Anadolu medeniyetleri nedir

“Uygarlıklar beşiği” adıyla anılan Anadolu’da İlk Çağ’ın önemli uygarlıkları kurulmuştur. Bu uygarlıkların
başlıcaları; Hititler, İyonlar, Urartular, Frigyalılar ve Lidyalılardır.

Tarihin ilk meşruti krallık yönetimini kuran Hititler hukuk alanında Mezopotamya uygarlıklarından etkilendiler. Anadolu’nun ilk kanunlarını yapan Hititler aile kurumunu ve özellikle kadın haklarını korumaya yönelik insancıl düzenlemeleriyle hukuk bilincinin gelişimine katkıda bulundular.

Hititler bir yıl boyunca yaşanan olayları kayda geçirmek amacıyla anal adı verdikleri yıllıklar kaleme aldılar. Hitit kralları tanrılara hesap vermek amacıyla yazdırdıkları bu yıllıklarda kazandıkları zaferler kadar yenilgilerine de yer verdiler. Böylece objektif tarih yazıcılığının ilk örneklerini sundular.

İlk Çağ’da Van Gölü çevresinde ortaya çıkan Urartular tarımsal üretimi arttırmak amacıyla inşa ettikleri barajlar ve sulama kanalları ile dikkat çektiler. Gelişmiş bir mimari anlayışa sahip olan Urartular; kaleler, surlar, saraylar ve tapınaklar inşa ettiler. Ayrıca resim, kabartma, heykel ve kaya oymacılığı gibi süsleme sanatlarının yanı sıra maden işçiliğinde ve kuyumculukta da ileri bir düzeye ulaştılar.

Batı Anadolu’da Gediz ile Küçük Menderes Irmakları arasındaki bölgeye yerleşen Lidyalılar Kral Yolu üzerinde ticaret yaparak büyük bir zenginliğe ulaştılar. Ayrıca ticarette parayı değişim amacıyla kullanan ilk topluluk olarak tarihe geçtiler.

Anadolu’ya Boğazlar üzerinden gelen Frigler, Kızılırmak ile Sakarya Nehirleri arasında kalan bölgeye yerleştiler. Dokumacılık, madencilik ve ağaç işlemeciliğinde ileri giden Frigler, tapetes adı verilen kilimleri ve çivi kullanmadan yaptıkları mobilyaları ile tanındılar. Ayrıca fibula denilen çengelli iğneleri icat ettiler. Kayaları oyarak yaptıkları kaya mezarları ve tapınaklarıyla meşhur olan Frigler, Fenike alfabesini kullandılar. Fabl adıyla bilinen hayvan hikâyelerini dünya edebiyatına kazandırdılar.