-178-179 Ölçme ve Değerlendirme Cevapları Meb Yayınları

5. Ünite İslam Medeniyetinin Doğuşu Ölçme ve Değerlendirme

9. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 173 Cevabı

Aşağıdaki terimleri birer cümleyle açıklayınız.

Hadari: İslam’dan önce Arap yarımadasında göçebe olarak yaşamayan, köy, kasaba ve şehirlerde yerleşik hayat süren, ticaret ve tarımla uğraşan Araplara “hadari” adı verilir.

Mevali: Mevâli, İslam tarihinde cahiliye devrinde toplumdaki kişilerden birinin ya da çoğunluğunun isteğiyle kabileye katılan insanlara/kölelere verilen ad.

Beytü’l-Mal: Maliye, devlet hazinesi, devlete ait mal varlığının bütünü. Devletin mal varlığını muhafaza ve kontrol eden kurum.

Samarra: Önceki adı “Deyrü’n -Âdî” olan ve Sasaniler zamanında kurulan eski bir yerleşim yeridir.

Beytü’l-hikme: Abbasi Halifesi Me’mun zamanında Bağdat şehrinde, kütüphane ve tercüme faaliyetlerinin yapıldığı kısımlardan oluşan bir akademidir. Aynı zamanda önemli bir eğitim merkezidir.

Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. İslam tarihinde Hicret’in siyasi hayata etkileri nelerdir?
İslam tarihinde hicretin siyasi etkileri bulunmaktadır. Her şeyden önce Müslümanların eli güçlenmeye başlanmıştır. Müslümanlar teşkilatlanmaya başlamıştır. İslam, kurumsallaşmaya başlayarak devletleşme yoluna girmiştir. Müslümanlar askeri güç kazanarak yeni beldeler fethetmeye başlamıştır. İslam hukuk sistemi ortaya konmuştur. Müslümanların sayısı artmaya başlamıştır.

2. Arabistan’da düzenlenen panayırların kültür hayatına etkileri nelerdir?
Arabistan’da düzenlenen panayırların kültür hayatına etkisi olarak o panayırlara sürekli olarak farklı milletlerden ve kültürlerden gelen insanların etkisiyle farklı kültürlerin tanınması, öğrenilmesi ve yaşanması söz konusu olurken akrabalık ilişkileri de kurulur. Bütün panayırlar asıl amacı ticari kaygı olsa da kültürel etkileşim noktaları olarak da görev yaparlar. Böylece insanlar birbirini daha yakından daha iyi tanımaya da başlarlar.

3. Hz. Ömer Dönemi’nde yapılan teşkilatlanma çalışmaları nelerdir?
Hazreti Ömer (r.a.) döneminde valilik ve kadılık sistemi kurulmuştur. Düzenli ve daimi ordular kurulmuştur. Posta teşkilatı kurulmuştur. Vergi sistemi ve teşkilatı kurulmuştur. Hicri takvim oluşturulmuştur. Teşkilatlanma sayesinde devlette bir düzen meydana gelmiştir. Bu düzenin oluşmasında ve adaletin sağlanmasında Hazreti Ömer’in bizzat yaptığı faaliyetler etkili olmuştur.

4. Hz. Osman Dönemi’nde Müslümanlar arasında ilk ayrılıkların çıkmasının nedenleri nelerdir?
Hazreti Osman döneminde Müslümanlar arasında ilk ayrılıkların yaşanmasının nedeni siyasi ve sosyal sebeplerdir. İslam’a yapılan hakaretlerin af ile geçiştirilmesi, devlet yönetiminde vali ve kadıların akrabalık ilişkilerine göre görevlendirilme yapılması gibi nedenler Müslümanlar arasında ayrılıkların yaşanmasına neden olmuştur. Hazreti Osman şehit edilmiş ve halife değişmiştir.

5. Emeviler ve Abbasiler Dönemi’nde uygulanan politikaların İslamiyet’in yayılmasına etkileri nelerdir?
Emevilerin kötü yönetimi ve yaptığı zulümlerden sonra Abbasilerin daha adaletli olması ve Türklere önem vererek gönlünü kazanmasıyla İslamiyet hızla yayılmıştır.

6. Hz. Ebu Bekir Dönemi’nde devlet otoritesinin sağlanması amacıyla yapılan çalışmalar nelerdir?
Hilafetin ilk yılları yalancı peygamberleri tasfiye etmekle geçmiştir. Zekat vermeyenler ortaya çıkmıştır. Bu nedenle zekat vermeyenlerle savaşlar yapılmıştır. Halife ve memurlara maaşlar bağlanmıştır. Kuranı Kerim kitap haline getirilmiştir. Hilafetin ilk yıllarının siyasi otorite kurma bakımında bu şekilde geçmesi daha sonraki yıllarda İslami faaliyetlerin rahat bir şekilde yapılmasına sebep olmuştur. Hilafetin ilk yıllarında ilk ayrılıklara karşı savaşlar tek çare olmuştur.

7. Türklerin İslamiyet’i kabul etmesinde Talas Savaşı’nın önemi nedir?
Türklerin İslamiyeti’i kabul etmesinde 751 yılında yaşanan Araplarla Çinliler arasında gerçekleşen Talas Savaşı etkili olmuştur. Talas Savaşı sonrasında da Arapların kültüründen etkilenen Türkler, İslam’ı kabul etmeye başlamışlardır. Türk şehirleri kurulmuş ve Türklerin askeri ve siyasi gücünden de olumlu anlamda yararlanılmıştır. Türklerin İslam’ı kabul etmesinde Talas Savaşı etkili olmuştur.

8. İslam medeniyetinin Avrupa’ya etkisi hangi yollarla olmuştur?
İslam medeniyetinin fetihlerle yayılmasıyla birlikte Avrupa kıtasında da etkileri olmuştur. İslam medeniyeti Avrupa kıtasına fetihlerin olması, kütüphanelerin taşınması, İslam alimlerinin yaptığı çalışmaların batı dünyasında ilgiyle karşılanması dolayısıyla etkisi olmuştur. İslam bütün dünyayı etkisi altına alan bir barış ve huzur dini olarak gelmiştir.

C. Aşağıda verilen çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.

1. İslam dini; Cahiliye Dönemi’nde gündelik yaşamın bir parçası olan putlara tapma, falcılık-büyücülük, kan davaları, gasp, içki, zina, faiz ve kadınlara kötü muamele yasaklamıştır. Bu durum, cahiliye toplumundaki önderlerin tepkisini çekmiştir.
Buna göre
I. Müslümanlarla alay etme,
II. onları yok sayma,
III. ambargo uygulama
tepkilerinden hangileri müşriklerce uygulanmıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap: E

9. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 174 Cevabı

4. İslam medeniyetinin Avrupa’yı etkilemesinde;
I. Haçlı Seferleri,
II. Endülüs ve Sicilya’da medreselerin açılması,
III. Akdeniz ticaretinin gelişmesi
durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
A)Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: B

5. Muaviye, oğlu Yezid’i veliaht tayin ederek İslam dünyasında yeni bir dönemi başlatmış ve halifelik saltanata dönüşmüştür.
Böylece halifelik kurumu, gücü elinde bulunduran İslam devletlerinde devam etmiştir.
Buna göre
I. Emevi,
II. Abbasi,
III. Memlûk
devletlerinden hangileri bu duruma örnek olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap: E

6. İslam düşünce tarihi incelendiğinde bilim ve felsefe alanında XII. yüzyıla kadar Müslümanlar; matematik, fizik, astronomi, kimya, biyoloji, tıp ve felsefede geniş çapta ve çok yönlü bir araştırma çabası içinde olmuştur. Müslümanlar, bu süre içinde bir yandan Eski Yunan ve Hintli düşünürlerin eserlerini dikkatle incelemiş diğer yandan da bunlardan tamamen farklı yaklaşım ve metotlar geliştirmiştir.
Buna göre İslam medeniyetiyle ilgili olarak
I. farklı medeniyetlerden etkilenildiği,
II. bilimin gelişmesinde yeni yöntemler bulunduğu,
III. naklî bilimlere daha çok önem verildiği
durumlarından hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap: D

7. Abbasiler, Endülüs topraklarını merkezden gönderdiği valilerle yönetmiştir. 756 yılında Emevi ailesine mensup Abdurrahman, Kurtuba’ya gelerek yönetimi ele geçirmiştir. III. Abdurrahman’dan itibaren Endülüs Emevi hükümdarları halife unvanını kullanmaya
başlamıştır. Endülüs Emevi Devleti, Abbasilerle ve Franklarla mücadele etmiştir.
Buna göre
I. İki İslam devleti de aynı coğrafyada yaşamıştır.
II. İslam dünyasında iki halife ortaya çıkmıştır.
III. Endülüs Emevi Devleti farklı devletlerle ilişki kurmuştur.
durumlarından hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
Cevap: E

9. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 175 Cevabı

Ç. Aşağıdaki soruları metinden hareketle cevaplayınız.

1. El-Hamra Sarayı’nın dünyanın en romantik ve en büyülü yerlerinden biri olarak gösterilmesinin nedenleri nelerdir?
Cevap: Yapılış Tarzı, Yapıldığı Mekan ve süslemeleri ve işçiliğinin mükemmel oluşu olarak söyleyebiliriz.

2. Ressam Henri Regnault’un El-Hamra için söylediği söz hangi anlamları ifade etmektedir?
Cevap: Bu yapıyı yapanın son derece yüksek bir kültür ve medeniyete sahip olduğunu söylemiştir.

3. Nakşetmek ne demektir?
Cevap: Bir etkinin, olayın kalıcı ve etkili olmasını sağlamak, onu aklına, zihnine iyice yerleştirmek, kazımak

4. Endülüs’te, Müslümanların varlığını tehdit eden unsurlar nelerdir?
Cevap: İslam Düşmanları

5. Uydurulan barbar bir Doğu imajının günümüzde Doğu-Batı ilişkilerine etkileri neler olabilir?
Cevap: Elbette ki olumsuz etkisi olur.