Biyom nedir

Biyom, benzer bitki ve hayvan topluluklarından oluşan ekosistemlerdir. Bunlar karasal ve su biyomları olmak üzere iki gruba ayrılır. Karasal biyomlar, iklim bölgelerine göre Ekvator’dan kutuplara doğru kuşaklar oluşturur. Karasal biyomlar, ayrıca yüksekliğe göre de basamaklar oluşturmaktadır. Su biyomları ise tatlı ve tuzlu su biyomları olmak üzere ikiye ayrılır.

Biyomlar

• Karasal Biyomlar
  • Tropikal Yağmur Ormanları Biyomu
  • Savan Biyomu
  • Çöl Biyomu
  • Yaprak Döken Orman Biyomu
  • Çayır Biyomu
  • Çalı Biyomu
  • İğne Yapraklı Orman Biyomu
  • Tundra Biyomu
  • Kutup Biyomu
  • Dağ Biyomu
• Su Biyomları
  • Tatlı Su Biyomları
  • Tuzlu Su Biyomları

1. Karasal Biyomlar

a. Tropikal Yağmur Ormanları Biyomu

Tropikal yağmur ormanları biyomu yıl boyunca yağışlı ve sıcaktır. Ekvator’un 10° kuzey ve güneyinde yer alan bu bölge, biyoçeşitlilik bakımından çok zengindir.

b. Savan Biyomu

Yağmur ormanları biyomu ile çöl biyomu arasında bulunan bu bölge, yaklaşık 10° ile 20° paralelleri arasında yer alır. Bir dönemi yağışlı, bir dönemi kurak olan bölgede sıcaklık, yıl boyunca yüksektir.

c. Çöl Biyomu

Yeryüzündeki çöller, tropikal ve orta kuşak çölleri olmak üzere iki gruba ayrılır. Dönenceler çevresinde yer alan tropikal çöllerde sıcaklık, yıl boyunca yüksektir. Etrafı yüksek dağlarla çevrili orta kuşak çöllerinde ise kışlar soğuk, yazlar sıcaktır. Bu biyomda yıllık yağış miktarı çok azdır. Bazı çöllere yıllarca yağış düşmemektedir. Günlük sıcaklık farkları yüksektir.

ç. Yaprak Döken Orman Biyomu

Yaprak döken orman biyomu ılıman kuşakta, okyanusal iklim bölgesinde görülür.

d. Çayır Biyomu

Çayır biyomu kışların soğuk, yazların serin ve yağışlı geçtiği yerlerde görülür. Yaz yağışlarıyla yeşeren yüksek ot toplulukları, bu biyomun başlıca bitki örtüsünü oluşturur.

e. Çalı Biyomu

Çalı biyomu, çoğunlukla yazların sıcak ve kurak, kışların ılık ve yağışlı geçtiği Akdeniz iklim bölgesinde görülür.

f. İğne Yapraklı Orman Biyomu
İğne yapraklı orman biyomunda sert karasal iklim koşulları etkilidir.

g. Tundra Biyomu

Tundra biyomu, kutup altı iklim bölgesinde görülür. Bu biyomda toprak, yılın büyük bir kısmında donmuş hâldedir. Kısa ve serin geçen yaz döneminde yeşeren otlara tundra denir.

ğ. Kutup Biyomu

Antarktika kıtası ile Grönland Adası, kutup biyomunu oluşturmaktadır. Buzullar ve kalıcı karlarla kaplı olan bu bölgelerde bitki örtüsü yoktur. Bu nedenle kutuplardaki canlılar, kıyılarda yaşamaktadır.

h. Dağ Biyomu

Yükseklere çıkıldıkça sıcaklık düştüğünden dağlarda yüksekliğe göre bitki ve hayvan kuşakları oluşmuştur.

2. Su Biyomları

Yeryüzündeki canlıların bir kısmı da sularda yaşamaktadır. Su biyomları olarak adlandırılan bu yaşam ortamları, tatlı ve tuzlu su biyomları olmak üzere ikiye ayrılır.

a. Tatlı Su Biyomları

Tatlı su biyomları, akarsu ve durgun sulardan oluşur. Akarsularda çeşitli canlılar yaşamaktadır. Ancak akarsuların kaynağından ağzına kadar olan her kesiminde yaşam alanı farklılık göstermektedir. Kaynağına yakın kesimlerde akarsuyun akış hızı fazla olduğundan buralarda yaşayan canlı türü azdır. Akarsularda biyoçeşitliliğin en fazla olduğu yer, akış hızının azaldığı ağız kısmıdır. Denize dökülen akarsuların ağız kısmında tatlı ve tuzlu suların karışmasına bağlı olarak biyoçeşitlilik artmaktadır. Akarsularda yaşayan başlıca canlılar yosunlar, sazlıklar, kamışlar, balıklar, kurbağa ve mikroorganizmalardır.

b. Tuzlu Su Biyomları

Tuzlu su biyomlarını denizler ve okyanuslar oluşturur. Bu sulardaki yaşam alanlarını belirleyen başlıca etmenler derinlik, sıcaklık, tuzluluk ve güneş ışınlarıdır. Tuzlu sularda yaşayan başlıca canlılar yosunlar, planktonlar ve balıklardır.