9. Sınıf Tuna Tarih Sayfa 105 Cevapları

Kürşad İhtilali
Çin İmparatoru Li-Şi-Min’i esir edip Türk illerine kaçıracak, sonra da Çin sarayında esir bulunan Türk ileri gelenleri ve Çin boyunduruğundaki Türk toprakları ile değiştirecektik. Çin İmparatoru’nun her gece kılık değiştirerek başkenti Çangan şehrinde dolaştığını biliyorduk. Bir sokak baskınıyla İmparator’u kolayca esir edecektik. Ancak bu işi yapacağımız gece, aksi bir tesadüfle büyük bir fırtına patlak verdi. İmparator sarayından çıkmadı. Ben, gecikirsek planımızın duyulmasından ve Türklerin kılıçtan geçirilmesinden korktum. Bunun üzerine büyük bir cesaretle Çin sarayını basıp İmparator’u silah kuvvetiyle ele geçirmeye karar verdim.

O gece ben ve 39 arkadaşım Çin imparatorluk sarayını bastık. Yüzlerce Çinli muhafız, keskin nişancılığımız ve vuruş maharetimiz karşısında can verdi. Ancak Çin İmparatoru’nun hassa kuvvetleri, yerden mantar bitercesine çoğalıyor, bir ölü muhafızın yerini on kişi alıyordu. Öyle bir an geldi ki İmparator’un ele geçirilmesine imkân olmadığını anladım. Sarayı terk etme emrini verdim.

Atlara binerek saraydan çıktık. Vey Irmağı kıyısına geldiğimizde Çinlilerin amansız takibi, korkunç bir vuruşma hâlini aldı. Bir an için çevreme bakma fırsatı bulduğumda vücudumda düşman silahı değmemiş yer kalmadığını gördüm. Benden başka kılıç sallayan kimse kalmamış, arkadaşlarımın hepsi ölmüştü.

Son bir hamle ile kılıcımı savurdum. Şanlı atalarımı; Teoman’ı, Oğuz Han’ı, Bumin ve İstemi Kağanları hatırıma getirdim. Sonra da gözlerimi yumdum ve arkadaşlarımın vefalı göğüslerine doğru düştüm. Yılmaz Öztuna, Türk Tarihinden Yapraklar, s. 25, 27’den yararlanılarak hazırlanmıştır.

Sizce Kürşad Ayaklanması’nın Kök Türkler üzerindeki etkileri neler olmuştur?

Cevap: Çin’in yıllarca uyguladığı politika sonucunda Doğu ve Batı Göktürkleri evvela birbirinden ayrıştırılmış, ardından da mağlubiyete uğratılarak esaret altına alınmıştı. 630’lu yıllarda başlayarak 680’li yıllara kadar sürecek olan 50 yıllık esaret sürecine girilmişti.